Những cô gái làm chủ công nghệ - bài 2: Bước ra khỏi vùng an toàn

(CTG) Nguyễn Thị Minh Anh là 1 trong 35 nữ sinh viên hiếm hoi trong tổng số gần 1.000 sinh viên khoa Máy tàu biển khóa 2020 – 2025 Trường Đại học Hàng hải Việt Nam. Ở một khoa vốn được xem là lãnh địa của con trai, sự hiện diện của cô đã trở thành hình ảnh truyền cảm hứng về niềm đam mê nhiệt huyết trong học tập, nghiên cứu khoa học, dám bước ra khỏi vòng an toàn và cống hiến cho cộng đồng.

Liên tiếp giành giải nhất

“Ngày đăng ký nguyện vọng, tôi chưa từng nghĩ rằng ngành Quản lý kỹ thuật công nghiệp lại thuộc khoa Máy tàu biển. Nhưng càng tìm hiểu, tôi càng thấy đây là cơ hội để mình thử sức, vì ngành học này có tính ứng dụng cao, gắn với thực tế sản xuất và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai. Vì thế, tôi tự tin đặt mục tiêu phấn đấu rõ ràng ngay từ đầu, không mang tâm lý e ngại rằng đây là lĩnh vực điểm yếu của con gái”, Nguyễn Thị Minh Anh, sinh viên khoa Máy tàu biển (Trường Đại học Hàng hải Việt Nam), mở đầu câu chuyện.

Xuất phát điểm là học sinh ban D (Toán, Văn, Anh), thiên về khối xã hội, việc bước chân vào môi trường kỹ thuật với nhiều môn khó nhằn như cơ học, tự động hóa, công nghệ chế tạo… là thử thách không nhỏ với Minh Anh. Thế nhưng, bằng sự kiên trì và quyết tâm, cô gái đã nhanh chóng khẳng định năng lực, chứng minh không có ngành học nào là ranh giới giữa con trai hay con gái. Những năm tháng đại học của Minh Anh là chuỗi ngày đầy sắc màu, nơi cô song hành giữa học tập, nghiên cứu và cống hiến. Nổi bật hơn cả là hành trình nghiên cứu khoa học, với những giải pháp có tính ứng dụng cao cho doanh nghiệp sản xuất.

Đề tài “Trạm lắp ráp thông minh tùy biến theo nhân trắc học, tích hợp giám sát thao tác và hỗ trợ đào tạo phục vụ cải tiến nâng cao hiệu suất làm việc cho công nhân” là dấu ấn nổi bật, ghi đậm tên tuổi của Minh Anh trong cộng đồng sinh viên nghiên cứu khoa học. Đề tài từng giành 4 giải Nhất tại 4 cuộc thi uy tín cấp quốc gia. Trong đó, nổi bật là giải Nhất Giải thưởng Khoa học và Công nghệ dành cho sinh viên trong cơ sở giáo dục đại học 2024, do Bộ GD&ĐT trao tặng; giải Nhất Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ 26 - năm 2024; giải Nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật TP Hải Phòng 2025 và giải Nhất cuộc thi Sáng kiến Khoa học 2025 - hạng mục Nhà khoa học không chuyên, do Bộ Khoa học & Công nghệ phối hợp báo VnExpress tổ chức. Hiện, đề tài đã được nhóm hoàn thiện hồ sơ đăng ký Bằng Giải pháp hữu ích, mở ra cơ hội phát triển thành sản phẩm thương mại trong tương lai.

