Giải mã “hội chứng Stockholm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy?

(CTG) Người ta gọi Stockholm là “thủ đô của những thủ đô vùng Scandinavia”, là “một trong những thành phố đẹp nhất thế giới”, là “con đường dẫn đến giải Nobel”, là “Venice ở phương Bắc”, là “thành phố của mọi cảm giác”, và nhiều nữa những cái tên mỹ miều khác. Còn tôi thì vẫn thích gọi Stockholm là hỗn hợp cho những ai tham lam, nơi tổng hòa của nhiều loại hương vị đã qua chọn lọc mà đã nếm một lần không thể thôi nếm những lần sau.

Giải mã “hội chứng Stockolm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy? - ảnh 1
Nếu hỏi Stockholm đẹp nhất ở điểm nào, thì chịu, khó có thể trả lời được - Ảnh: Dương Thanh Nga

Tìm một điều đặc biệt cụ thể

Nếu hỏi Stockholm đẹp nhất ở điểm nào, thì chịu, khó có thể trả lời được. Vì bản thân sự hấp dẫn của Stockholm nằm ở chính thành phố chứ không nằm ở một địa danh cụ thể nào của thành phố. Có người thích nhìn toàn cảnh Stockholm cùng gần 24.000 hòn đảo lớn nhỏ xung quanh từ trên trời tại nóc tháp truyền hình cao 155m vào lúc hoàng hôn. Đây là nơi thu phát tín hiệu cho hầu hết các kênh truyền hình và radio của cả nước Thụy Điển. Có người lại thích khám phá Stockholm từ dưới những chân cầu khi bình minh sớm mai đến.

Tôi vẫn nhớ cái cảm giác khi thành phố vừa tỉnh giấc, đâu đó trong gió một vài tiếng chim hải âu, con thuyền rẽ nước đi qua khu phố cổ Gamla Stan, qua cung điện hoàng gia, qua những tòa nhà hiện đại, không chỉ đơn thuần là lượn lờ giữa những kênh đào hẹp uốn khúc mà còn là đi dọc qua lịch sử Stockholm từ những ngày đầu của thế kỉ 13 đến hôm nay.

Giải mã “hội chứng Stockolm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy? - ảnh 2
Có người lại thích khám phá Stockholm từ dưới những chân cầu khi bình minh sớm mai đến - Ảnh: Dương Thanh Nga
 
Giải mã “hội chứng Stockolm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy? - ảnh 3
Đây là thành phố có mật độ bảo tàng dày đặc - Ảnh: Dương Thanh Nga

Sau đó sẽ là đến một vài trong số 71 bảo tàng ở thành phố có mật độ bảo tàng dày đặc này. Ở Stockholm, cứ đi vài mét lại gặp bảo tàng, cái gì cũng có thể trở thành bảo tàng. Chỉ cần đọc qua những cái tên cũng cảm thấy choáng ngợp: Bảo tàng đồ chơi, bảo tàng khiêu vũ, bảo tàng bươm bướm, bảo tàng bưu điện, bảo tàng tiền, bảo tàng phương tiện giao thông, bảo tàng thuốc lá và que diêm, bảo tàng rượu,…

Trong đó nhất định phải kể đến bảo tàng Vasa làm trong một con tàu cổ bị chìm khi vừa nhổ neo không xa bờ. Và bảo tàng Nobel, nơi có thể xem cách thức bình chọn và trao tặng một trong những danh thưởng danh giá nhất thế giới ghi nhận sự sáng tạo và đóng góp của nhân loại trên nhiều lĩnh vực. Gắn với nó là “hội trường thành phố” (City Hall) nơi hàng năm hàng trăm thượng khách tham dự buổi dạ yến sau lễ trao giải Nobel hàng năm.

Vì sao người ta thích Stockholm đến vậy?

Ở trên có thể là những gợi ý “phải ghé”, nhưng chắc chắn mới chỉ là một phần những điều khiến cho người ta thích Stockholm đến vậy! Stockholm không phải là một cô gái đẹp kiêu sa vừa nhìn ra vào là ấn tượng ngay rồi nhanh chóng nhàn nhạt và dễ chán. Ngược lại Stockholm ưa nhìn, vừa gặp thấy thích thích, rồi càng lúc càng bị mê hoặc, cho đến khi phát hiện ra mình thực sự bị quyến rũ thì đã đến lúc rời xa.

Giải mã “hội chứng Stockolm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy? - ảnh 4
Cứ mỗi bước đi, cứ mỗi giờ dừng chân lâu hơn, bạn lại ồ à trước những chi tiết thú vị nho nhỏ - Ảnh: Dương Thanh Nga

Không có Vạn Lý Trường Thành như Bắc Kinh, không tháp Eiffel như Paris, cũng chẳng có Kim Tự Tháp như Ai Cập, Stockholm - với vị thế là trung tâm đầu não kinh tế, văn hóa của cả khối Scandinavia, lại không thu hút sự chú ý bằng vẻ bề ngoài phô trương, hoành tráng. Mà ngược lại cứ mỗi bước đi, cứ mỗi giờ dừng chân lâu hơn, lại ồ à trước những chi tiết thú vị nho nhỏ. Một bức tượng đầu người công nhân nhô lên dưới hố giữa đường đi, hay một cánh tay giơ lên giữa mặt biển khi tàu vừa ngang qua là hai chi tiết bé xíu nhưng khá nổi tiếng để ai đến Stockholm cũng phải dò tìm.

