Tỏa sáng trên chiếc xe lăn

CTG: Sinh ra với cơ thể không lành lặn, đôi chân chưa từng một lần đứng vững, nhưng chị Lưu Thị Hiếu, sinh năm 1989 tại Bắc Ninh, đã dùng nghị lực để viết nên một câu chuyện sống khiến bất cứ ai cũng phải lặng người suy ngẫm.

Chị Hiếu mắc bại não bẩm sinh (Cerebral Palsy) kèm theo biến chứng thứ cấp, khiến toàn bộ vận động cơ thể bị ảnh hưởng nặng nề. Từ nhỏ, chị không thể tự đi lại, không thể tự chăm sóc bản thân. Chiếc xe lăn đã trở thành đôi chân, người bạn đồng hành suốt cuộc đời. Và trong khi bao đứa trẻ cùng trang lứa tập tễnh bước đi, chị phải bắt đầu từ phục hồi chức năng – kiên trì từng động tác, từng ngày tập ngồi, tập với tới một đồ vật, tập nói cho tròn câu. Một hành trình tưởng như nhỏ bé nhưng đầy nước mắt.

Là một cô bé khuyết tật sống trong hoàn cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, chị từng nghĩ cánh cửa cuộc đời sẽ không mở ra với mình. Ngay cả việc đến trường – điều tưởng chừng bình thường với bao người – cũng là một ước mơ xa xỉ. Nhưng không chấp nhận số phận, chị kiên quyết xin được đi học. Dù bắt đầu muộn hơn các bạn một năm, dù việc di chuyển đến lớp là cả một thử thách, chị đã học giỏi suốt 12 năm phổ thông, không chỉ để chứng minh bản thân, mà còn để xóa đi ánh mắt ái ngại của những người từng nghi ngờ: "Liệu người như nó học để làm gì?"

Năm 2009, chị thi đỗ vào ngành Ngôn ngữ Đức – Đại học Hà Nội. Trong những năm tháng sinh viên, khi phải một mình thích nghi với môi trường mới, với giao thông, ký túc xá, bạn bè, chị vẫn vững vàng vượt qua, và tốt nghiệp loại giỏi năm 2013. Không chỉ học, chị còn tham gia các hoạt động cộng đồng, thiện nguyện, các chương trình hỗ trợ người yếu thế. Chính những ngày tháng ấy đã bồi đắp trong chị một lý tưởng sống: người khuyết tật không cần được thương hại, mà cần được trao cơ hội.

Sau khi ra trường, chị làm việc tại các tổ chức phi chính phủ, rồi đảm nhiệm vai trò chuyên viên hòa nhập người khuyết tật tại Liên Hợp Quốc Việt Nam. Tại đây, chị không chỉ là người vận hành các dự án, mà còn là người lên tiếng vì cộng đồng của mình. Từng bài phát biểu, từng buổi tọa đàm, chị đều góp mặt như một nhân chứng sống cho tinh thần dám nghĩ – dám làm – dám dẫn đường.

Không dừng lại ở công việc, năm 2022, chị đồng sáng lập và làm giám đốc Công ty TNHH Chạm Vào Xanh – một doanh nghiệp xã hội “của và vì người khuyết tật”. Dưới sự dẫn dắt của chị, Chạm Vào Xanh trở thành không gian sáng tạo, chữa lành và kết nối cho những người khuyết tật trưởng thành. Ở đó, họ không còn là “người yếu thế”, mà trở thành nghệ nhân, giáo viên, họa sĩ, nhà tổ chức – những con người có tài năng và có tiếng nói.

Không chỉ tạo ra công việc, sân chơi và cơ hội cho người khuyết tật, chị còn là người truyền cảm hứng, bằng chính sự hiện diện của mình – một người phụ nữ trên xe lăn, nhưng sống độc lập, mạnh mẽ, khẳng định mình trong lĩnh vực xã hội và nghệ thuật, quốc tế và cộng đồng.

Từng là Phó chủ nhiệm Câu lạc bộ người trưởng thành sống chung với bại não Việt Nam từ năm 2021, chị đã nỗ lực kết nối, tập hợp tiếng nói của những người giống mình – để từ đó vận động chính sách, thay đổi nhận thức xã hội về người khuyết tật. Năm 2019, chị được lựa chọn tham gia khóa học lãnh đạo dành cho thanh niên khuyết tật tại Nhật Bản – một học bổng danh giá do quỹ Duskin tài trợ, dành riêng cho các gương mặt tiêu biểu khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Trong hàng chục vai trò, hàng trăm hoạt động mà chị đã dẫn dắt, điểm chung lớn nhất vẫn là: dù bản thân vẫn phải phụ thuộc người thân trong sinh hoạt cá nhân, chị chưa từng phụ thuộc vào số phận. Chị không chọn nép mình sau rào chắn vô hình mà xã hội đặt ra, mà kiên cường mở đường, dù chỉ bằng bánh xe của chính chiếc xe lăn mình ngồi.

Hơn cả một nhà lãnh đạo doanh nghiệp xã hội, hơn cả một chuyên gia, hơn cả một người truyền cảm hứng – chị là hiện thân của một thông điệp mạnh mẽ: rằng cuộc đời không được đo bằng chiều dài của đôi chân hay sự hoàn hảo của cơ thể, mà bằng độ rộng của trái tim, độ sâu của trí tuệ và độ bền của ý chí sống. Và chị – Lưu Thị Hiếu – chính là một trong những minh chứng sáng ngời cho điều đó.

Và chính bởi hành trình sống đáng trân quý đó, chị Lưu Thị Hiếu vinh dự là một trong 25 đại biểu được tôn vinh trong Chương trình “Tỏa sáng Nghị lực Việt” “Tỏa sáng nghị lực Việt” năm 2025 do Trung ương Hội LHTN Việt Nam, Hội Thanh niên Khuyết tật Việt Nam phối hợp với Công ty TNHH TCP Việt Nam tổ chức nhằm tôn vinh và lan tỏa những câu chuyện đầy cảm hứng của các thanh niên khuyết tật giàu nghị lực, vươn lên trong cuộc sống.

NA