Anh Lê Quốc Phong, Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, đã chia sẻ với PV Thanh Niên về những dấu ấn của chiến dịch.

Tạo dựng nét đẹp của thanh niên

Thưa anh, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè do tổ chức Đoàn khởi xướng đã trải qua 20 năm, nhìn lại ngày đó bây giờ, anh có nhận xét gì?

Chặng đường 20 năm của tuổi trẻ dấn thân, không ngại khó khăn vất vả đóng góp sức trẻ cho quê hương, đất nước. Từ thực tiễn triển khai hoạt động đã tạo lập môi trường rèn luyện tốt cho đoàn viên, thanh niên; đáp ứng mong muốn đẹp của thanh niên được cống hiến cho xã hội, vì cuộc sống cộng đồng đến sự trưởng thành của mỗi thanh niên, của tổ chức Đoàn - Hội qua từng hoạt động.

20 năm đánh dấu sự phát triển và trưởng thành của chiến dịch cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, cả về quy mô và chất lượng tổ chức hoạt động. Từ chỗ chỉ có học sinh, sinh viên tham gia với tên gọi “Chiến dịch Mùa hè học sinh - sinh viên tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng” năm 2000, chiến dịch tình nguyện hè đã phát triển thành 1 chương trình và 4 chiến dịch cho nhiều đối tượng thanh niên khác. Nội dung hoạt động của chiến dịch tình nguyện hè đã có nhiều thay đổi, đáp ứng yêu cầu của địa phương, đơn vị, nhu cầu xã hội, phát huy khả năng chuyên môn của thanh niên tham gia thực hiện nhiệm vụ của địa phương, đơn vị.

Từ chiến dịch, nhiều đội hình tình nguyện được thành lập, nhiều công trình tình nguyện đã được thực hiện, góp phần tạo dựng lên nét đẹp của thanh niên VN, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội.

Từ thực tiễn phong trào, các cấp bộ Đoàn - Hội đã có nhiều cách vận dụng, thiết kế linh hoạt các nội dung hoạt động theo đặc điểm tình hình, điều kiện thực tiễn của địa phương. Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè đã tham gia vào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, góp phần nâng cao đời sống kinh tế - xã hội - văn hóa của nhiều địa phương, đặc biệt là vùng còn khó khăn, biên giới, biển đảo của Tổ quốc.

Có thể nói, 20 năm hành trình với nhiều thành quả đáng tự hào của thanh niên VN, đóng góp quan trọng cho sự phát triển mạnh mẽ, vững chắc của phong trào thanh niên tình nguyện.

Thưa anh, giờ đây phong trào tình nguyện không chỉ có tổ chức Đoàn, Hội mà còn có rất nhiều hoạt động tình nguyện của các tổ chức ngoài Đoàn. Anh nhìn nhận vấn đề này thế nào?

Tôi nghĩ rằng đó cũng là một minh chứng cho sự phát triển của phong trào tình nguyện mà Đoàn đã khởi xướng. Điều đó thể hiện sự lan tỏa của phong trào tình nguyện trong xã hội. Ý nghĩa và giá trị của phong trào tình nguyện đã tác động đến cộng đồng và xã hội. Chỉ khi phong trào mang giá trị thực tiễn cao, giá trị nhân văn sâu sắc thì khi đó nó mới tự thân lan tỏa để mọi người cùng hưởng ứng. Và theo tôi, mọi sự tham gia vào hoạt động tình nguyện để giúp đỡ cộng đồng, xã hội đều là điều đáng trân trọng.

Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ khi các tổ chức, câu lạc bộ, đội, nhóm tình nguyện tổ chức các hoạt động tình nguyện như thế. Tổ chức Đoàn, Hội sẵn sàng và sẽ tăng cường kết nối, dẫn dắt, định hướng và hỗ trợ các câu lạc bộ, đội, nhóm tình nguyện, trong đó thanh niên giữ vai trò nòng cốt, đồng thời vận động đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia hoạt động tình nguyện.

Ý thức với cộng đồng

Vì sao trải qua 20 năm, nhưng Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè vẫn có sức sống mạnh mẽ như vậy, thưa anh?

