Nằm bất động một chỗ nhưng Long vẫn ngậm miệng vẽ tranh, viết thơ, bấm máy tính, điện thoại... như người bình thường.

Tưởng rằng, cuộc sống gia đình nghèo đói, bệnh tật và tai nạn sẽ làm cho cuộc đời của Long mãi mãi chìm vào trong bóng tối, những rồi bằng ý chí, khát vọng sống mãnh liệt, Long đã biết đứng dậy để tìm về con đường có ánh sáng phía trước.

Bố Long qua đời vì căn bệnh ung thư máu, nhà vốn đã khó khăn lại chồng chất khó khăn vì quãng thời gian vay mượn tiền ngân hàng với lãi suất cao để chạy chữa thuốc men cho bố. 

Từ ngày bố mất, đất đai tuy nhiều nhưng không có người làm, Long lại bị tật nguyền không ai chăm sóc, chị gái đi lấy chồng xa, căn nhà giờ đây trở nên buồn và trống vắng. Nhiều lúc mẹ Long - bà Trần Thị Hà cũng nghĩ đến cái chết, nhưng rồi nghĩ đến các con nên lại phải đứng dậy tiếp tục mà sống.

Bố Long, ông Phạm Sỹ Lưu là một thương binh, từng tham gia ở chiến trường Campuchia. Sau khi trở về từ chiến trường, mang trong mình nhiều vết thương đau, anh trở về quê và làm bảo vệ trường THCS Phố Hải. Gia đình nghèo, con cái lại đông, bà Hà phải một nắng hai sương làm đủ nghề để nuôi 4 đứa con ăn học. Ngoài việc ruộng đồng, bà lại đạp xe hàng chục cây số lên tận Vinh để làm thuê, làm mướn. Có khi đi đến các miền đất trong huyện xa xôi để cấy thuê, gặt thuê, bốc ngói, xúc cát... Nhưng rồi bất hạnh đến gia đình khi 2003, Phạm Sỹ Long bị té từ trên cây xuống đất.

Sau vụ tai nạn bất ngờ ấy, không biết trời đất xui khiến thế nào mà chân tay Long bắt đầu tê liệt hoàn toàn. Sau khi đi bệnh viện về, bác sĩ bảo Long bị gãy 2 đốt cổ đèn. Vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên không có tiền để mổ kịp thời. Mãi sau gần một tuần vay mượn được tiền để đi phẫu thuật thì đã quá muộn, nên từ đó trở đi tàn phế vĩnh viễn không cứu được, cơ thể khi đã bị liệt hoàn toàn nằm bất động một chỗ. Cũng từ đây, cuộc đời của chàng trai trẻ đã rẽ sang một hướng khác mịt mờ. Chiếc giường và chiếc xe lăn là người bạn tri kỷ của Long suốt đời.

Kể từ ngày đứa con trai duy nhất trong nhà bị tật nguyền, mọi công việc từ giặt giũ quần áo, viên thuốc, bữa cơm đều do một bàn tay bà Hà đảm đương. Suốt 9 năm liền, một mình bà âm thầm chịu đựng chăm sóc cho con. Khổ nhất là Long mỗi ngày phải lật nghiêng, lật ngửa đến 8 lần. Mỗi lần lên cơn co giật, vì thương con nhưng bà cũng tỏ ra bất lực, phần vì gia đình nghèo, phần vì căn bệnh lại quá hiểm nghèo, những lúc như thế bà chỉ biết khóc và ôm Long thức trọn cả đêm.

Cách đây hơn một năm, sau thời gian đau ốm liên miên, đưa chồng bà đi bệnh viện khám thì các bác sĩ kết luận chồng bà bị ung thư máu. Từ ngày chồng mắc phải căn bệnh quá hiểm nghèo, bà phải chạy vạy ngược xuôi vay ngân hàng, bà con hàng xóm, bao nhiêu của cải trong nhà cũng bán sạch để có tiền ra điều trị. Những chỉ một thời gian ngắn, chồng bà cũng đã ra đi mãi mãi.

Đưa tay lau những giọt nước mắt lăn trên gò má, Long không thể ngồi dậy được, Long bảo: "Muốn ngồi dậy nhìn mọi người thân trong gia đình, nhìn cuộc sống hàng xóm xung quanh cũng khó lắm. Long bây giờ nằm bất động, vừa đau, vừa mệt, đau về thể xác chắc Long sẽ nỗ lực vượt qua được, nhưng nỗi đau về tinh thần thì sẽ khó ai lấp đầy được".

