Điều đó không chỉ đặt ra vai trò giáo dục của gia đình, nhà trường, các đoàn thể, việc xây dựng môi trường sống lành mạnh, mà còn cho thấy sự cần thiết trang bị cho những người trẻ về kỹ năng ứng xử...
|
|
.jpg)
Hành vi ứng xử thiếu văn hóa cũng là một trong nhiều nguyên nhân gây sứt mẻ tình bạn, tình yêu. Như trường hợp của Nguyễn Thị Mỹ An (huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long). Theo Mỹ An, tình yêu của cô và bạn trai tên H. vừa chớm nở sau hơn 4 tháng tìm hiểu nhau, rồi chia đàn xẻ nghé bởi Mỹ An không chịu được lối ứng xử thiếu tế nhị của bạn trai. Lúc mới quen nhau, H. luôn giữ thái độ hòa nhã, ăn nói lịch sự, đặc biệt với người già hay trẻ em lang thang, bán vé số,... Thế nhưng khi mối quan hệ ngày càng thân thiết, Mỹ An mới phát hiện H. nói chuyện khá tục tĩu, mở đầu bằng những từ khó nghe, gây mất thiện cảm với nhiều người. Nhớ lại thói ứng xử của bạn trai, Mỹ An vẫn còn bức xúc: “Một người có khuyết điểm mà biết sửa sai thì đáng quý, đằng này khi bạn gái góp ý, anh ấy bỏ ngoài tai, có thái độ ứng xử thật kỳ quặc, không thể chấp nhận được”.
Từ việc ứng xử thiếu tế nhị, thiếu văn hóa, cộng với sự thiếu kiềm chế cảm xúc, dẫn đến một số bạn trẻ giải quyết vấn đề bằng bạo lực. Trong số đó có không ít những bạn trẻ là học sinh, sinh viên vốn có trình độ học vấn, nhận thức cao. Hơn 12 giờ đêm, nhà trọ đóng cửa, trong khi nhiều sinh viên tập trung học bài, thì N.T.K, sinh viên Trường Đ.H.C.T, lại mở nhạc ồn ào, gây mất trật tự. Khi một nhóm sinh viên ở phòng kế bên nhắc nhở, thì K. văng tục chửi thề, cố tình gây gổ. Thấy K. cãi lại vô lý, hung hăng, nhóm sinh viên kế phòng đành ngậm bồ hòn cho qua. Được nước làm tới, K. còn rủ rê bạn bè chặn đường đánh hội đồng nhóm sinh viên ở phòng trọ kế bên. Đến khi chủ nhà trọ phát hiện, can thiệp và liên hệ với gia đình K. thì K. mới chịu xin lỗi và dọn đi ở trọ nơi khác. Hay như vụ việc ẩu đả giữa N.H.V. và N.K.P. (sinh viên Trường Đ.H.T.Đ) cũng chỉ vì lối ứng xử thiếu tế nhị với nhau. Trong một lần đá bóng, V. vô tình đá vào chân P. Thay vì đỡ bạn đứng dậy và xin lỗi thì V. bỏ mặc, cười khinh khỉnh. Ấm ức trong lòng, P. nhào tới gây gổ, đánh nhau với V., làm tình bạn sứt mẻ. Hay như chuyện hai học sinh D. và T. (học sinh một trường THPT) bị thầy la rầy vì không thuộc bài và trách thầy đem chuyện lười học của cả hai kể với phụ huynh, D. và T. rủ rê bạn bè chặn đường để “cảnh cáo thầy”. Cũng nhờ thầy cô ngăn cản kịp thời nên sự việc không xảy ra, thế nhưng cả D. và T. đều bị khiển trách dưới cờ bởi thái độ ứng xử vô lễ với thầy cô.
Có thể dễ dàng nhận ra những trường hợp thiếu kỹ năng ứng xử, thích hành xử bạo lực trong cuộc sống hàng ngày. Có những thanh thiếu niên rõ ràng vượt đèn đỏ, chạy nhanh va quẹt vào người đi đường, thay vì nói lời xin lỗi người khác thì lại quay ra cự cãi, văng tục, hành xử hung hăng... Cách nói năng, hành xử “khác người” đó nếu không được gia đình, những người xung quanh giáo dục, chấn chỉnh kịp thời sẽ trở thành thói quen và có ảnh hưởng đến tương lai của bản thân bạn trẻ... N.T.Nh., một bạn trẻ có thành tích “nhảy việc” khá nhiều, nay đã có việc làm ổn định ở một công ty tư nhân, tâm sự: “ Lúc mới đi làm, em không hiểu vì sao những lời nói, hành động của em thường khiến các đồng nghiệp phật ý, thậm chí bức xúc. Dù em cố gắng làm việc chăm chỉ nhưng một số nơi không ký tiếp hợp đồng. Một hôm, tình cờ em gặp lại bác bảo vệ ở cơ quan trước đây em từng thử việc, bác mời em đi uống nước, ân cần phân tích cho em thấy những sai sót trong cách ứng xử của mình, em mới biết mình ăn nói, ứng xử rất tệ. Phải chi trước đây có ai góp ý, nhắc nhở em thì tốt biết mấy...”.
Trường hợp của Nh. cho thấy việc giáo dục, trang bị kỹ năng ứng xử cho các bạn trẻ là nhu cầu rất cần thiết và cần được quan tâm thường xuyên; đồng thời, bản thân mỗi thanh thiếu niên cần cầu thị, học hỏi để tự trang bị cho mình kỹ năng ứng xử. Theo anh Lương Hiển Đạt, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Sinh viên TP Cần Thơ, để giáo dục học sinh, sinh viên sống đẹp, sống có nghĩa tình, các cấp Hội đã thành lập nhiều câu lạc bộ, đội, nhóm trao đổi, thảo luận với nhau về các kỹ năng trong giao tiếp ứng xử. Nhiều nơi đưa các vấn đề, hành vi ứng xử thiếu văn hóa, bạo lực của thanh niên để trao đổi, tổ chức thành các diễn đàn để học sinh, sinh viên thảo luận. Trường hợp sinh viên các trường đại học, cao đẳng nếu có hành vi dùng vũ lực, hoặc có hành vi thiếu văn hóa đều bị trừ điểm rèn luyện, cảnh cáo học vụ hoặc bị kỷ luật.
Xây dựng, giáo dục cho thanh thiếu niên lối sống văn hóa, có tình người, trách nhiệm với gia đình, bạn bè, xã hội sẽ giúp cuộc sống bản thân thêm phong phú và ý nghĩa hơn. Thế nhưng, để giúp bạn trẻ có thái độ ứng xử đúng đắn, thiết nghĩ gia đình, nhà trường, các cấp bộ Đoàn, Hội cần quan tâm hơn nữa công tác giáo dục đạo đức, lối sống lành mạnh cho thanh thiếu niên...
Theo Báo Cần Thơ
