“Bắt bệnh” cho người khởi nghiệp

(CTG) Hàng loạt doanh nghiệp (DN) nhỏ đóng cửa và nghìn DN khác cũng đang điêu đứng, không thể phủ nhận ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế lên “sức khỏe” DN…trong thời gian qua. Tuy nhiên, một sự thật hiển nhiên là vẫn còn không ít DN tồn tại và tiếp tục phát triển. Điều đó cho thấy khủng hoảng kinh tế không phải là nguyên nhân duy nhất.

Tính chủ quan, không có một sự chuẩn bị tốt trước những thách thức và khó khăn sẽ xảy ra cũng như khả năng quản trị DN kém, không thể ứng phó và vượt qua những khó khăn và thách thức đã khiến cho một số DN, đặc biệt là DN nhỏ phải rời khỏi thương trường sớm.

Tiến sĩ Võ Văn Thành Nghĩa, Tổng giám đốc Tập đoàn VPP Thiên Long

Phép thử tính toán

Trong bất kỳ giai đoạn nào của nền kinh tế, nếu tính toán không kỹ, thông thường các DN sẽ sớm chết yểu. Đặc biệt, trong giai đoạn khó khăn hiện nay, xác suất này có thể sẽ cao hơn bình thường rất nhiều. Vào thời điểm này, trước khi đưa ra quyết định về việc mở hay không mở DN, chúng ta phải có khả năng dự báo về những biến chuyển sắp đến của nền kinh tế, đưa ra những kịch bản của DN thay đổi theo những chuyển biến này và giải pháp đi kèm. Một khi thông tin dự báo có cơ sở, kịch bản đưa ra là phù hợp cũng như giải pháp đi kèm có tính thuyết phục, quyết định khi ấy mới tạm gọi là đủ độ chín.

Ngoài việc đánh giá về tình hình kinh tế theo từng giai đoạn, để tránh những cú sốc ban đầu khi khởi nghiệp, chúng ta nên phân tích và nhận định rất kỹ về sản phẩm và thị trường tiêu thụ dự kiến của doanh nghiệp trong tương lai. Tránh đưa ra những con số quá tích cực ngay từ đầu. Thay vào đó, hãy đưa ra con số trung bình để không quá bi quan. Ngoài sản phẩm và thị trường, những yếu tố quan trọng khác liên quan đến nguồn lực của doanh nghiệp cần được xem xét kỹ là nguồn vốn, đội ngũ nhân sự và công nghệ cùng máy móc thiết bị (nếu doanh nghiệp có sản xuất). Trên tất cả là khả năng và kỹ năng quản trị DN. Những yếu tố này, trong giai đoạn tiền khởi nghiệp, cần phải được đưa ra và mổ xẻ thấu đáo ngay từ ban đầu.

Như đã nói ở trên, tình hình kinh tế có ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp và Thiên Long cũng không nằm ngoài vòng ảnh hưởng này. Còn nhớ, vào năm 1981, năm Thiên Long ra đời trong bối cảnh kinh tế Việt Nam chưa được phát triển mạnh mẽ như hiện nay. Cái khó lúc ấy không nằm ở yếu tố sản phẩm, thị trường hay đội ngũ nhân sự. Vấn đề lúc ấy tập trung ở chỗ nguồn vốn, công nghệ và máy móc thiết bị. Một giai đoạn khác là khi Thiên Long trở thành công ty đại chúng, rồi lên sàn giao dịch chứng khoán vào năm 2010. Cũng có thể gọi thời điểm đó là giai đoạn khởi nghiệp của Thiên Long trong một bối cảnh mới của nền kinh tế đã có những bước phát triển nhất định. Khó khăn lúc ấy chủ yếu ở nguồn vốn, đội ngũ nhân sự và kỹ năng quản trị DN trong giai đoạn mới. Và rồi những con người ở Thiên Long, ngày qua ngày, tháng qua tháng, năm qua năm, đã phải chịu khó, cần cù làm việc, quyết tâm đi theo mục tiêu đã đề ra, chắt bóp chi tiêu và học hỏi không ngừng để dần dần vượt qua những khó khăn này và từng bước đi đến thành công.

