Dự án của hai nữ sinh có tên là LoopChar vừa được vinh danh Giải dự án triển vọng tại cuộc thi "Sáng tạo xanh trong sinh viên 2025" dù cả hai mới chỉ là học sinh THPT. Cuộc thi do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, Trung tâm nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp BSA tổ chức, cuộc thi cũng nằm trong trong khuôn khổ Diễn đàn chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025.

Nguyễn Thị Bảo Hân và Nguyễn Đức Hoàng Hân, học sinh lớp 10 Trường THPT Đinh Thiện Lý đã sử dụng gáo dừa, lõi ngô, mùn cưa, bã mía và tinh bột sắn để nghiên cứu sản xuất than sinh học ít khói, an toàn cho sức khỏe, thân thiện với môi trường.

"Chúng em muốn giữ lại vai trò đốt cháy của gáo dừa, nhưng thay đổi thành phần và quy trình chế biến sao cho sản phẩm cuối cùng vừa tiện lợi, vừa sạch sẽ và có thể giảm thiểu rác thải hữu cơ", Bảo Hân chia sẻ.

Điểm khởi đầu cho ý tưởng này không phải từ phòng thí nghiệm mà từ một góc sân quê ở Vĩnh Long, nơi mỗi mùa thu hoạch dừa, phần gáo thường bị phơi khô, chất đống hoặc đốt thủ công gây khói bụi, cay mắt. "Từ trải nghiệm rất đời thường đó, em tự hỏi: liệu có thể tận dụng lại nguồn này theo cách ít khói hơn, sạch hơn và thân thiện với sức khỏe cũng như môi trường hơn không?", Bảo Hân nhớ lại.

"LoopChar bắt đầu từ một câu hỏi nhỏ và rất cá nhân. Nhưng khi nghiên cứu sâu, tụi em nhận ra đây không phải chuyện của riêng nhà mình mà là vấn đề chung ở nhiều vùng quê Việt Nam. Rác nâu bị bỏ đi, hoặc đốt lên gây ô nhiễm. Vậy tại sao không nghĩ khác đi – biến rác thành nguồn năng lượng sạch?", Hoàng Hân nói.

Theo kết quả thử nghiệm bước đầu, than LoopChar ít khói hơn 80–90%, ít mùi và cháy lâu hơn 25–30% so với than thường. Sản phẩm có thể dùng trong sinh hoạt nấu nướng, làm phân cải tạo đất hoặc kết hợp với than hoạt tính để lọc nước. Điều này mở ra nhiều ứng dụng tiềm năng trong đời sống và sản xuất.

"Ban đầu em nghĩ tốt nhất nên tập trung phát triển ý tưởng thật chắc, rồi mới nghiên cứu sản phẩm. Nhưng càng làm càng nhận ra tụi em phải tự tìm hiểu một khối lượng kiến thức rất lớn từ kỹ thuật sản xuất, cấu tạo than sinh học, đến thị trường, định vị khách hàng và gọi vốn", Bảo Hân kể.

Là nhóm nhỏ tuổi nhất trong cuộc thi - nơi phần lớn thí sinh là sinh viên, hai nữ sinh lớp 10 không giấu được áp lực ban đầu.

"Lúc mới đăng ký, tụi em lo lắng lắm vì cuộc thi chỉ ghi rõ dành cho sinh viên. Tụi em biết mình sẽ phải đối mặt với những đội có kiến thức nền vững vàng và kinh nghiệm thi đấu dày dặn hơn rất nhiều", Bảo Hân tâm sự. Tuy vậy, chính lựa chọn "dấn thân" khi chưa có gì trong tay lại là cách nhóm rèn luyện bản thân.

Một mùa hè đầy thử thách nhưng cũng nhiều cảm hứng, hai nữ sinh mong muốn gửi gắm một lời nhắn tới các bạn trẻ: "Mỗi bạn đều có thể tạo ra thay đổi tích cực cho môi trường, chỉ cần quan sát, dám nghĩ và dám làm. Có khi thứ người ta gọi là rác, lại chính là mỏ vàng, nếu mình nhìn nó theo một cách khác".

Ông Bùi Phước Hoà, chuyên gia Ban dự án hàng Việt Nam Chất lượng cao – Chuẩn hội nhập, nhận định: “Dù chỉ mới là học sinh THPT, nhưng các em đã có một ý tưởng rất tốt, rất đáng khích lệ. Tuy nhiên, để hiện thực hóa thành mô hình khởi nghiệp sẽ còn nhiều thách thức. Các nguyên liệu như gáo dừa, mùn cưa, lõi ngô... vốn đã được khai thác trên thị trường, nên tính mới chưa thực sự nổi bật. Bên cạnh đó, việc tìm nguồn cung ổn định và kiểm soát quy trình sản xuất cũng là bài toán không đơn giản”. Ông Hoà đánh giá đây là một ý tưởng tiềm năng, nếu được đầu tư nghiêm túc và thử nghiệm trong môi trường phù hợp.

Theo TN