Stockholm còn là nơi “định cư” của các tập đoàn đa quốc gia, nơi tập trung của đủ thể loại âm nhạc, là thiên đường mua sắm của đủ loại hàng hóa từ hàng hiệu cao cấp đến hàng second hand chỉ giá vài đồng, từ hàng sản xuất hàng loạt đến hàng thiết kế độc nhất vô nhị. Dường như lúc nào cũng thấy ở Stockholm sự sáng tạo và nhộn nhịp, sự phong phú của đủ mọi loại hình và nhu cầu thỏa mãn những ai tham lam nhất. 

Giải mã “hội chứng Stockolm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy? - ảnh 5
Stockholm có vô vàn nét đáng yêu chờ bạn khám phá - Ảnh: Dương Thanh Nga

Thích Stockholm có lẽ còn bởi vì dù cho có đang cáu bẳn hay buồn bực cũng thấy dễ chịu và mỉm cười trước đủ kiểu chó dạo chơi trên đường. Sẽ là may mắn cho những chú chó được sống tại đây khi mà vị trí ưu ái của chúng trong xã hội chỉ thua kém phụ nữ và trẻ em. Một số gia đình vì quá bận bịu công việc đã thuê hẳn “bảo mẫu chó” (hunddagis) để dẫn chó đi dạo, cho chúng ăn, chơi và tập luyện banh với chúng khi chủ đi làm.

Chỉ trừ trường hợp bất khả kháng người Thụy Điển mới bán chó, và giá của một con thuộc hàng “xấu xí” không dưới 3000 kr (khoảng 8 triệu tiền Việt). Trên các đường phố khá nhiều cửa tiệm bán đồ cho chó từ đồ chơi cho đến dầu gội đầu, từ thức ăn dành cho chó dễ bị dị ứng đến loài chó… ăn chay. Hầu hết các cửa hiệu khá chuyên nghiệp với phong cách thân thiện, chủ cửa hàng kiêm luôn nhà tư vấn. Chưa kể đến nhiều dịch vụ chăm sóc sức khoẻ miễn phí qua điện thoại, đến tận nơi mỗi khi chó nhà bạn bị bệnh.

Các chú chó cũng quen với chuyện song hành cùng chủ đến khắp nơi. Đến cơ quan, siêu thị, quán cafe là thấy các chú chó ngồi đợi chủ trước cửa. Một thành phố mà cứ hầu như cứ mỗi 10 người đi trên đường lại có một người đi cùng với chó cưng, thế nhưng lại chẳng hề nhìn thấy một “dấu tích” nào của chúng để lại. Ấy là vì tất cả người Thụy Điển đều mang theo sẵn giấy và bao nilong để thu dọn ngay mỗi khi chó “làm bậy”. Bỗng chốc ngượng với chính bản thân khi chúng ta có thói quen cứ mở cửa cho chó nhà mình ra đường đi vệ sinh và mặc nhiên để tàn tích nằm yên mãi đấy!

"Hội chứng Stockholm"

Giải mã “hội chứng Stockolm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy? - ảnh 6
Nét nhộn nhịp, hiện đại nhưng vẫn giữ được vẻ yên bình - Ảnh: Dương Thanh Nga

Đi Volvo, đọc báo miễn phí, nói tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ, dành nhiều thời gian nghỉ ngơi bên gia đình - sẽ là chưa đủ nếu như không đề cập đến việc người Stockholm luôn có những cảm xúc phức tạp và những hành động khó lí giải. Một ví dụ nổi tiếng là “hội chứng Stockholm” - chỉ những nạn nhân bị bắt cóc trở nên thông cảm và đứng về phía những người đã bắt cóc mình. Câu chuyện bắt nguồn từ vụ cướp nhà băng tại Stockholm năm 1973. Sau 6 ngày bị giam giữ, các con tin trở nên thân thiện, gắn bó với kẻ cướp, họ từ chối đứng ra làm nhân chứng tố cáo thậm chí còn kháng cự cả đoàn giải cứu của cảnh sát.

Ake Daun, giáo sư dân tộc học người Thụy Điển tại trường Đại học Stockholm đã chia sẻ: “Chúng tôi được dạy rằng không được làm cho người khác phật lòng. Chúng tôi năng động nhưng cũng rất dễ ngượng ngùng. Chúng tôi nghĩ về một vấn đề rất lâu, rất sâu nhưng lại khó khăn trong việc quyết định có nên nói ra hay không”.

Giải mã “hội chứng Stockolm”: Tại sao tôi lại yêu và mê Stockholm đến vậy? - ảnh 7
Stockholm thân thiện và hiền hòa - Ảnh: Dương Thanh Nga

Sự hoang dại của thiên nhiên nằm trong kiến trúc hiện đại của đô thị, những ngôi nhà cổ xưa từ hàng thế kỉ trước chen lẫn với hệ thống giao thông thuộc loại phát triển nhất thế giới, có lẽ địa thế muôn màu của Stockholm phần nào ảnh hưởng đến tính cách phức tạp của người dân nơi đây.

Hãy thử tưởng tượng một thành phố dưới những cây cầu, nét nhộn nhịp của cuộc sống đô thị hiện đại được bao phủ bởi khắp nơi cỏ và hoa, những con phố đan nghiêng để lọt tia nắng của 16 giờ mặt trời mỗi ngày mùa hè trên đường lát đá, nước sóng sánh theo mỗi bước chân qua. Nơi đó ắt hẳn là hỗn hợp tinh chất tổng hòa từ Stock (có nghĩa là cây, gỗ) và holm (nghĩa là những hòn đảo), làm nên Stockholm - một trong những thành phố đẹp nhất thế giới.

Nguồn: Hoa Học Trò