Lấy người lao động làm trung tâm nghiên cứu

“Nhóm nghiên cứu có 3 thành viên, tôi là nữ duy nhất. Khó khăn nhất là thiếu kinh phí, thiếu thiết bị và thời gian. Tôi cũng như 2 thành viên còn lại, nhiều hôm làm xuyên đêm trong phòng thí nghiệm và không ít lần quên cả ăn để hoàn thiện từng chi tiết nhỏ cho công trình nghiên cứu”, Minh Anh nói.

b3.jpg
Nguyễn Thị Minh Anh (hàng đầu, bên phải), sinh viên khoa Máy tàu biển Trường Đại học Hàng hải Việt Nam, tham gia tình nguyện Mùa hè xanh 2024

Đề tài “Trạm lắp ráp thông minh tùy biến theo nhân trắc học, tích hợp giám sát thao tác và hỗ trợ đào tạo phục vụ cải tiến nâng cao hiệu suất làm việc cho công nhân” hướng đến mục tiêu thiết kế và chế tạo một trạm làm việc lắp ráp thủ công có khả năng điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với đặc điểm nhân trắc học của từng người lao động.

Từ quá trình khảo sát tại nhiều doanh nghiệp trong nước, nhóm nhận thấy phần lớn các trạm lắp ráp hiện nay chưa có khả năng tùy biến theo từng cá nhân, dẫn đến tình trạng công nhân dễ mỏi, giảm năng suất và hiệu quả lao động. “Chúng tôi mong muốn tạo ra một mô hình trạm làm việc không chỉ thông minh, mà còn thực sự hiểu con người, biết điều chỉnh theo chiều cao, tư thế, thậm chí theo nhịp tim và trạng thái của công nhân trong quá trình làm việc”, Minh Anh chia sẻ.

Điểm nổi bật của đề tài là khả năng điều chỉnh vị trí và độ cao làm việc theo dữ liệu nhân trắc học, tích hợp hệ thống nhận diện tự động để điều chỉnh độ cao, góc nghiêng bàn làm việc và giá linh kiện phù hợp với từng người dùng. Hệ thống còn theo dõi các chỉ số sinh trắc học như nhịp tim, nồng độ oxy trong máu để đánh giá mức độ thoải mái, giúp tối ưu hóa năng suất.

b1.jpg
Nguyễn Thị Minh Anh nhận giải Nhất Cuộc thi Sáng kiến khoa học 2025

Công trình có tính ứng dụng cao trong các nhà máy vẫn sử dụng phương pháp lắp ráp thủ công, nơi yếu tố con người đóng vai trò then chốt. Việc tùy chỉnh trạm làm việc theo nguyên lý nhân trắc học không chỉ cải thiện sức khỏe, giảm căng thẳng cơ bắp cho công nhân mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất, tối ưu hóa quy trình và giảm lãng phí sản xuất. “Điều chúng tôi hướng tới không chỉ là một sản phẩm cơ khí, mà là một giải pháp nhân văn, lấy con người làm trung tâm trong sản xuất công nghiệp hiện đại”, Minh Anh chia sẻ.

“Khi được xướng tên trong Giải thưởng “Nữ sinh khoa học công nghệ Việt Nam” năm 2025, tôi rất xúc động. Đó là niềm vinh dự và cũng là động lực để bản thân tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học phía trước. Tôi tin rằng, con gái hoàn toàn có thể tỏa sáng trong lĩnh vực công nghệ nếu có đam mê, sự kiên trì và tinh thần dấn thân. Quan trọng nhất là dám bước ra khỏi vùng an toàn để khám phá chính mình”. Nguyễn Thị Minh Anh, khoa Máy tàu biển, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam.

Một số doanh nghiệp FDI có vốn đầu tư nước ngoài đã xác nhận, tính năng của sản phẩm phù hợp với sản xuất công nghiệp, có thể ứng dụng ngay. “Đây là kết quả của sự kiên trì, nỗ lực và niềm tin rằng con gái cũng có thể làm tốt trong lĩnh vực kỹ thuật và tạo dấu ấn riêng nếu đủ đam mê, kiên trì”, Minh Anh nói.

