Tham dự Hội nghị có nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão; Chủ tịch Trung ương Hội Cựu TNXP Việt Nam Vũ Trọng Kim; đại diện lãnh đạo Bộ Nội vụ; cùng các đại biểu nguyên là cán bộ Đoàn, các chuyên gia, nhà khoa học; đại diện lãnh đạo các ban, đơn vị Trung ương Đoàn, Ủy viên Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam Nguyễn Ngọc Lương mong muốn các đại biểu dự Hội nghị bằng kiến thức, tích lũy của mình trong quá trình công tác, nghiên cứu về Thanh niên, Luật Thanh niên sẽ tích cực tham gia đóng góp, đề xuất các ý kiến vào dự thảo Luật Thanh niên (sửa đổi) nhằm phát huy tốt vai trò của tổ chức Đoàn trong quá trình tham gia chuẩn bị hoàn thiện dự thảo Luật, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả của dự thảo Luật khi được trình Quốc hội và thông qua.

Sau 13 năm triển khai thực hiện và tổng kết thi hành Luật Thanh niên cho thấy việc ban hành Luật đã tạo cơ sở pháp lý cho việc chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, phát huy thanh niên; tác động tích cực đối với phong trào thanh niên, phát huy vai trò của tổ chức thanh niên, trong đó trung tâm là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về thanh niên…

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện Luật Thanh niên đã bộc lộ một số tồn tại, bất cập. Do đó, việc sửa đổi Luật Thanh niên năm 2005 là cần thiết, nhằm hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật đối với thanh niên phù hợp với tình hình mới; đồng thời phát huy đầy đủ vai trò xung kích, quyền, nghĩa vụ của thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế.

Tham góp vào dự thảo Luật, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu đã thẳng thắn chỉ ra những vướng mắc đối với một số đối tượng thanh niên hiện nay. “So với luật hiện hành, dự thảo Luật Thanh niên (sửa đổi) đã có cách tiếp cận mới nhằm cố gắng giải quyết các vấn đề và tạo sự gần gũi với thanh niên. Tuy nhiên, Ban soạn thảo cần quan tâm hơn tới tính khả thi để Luật Thanh niên (sửa đổi) sớm đi vào thực tiễn”, đại biểu Ngọ Duy Hiểu cho biết.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật vẫn cần được hoàn thiện hơn nữa để xứng đáng với kỳ vọng của thanh niên cũng như các tầng lớp nhân dân. Cùng với đó, các nội dung trong dự thảo Luật cần chú trọng khái quát nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên theo đặc thù lứa tuổi, đặc biệt là các nguyện vọng được học tập, lao động, vui chơi giải trí, cống hiến và trưởng thành.

Đặt câu hỏi cho môi trường để thanh niên cống hiến và trưởng thành. Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nói: "Nhiều thanh niên có nguyện vọng cống hiến, nhưng thực trạng về môi trường và hành lang pháp lý nhằm hỗ trợ, đáp ứng nguyện vọng chính đáng này hiện ra sao? Vì lý do gì mà không ít thanh niên tài năng tỏ ra không thiết tha với khu vực công? Những năm gần đây, Thủ đô Hà Nội đã có chính sách ưu đãi với đối tượng thanh niên này, nhưng nhìn vào kết quả thực tiễn thì sao?"

“Nhu cầu được cống hiến và trưởng thành là mục tiêu cao cả, nhân văn, do đó dự thảo Luật cần hình thành được hành lang pháp lý, chính sách cho sự cống hiến của thanh niên, bởi đây là một lực lượng đông đảo, có đóng góp to lớn vào sự phát triển của đất nước. Đặt vấn đề về việc hiện có thực trạng nhiều thanh niên tài năng đang không thiết tha với khu vực công. Bên cạnh đó, Luật cũng cần chú trọng tới sự phát triển của xu thế thanh niên ngày nay, đặc biệt là thanh niên trong các khu công nghiệp, khu chế xuất và đặc khu kinh tế, những đối tượng này sẽ chịu tác động lớn”, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu khẳng định.

Đại biểu Hiểu đề xuất, dự thảo Luật Thanh niên (sửa đổi) phải góp phần giải quyết thực trạng này, thu hút nhân tài ở lại xây dựng đất nước, về với đất nước, đóng góp, tham gia nhiều hơn vào khu vực công.

Nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão cho rằng, Luật thanh niên cần quy định rõ vai trò của các bên liên quan, của chủ thể trong Luật. “Bản dự thảo lần này chưa có nói rõ về quản lý nhà nước đối với công tác thanh niên. Chương nói về trách nhiệm nhà nước còn bao gồm nhiều chủ thể, chưa đúng vai trò, chức năng, nhiệm vụ của các chủ thể tham gia vào quá trình thực thi pháp luật, khi luật này có hiệu lực pháp luật”, nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão nói.

Ông Vũ Mão nhận định: “Dự thảo luật Thanh niên (sửa đổi) chưa nêu bật vai trò Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam, suy giảm vai trò của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức của thanh niên như Hội LHTN Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam”.

Tại Điều 1, Chương I của dự thảo Luật quy định: “Thanh niên là công dân Việt Nam từ đủ mười sáu tuổi đến ba mươi tuổi”. Theo ông Vũ Trọng Kim, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam, nguyên Bí thư thứ Nhất Trung ương Đoàn, cách tiếp cận theo độ tuổi để xây dựng Luật chưa phù hợp.

Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam nhấn mạnh, giới hạn về độ tuổi chưa phản ánh được đặc thù của thanh niên, phải có cách tiếp cận có tầm nhìn hơn đối với một lực lượng được coi là rường cột nước nhà. Cho ý kiến về vấn đề này, ông Vũ Trọng Kim đề xuất, cần tiếp cận thanh niên như một nhóm nhân khẩu xã hội đặc thù bởi tính thừa kế và hậu bị của lực lượng này. Theo ông Vũ Trọng Kim, tương lai của Tổ quốc được quyết định bằng việc chuẩn bị, xây dựng, bồi đắp thế hệ thanh niên. Thanh niên chính là lực lượng thúc đẩy xã hội cất cánh, sánh với các cường quốc năm châu, là xung lực cho cách mạng.

Nhiều đại biểu đồng tình với sự cần thiết sửa đổi Luật Thanh niên sau 13 năm triển khai và thực hiện, sao cho phù hợp với tình hình mới, tạo điều kiện, chính sách cụ thể để thanh niên phát huy vai trò xung kích, sáng tạo, đồng thời bảo đảm các quyền, nghĩa vụ của thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế.

Các đại biểu cũng cho rằng, dự thảo Luật Thanh niên (sửa đổi) về các nội dung nhằm thể chế hóa, hoàn thiện cơ sở pháp lý, xác định rõ quyền, nghĩa vụ của thanh niên, các chính sách của Nhà nước đối với thanh niên; bảo đảm trách nhiệm của Nhà nước, gia đình, nhà trường, xã hội và các tổ chức của thanh niên trong thực hiện chính sách, pháp luật để thanh niên được tu dưỡng, rèn luyện, lập thân, lập nghiệp, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Thay mặt Ban Bí thư Trung ương Đoàn, Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam, anh Lê Quốc Phong, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam xin ghi nhận những ý kiến của các đại biểu tham dự Hội nghị để bộ phận liên quan tiếp thu và hoàn thiện. Trung ương Đoàn cùng Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục lắng nghe các ý kiến phản biện của các chuyên gia, nhà khoa học để từ đó tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật Thanh niên.

Hải Đăng