Ở mỗi giai đoạn phát triển, các hoạt động tổ chức Đoàn xây dựng, triển khai luôn có sự điều chỉnh để phù hợp với yêu cầu của đất nước, nhu cầu của thanh niên. Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè cũng vậy. Yếu tố quyết định thành công của phong trào thanh niên tình nguyện nói chung và chiến dịch nói riêng là nội dung hoạt động phù hợp với đối tượng tham gia, phù hợp với địa bàn hướng tới, giải quyết được vấn đề xã hội quan tâm, mong muốn.

Bên cạnh những hoạt động thường xuyên, chúng tôi luôn khuyến khích các cơ sở Đoàn, Hội hình thành các đội hình chuyên, phát huy chuyên môn của thanh niên tình nguyện. Đây là một phương thức, giải pháp quan trọng vừa tạo môi trường, cơ hội cho thanh niên vận dụng kiến thức, chuyên môn vào đời sống, vào hoạt động tình nguyện, vừa nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị của mỗi chương trình, hoạt động tình nguyện.

Trong mỗi nhóm, đối tượng thanh niên khác nhau đều có đội thanh niên tình nguyện riêng, lựa chọn triển khai công việc theo năng lực, trình độ, chuyên môn, như: bác sĩ trẻ, sinh viên y khoa có đội hình chuyên khám chữa bệnh, phát thuốc miễn phí cho người dân vùng sâu vùng xa, tổ chức hoạt động tiếp sức người bệnh. Sinh viên ngoại ngữ có đội hình chuyên dạy ngoại ngữ cho thanh niên, người dân ở địa phương có khu du lịch. Sinh viên, giảng viên trẻ khối ngành nông, lâm, ngư nghiệp, khoa học tự nhiên có đội hình chuyên tham gia thực hiện việc tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới... Tổ chức các đội hình chuyên sẽ tiếp tục là xu hướng, giải pháp quan trọng thời gian tới trong triển khai Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè.

Theo anh, trong thời gian tới, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè cần tập trung cho những lĩnh vực nào để phát huy được tinh thần của người trẻ và mang lại giá trị cho cộng đồng?

Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè trong thời gian tới sẽ tập trung cho 5 nhóm nội dung trọng tâm, đó là: tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông và đảm bảo an sinh xã hội. Về phương thức triển khai, sẽ tiếp tục chương trình “Tiếp sức mùa thi” với cách làm mới, phù hợp; các chiến dịch tình nguyện “Mùa hè xanh”, “Kỳ nghỉ hồng”, “Hành quân xanh”, “Hoa phượng đỏ” sẽ được đầu tư, phát triển mạnh mẽ hơn trong các khối đối tượng thanh niên.

Các bạn trẻ thường yêu thích và nhanh chóng tiếp cận với công nghệ, do vậy trong triển khai chiến dịch cũng sẽ tăng cường ứng dụng các thành tựu của sự phát triển công nghệ số trong việc tìm kiếm địa bàn, đề xuất ý tưởng tình nguyện, kết nối các đội hình tình nguyện cũng như tổ chức hoạt động tình nguyện cụ thể ở các địa bàn, lĩnh vực khác nhau.

Việc đổi mới phương thức tổ chức, nâng cao hiệu quả, chất lượng chiến dịch sẽ giúp tăng sức thu hút thanh niên, thúc đẩy sự lan tỏa tinh thần tình nguyện trong xã hội. Sự thuyết phục từ chiến dịch tình nguyện hè, phong trào thanh niên tình nguyện sẽ lôi cuốn nhiều thanh niên tham gia hơn nữa, để được bồi đắp tinh thần vì cộng đồng, sẻ chia, cống hiến, được hoàn thiện bản thân và trưởng thành. Từ chính những việc làm thực tiễn, qua các địa bàn khác nhau, trải qua các công việc, gắn bó với người dân, tôi tin rằng tự thân mỗi thanh niên tham gia hoạt động sẽ ý thức được hơn cho bản thân mình về trách nhiệm và nhận thức sâu sắc của việc chung tay, góp sức vì cộng đồng, vì sự phát triển của đất nước.

Nằm trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm 20 năm Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè, hôm nay 17.8 tại TP.HCM, T.Ư Đoàn tổ chức tọa đàm với chủ đề “20 năm Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè - Hành trình trải nghiệm - cống hiến - trưởng thành của tuổi trẻ Việt Nam”.

Tham dự tọa đàm có hơn 120 đại biểu nguyên là thủ lĩnh của tổ chức Đoàn ở các cấp; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể T.Ư...

Theo TN