Kết hợp lý thuyết lẫn kinh nghiệm

Tôi xuất thân bằng nghề dạy học nhưng cũng lăn lóc trong chợ đời với nhiều công việc kiếm sống khác nhau trong một thời gian dài. Chính những kiến thức có được từ lý thuyết và kinh nghiệm sống động thu thập trong thực tế đã giúp tôi tránh được những thiệt hại đáng kể trong quá trình khởi nghiệp cũng như xây dựng và phát triển doanh nghiệp. Tự tin nhưng không chủ quan, lắng nghe và biết chọn lọc, cẩn thận nhưng liều có tính toán, kiên nhẫn và tập trung xử lý vấn đề… là một vài kinh nghiệm quý giá giúp tôi và DN khá nhiều trong thời gian qua.

Tôi may mắn chưa bao giờ cảm thấy buông xuôi. Đã từng có cảm giác thất vọng hoặc chán nản. Nhưng buông xuôi thì không. Và có lẽ luôn nhờ có một thái độ tích cực trong khi sống và làm việc nên tôi đón nhận những thách thức, khó khăn trong kinh doanh bình tĩnh hơn và khả năng chịu đựng cũng bền bỉ hơn. Ngoài tinh thần lạc quan, sự cam kết về những gì mình đã xác định ngay từ đầu đóng một vai trò quan trọng trong thành bại của công việc. Sự chung thủy trong tình yêu hay sự sát cánh bên nhau trong tình bạn đều dẫn đến một kết thúc có hậu. Và sự cam kết thực hiện mục tiêu trong kinh doanh cũng tương tự như vậy!

Trở lại tình hình chung hiện nay, có thể thấy, khó khăn trên thương trường tạm chia thành 2 nhóm. Nhóm khó khăn đã được dự báo và nhóm bất ngờ. Dù đã được dự báo hay bất ngờ, điều đầu tiên nên làm là phải bình tĩnh. Đối với những khó khăn đã được tiên đoán, chúng ta ứng dụng ngay những giải pháp đã dự trù kèm theo việc theo dõi diễn biến để kịp thời đưa ra những điều chỉnh phù hợp. Đối với những khó khăn bất ngờ, các bạn trẻ cần có sự phân tích thấu đáo và cố gắng tìm ra giải pháp trong những khó khăn tưởng chừng không vượt qua được. Để làm được điều này, cần thu thập nhiều thông tin liên quan đến những khó khăn này và việc xin ý kiến, lắng nghe từ những nhà tư vấn, những bậc đàn anh trong nghề sẽ góp phần quan trọng trong việc đối mặt và vượt qua những khó khăn này.

Nói chung, việc dấn thân, mở DN vào thời điểm này hay chấp nhận chờ đợi ngày mai khi kinh tế có những tín hiệu khởi sắc sẽ tùy thuộc vào khả năng dự báo tình hình kinh tế sắp tới, những kịch bản chuẩn bị kèm theo giải pháp. Về nội lực DN, cần có kế hoạch chi tiết tập trung xem xét các yếu tố về sản phẩm, thị trường tiêu thụ, nguồn vốn, đội ngũ nhân sự, công nghệ, máy móc thiết bị và khả năng quản trị.

Có những bài học cần học càng nhiều càng tốt, càng lâu càng thấm. Nếu trong một nền kinh tế phát triển ổn định hoặc ít xảy ra những biến động lớn, theo tôi, tuổi trẻ nên dấn thân với thử thách sau khi đã có những kiến thức căn bản về kinh doanh và có một ý chí tiến thủ nhất định. Và vì thử thách vốn muôn hình vạn trạng nên có thể nói rằng bạn trẻ sẽ có cơ hội “thấm” nhiều bài học trong quá trình dấn thân.

CTG