Trong bức tranh khởi nghiệp nông thôn Việt Nam, câu chuyện của anh Dương Thịnh Phát, một thầy giáo trẻ đầy nhiệt huyết đã trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho nhiều bạn trẻ. Xuất phát điểm là một giáo viên Vật lý tại Trường THCS Kinh Cùng, xã Hòa An, thành phố Cần Thơ, anh không chỉ gắn bó với bục giảng mà còn nuôi dưỡng một khát vọng lớn lao: đưa cây dâu tây, vốn chỉ thích hợp với khí hậu lạnh, về trồng thành công trên vùng đất miền Tây nóng ẩm.

Cây dâu tây là một trong những loại trái cây được ưa chuộng nhờ hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, dâu tây thường chỉ được trồng ở những vùng có khí hậu lạnh, và rất khó trồng được ở vùng khí hậu ở miền Nam. Nhờ có sự tiến bộ của khoa học mà giờ đây cây dâu tây đã được trồng ở khấp mọi nơi trên đất nước, nhưng chất lượng cây và trái dâu cho được lại không cao do giống cây này cần điều khiện trồng và dinh dưỡng phù hợp thì mới phát triển tốt được.

Chính vì vậy, ngay từ những ngày đầu, hành trình khởi nghiệp của anh Phát đã gặp vô vàn khó khăn. Khí hậu khắc nghiệt khiến cây dâu tây dễ chết, năng suất thấp. Các thiết bị đo lường trên thị trường có giá thành cao, lại chưa tích hợp công nghệ IoT để cảnh báo và lưu trữ dữ liệu.

Thiếu kinh nghiệm thực tiễn, anh phải nhiều lần lên Đà Lạt để học hỏi kỹ thuật trồng, nghiên cứu nhu cầu dinh dưỡng của cây. Thế nhưng, những thử thách ấy không làm anh nản chí. Từ những lần thử nghiệm thất bại trên breadboard, đến việc in mạch, in 3D vỏ hộp, lập trình ứng dụng Android để giám sát dữ liệu cảm biến, anh từng bước hoàn thiện hệ thống. Cuối cùng, anh đã chế tạo thành công thiết bị IoT giám sát nhiệt độ, độ ẩm, pH và nồng độ dinh dưỡng trong đất, kết hợp năng lượng mặt trời để tiết kiệm chi phí sản xuất.

Sau khi trồng thành công giống dâu tây Hana của Nhật thì anh Phát bắt đầu nghiên cứu thiết bị Iot giúp kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm của đất, nồng độ NPK có trong đất, độ PH một cách tự động để giúp cây dâu tây có một môi trường sống ổn định nhất. Xây dựng hệ thống tưới tự động tùy vào độ ẩm của đất, giúp đất luôn giữ được độ ẩm nhất định mà cây dâu tây cần thiết

"Dự án của chúng tôi sẽ sử dụng cảm biến IoT để giám sát và điều chỉnh các yếu tố như độ ẩm đất, nhiệt độ và ánh sáng, nồng độ NPK trong đất, độ PH, từ đó tạo ra môi trường tối ưu cho sự phát triển của cây dâu tây. Hệ thống tưới tự động kết hợp với phân tích dữ liệu sẽ giúp tiết kiệm nước và phân bón, giảm chi phí sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế", anh Phát chia sẻ.

Dự án “Ứng dụng công nghệ IoT vào trồng cây dâu tây chịu nhiệt” không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần giải quyết vấn đề thực phẩm sạch cho người tiêu dùng. Hệ thống tưới tự động và phun sương giúp cây sinh trưởng ổn định, tiết kiệm nước và phân bón. Người dân địa phương có thể mua cây giống, chậu dâu tây hoặc trái tươi với giá thành dễ tiếp cận, đồng thời được hướng dẫn tận tình để tự tay trồng cho mình những cây dâu tây khỏe mạnh. Chính nhờ sự sáng tạo và kiên trì, dự án của anh đã đạt giải Khuyến khích tại Cuộc thi Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn năm 2025.

Không dừng lại ở thành công bước đầu, anh Phát còn mong muốn mở rộng quy mô sản xuất, xây dựng thương hiệu “Dâu tây chịu nhiệt Cần Thơ”, đồng thời phát triển mô hình tham quan – học tập cho thanh niên và người dân địa phương. Đây không chỉ là một dự án kinh tế, mà còn là một mô hình xã hội, gắn kết cộng đồng, nâng cao nhận thức về nông nghiệp sạch và bền vững.

Với mô hình này, anh Phát dự định sẽ bán trực tiếp các chậu dâu tây, trái dâu tây và cây giống dâu tây cho các bạn ở gần có cùng niềm đam mê với giá thành dễ tiếp cận, và hướng dẫn tận tình cho người mới bắt đầu tập trồng dâu, giúp các bạn có cùng niềm đam mê với chúng tôi có thể tự tay trồng cho mình những cây dâu tây to khỏe để ngắm nhìn mà không cần phải đến Đà Lạt.

Khởi nghiệp nông thôn hoàn toàn có thể thành công nếu biết ứng dụng khoa học công nghệ và kiên trì theo đuổi đam mê. Anh đã truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ dám thử sức với nông nghiệp công nghệ cao, dám nghĩ đến việc biến đam mê thành sản phẩm thương mại.

Anh Phát cho rằng, dự án trồng cây dâu tây của mình không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn có tác động tích cực đến sức khỏe cộng đồng, môi trường và sự phát triển xã hội. Dự án cũng tạo ra cơ hội việc làm cho người dân địa phương và cung cấp đào tạo về kỹ thuật canh tác hiện đại, từ đó cải thiện thu nhập và hỗ trợ nền kinh tế địa phương. Nếu áp dụng các phương pháp canh tác bền vững, dự án sẽ góp phần bảo vệ môi trường và khuyến khích đa dạng sinh học.

NA