Sắp tới, cô dự định du học tại Hungary theo chương trình hợp tác quốc tế, tiếp tục theo đuổi lĩnh vực công nghệ sản xuất thông minh và hệ thống cơ điện tử. “Tôi mong có thể mang kiến thức về phục vụ các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là những ứng dụng giúp cải thiện điều kiện làm việc cho công nhân. Và quan trọng hơn, tôi muốn chứng minh rằng, con gái học kỹ thuật không chỉ giỏi, mà còn có thể sáng tạo và cống hiến hết mình cho cộng đồng”, Minh Anh chia sẻ.

Cống hiến cho cộng đồng

Bên cạnh thành tích nổi bật trong học tập và nghiên cứu khoa học, Minh Anh còn ghi dấu ấn bằng hình ảnh một nữ sinh năng động, nhiệt huyết và giàu tinh thần cống hiến. Ở bất cứ hoạt động nào, từ công tác Đoàn, Hội cho đến các chương trình tình nguyện vì cộng đồng, cô đều mang đến 'làn gió mới' đầy sức sống cho phong trào sinh viên tại ngôi trường kỹ thuật vốn được xem là khô khan. “Mỗi phong trào không chỉ là cơ hội để sẻ chia và lan tỏa yêu thương, mà còn là cách để khẳng định bản lĩnh, tinh thần tiên phong và trái tim ấm áp của một người trẻ dám dấn thân vì cộng đồng”, Minh Anh nói.

Với vai trò nữ Liên chi hội trưởng đầu tiên của khoa và của trường, Minh Anh luôn là người khởi xướng, kết nối và lan tỏa tinh thần học tập, sáng tạo trong sinh viên. Trong đó, mô hình “Nhóm ôn tập cuối kỳ” - hỗ trợ sinh viên yếu trong học tập tại khoa Máy tàu biển từ vài nhóm nhỏ, đã nhanh chóng lan tỏa, giúp nhiều sinh viên cải thiện điểm số rõ rệt. Minh Anh rất chú trọng phát triển các câu lạc bộ học thuật, trong đó CAD Designers Club của khoa đã trở thành điểm hẹn của những bạn trẻ đam mê thiết kế kỹ thuật.

Đề tài “Trạm lắp ráp thông minh tùy biến theo nhân trắc học, tích hợp giám sát thao tác và hỗ trợ đào tạo phục vụ cải tiến nâng cao hiệu suất làm việc cho công nhân” (của Minh Anh và 2 cộng sự) đã giành 4 giải Nhất tại 4 cuộc thi uy tín cấp quốc gia, gồm: Giải Nhất Giải thưởng Khoa học và Công nghệ dành cho sinh viên trong cơ sở giáo dục đại học 2024, do Bộ GD&ĐT trao tặng; giải Nhất Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ 26 – năm 2024; giải Nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật TP Hải Phòng 2025 và giải Nhất cuộc thi Sáng kiến Khoa học 2025 – hạng mục Nhà khoa học không chuyên, do Bộ Khoa học & Công nghệ phối hợp báo VnExpress tổ chức.

Suốt 4 năm học, Minh Anh liên tục tham gia và hai năm liền làm đội trưởng chiến dịch “Mùa hè xanh” và chương trình “Tiếp sức mùa thi”, cùng đó là những chuyến tình nguyện vùng sâu, vùng xa trao quà, chia sẻ khó khăn với những mảnh đời khó khăn.

“Những chuyến tình nguyện Mùa hè xanh thường kéo dài 10 ngày, cùng ăn, cùng ở, cùng làm với người dân, chúng tôi không chỉ “cho đi” mà còn “nhận lại” rất nhiều giá trị quý giá. Đó là khơi dậy lòng trắc ẩn, tinh thần tương thân, tương ái và trách nhiệm trong mỗi bạn trẻ sống có trách nhiệm hơn với cộng đồng, đất nước. Thế hệ trẻ bây giờ không chỉ sống cho riêng mình mà phải biết sẻ chia và cống hiến”, Minh Anh chia sẻ thêm.

Theo TP