Long bảo: "Năm 2009, trong một lần xem TV, thấy một người đàn ông cùng cảnh ngộ như mình, điều đặc biệt là người đàn ông này không tay, không chân nhưng có thể viết, vẽ, đá bóng, đánh nhạc... thế là Long bỗng vụt lên một ý tưởng "Họ làm được thì mình cũng làm được". Thế là từ đó, Long đã bắt đầu nỗ lực với một ước mơ giản dị, mình phải sống, nhưng sống phải có ý nghĩa mới được.

Từ đó, suốt ngày lẫn đêm, chàng trai trẻ bắt đầu lấy miệng cầm bút. Lúc đầu chưa quen, mỗi lần ngậm bút như vậy, Long thấy đau buốt, ê răng và mỏi cổ. Hai bàn tay khua, đôi bàn chân tỳ xuống giường, đôi mắt tập trung cao độ nhưng cảm giác đau đớn như bị ai cắt da cắt thịt cứ hành hạ cậu. Có ngày chàng trai tật nguyền ấy đã viết, đã vẽ hàng trăm tờ giấy. Nhưng khổ nỗi, ban đầu nét chữ chỉ ngoằn ngoèo, còn những bức tranh thì lại vô hồn, giống như người mù tập viết, tập vẽ vậy. Rồi một tuần, một  tháng và một năm trôi qua, số lượng những bài thơ, bức tranh tăng lên chóng mặt. Nhưng cũng chưa được "tác phẩm" nào ưng ý. Nhìn cả đống vở cao ngút vứt trong ngăn kéo, Long đã nhiều lần tự bỏ cuộc và nhận mình thất bại. Song vì thương mẹ, thương bản thân mình, Long lại cắn răng chịu đau để tập viết, tập vẽ, tập sáng tác.

Mỗi ngày, Long lại phải lật nghiêng, lật ngửa nhiều lần, mỗi lần như vậy là một cuộc hành xác đau đớn. Mỗi lúc nổi hứng, Long lại nhờ mẹ, các chị bồng bế dậy cố ngồi trên chiếc xe lăn để hình dung ra những chiếc cốc, bông hoa, quả chuối, cây đào và những khuôn mặt thân quen trong xóm để vẽ. Long vẽ hết ngày này qua ngày khác, tháng này, năm này qua năm khác... cho đến một ngày những bức tranh của Long đã có đường nét, màu sắc ưng ý thì Long mới bắt đầu chuyển sang làm thơ, viết văn.

Lúc đầu lấy miệng cầm bút viết chữ đã khó, để viết đúng chính tả, đúng từng dấu chấm câu càng khó hơn gấp bội. Long tâm sự: "Khi viết chữ, Long đã có lúc bị mất cảm giác, đau ở miệng, cổ bị mỏi do phải hoạt động nhiều. Nhưng rèn mãi, Long bắt đầu viết được từng chữ cái, rồi từng chữ, từng câu, mặc dù sai chính tả rất nhiều. Nhưng lâu dần thành quen, cho đến một ngày từng câu, từng chữ ra hồn, Long lại bắt đầu tập viết đúng, viết đẹp. Mẹ Long kể: "Lúc Long bảo tôi mua cho nó mấy cái bút và tập giấy về nó học viết, học vẽ thì tôi cứ nghĩ là nó nói đùa. Tôi nghĩ nó bị điên vậy. Nhưng sau đó Long nhất quyết nên tôi cũng chiều theo ý của con. Những ngày đầu ngậm bút rơi lên, rơi xuống nhiều lần tôi đã khóc, nhưng thấy nó nhịn cả ăn để miệt mài viết vẽ, tôi lại thấy thương nó hơn".

Nghĩ thì dễ, nhưng làm mới khó nghìn lần bởi với một người bình thường lành lặn khỏe mạnh mà thử ngậm bút vào miệng ngồi viết đã khó bội lần và chưa mấy ai có thể thực hiện được. Thế nhưng với một người toàn thân bại liệt, chân tay teo tóp như Long, chỉ nằm bẹp trên giường ngóc cao cái đầu dậy để ngậm bút viết có lẽ còn khó vạn lần. Hiện, sau nhiều năm miệt mài, kiên trì và nỗ lực, Long đã biết viết và viết chữ rất đẹp. Hơn thế nữa, đôi bàn tay bị liệt, cử động dường như vô vọng, sau một thời gian tập luyện, đôi bàn tay, miệng của Long đã biết điều khiển TV, bấm được điện thoại và làm được một số công việc nhẹ trong gia đình.

Những bài thơ và bức tranh đẹp của Long.

Những vần thơ của Long rất có hồn, đó có thể là tâm trạng tiếc nuối về tuổi thơ, có thể là những ước mơ, nhưng tâm sự sâu lắng của một trái tim tật nguyền. Những bức tranh của Long là nơi để mọi người cùng ngắm, cùng chiêm ngưỡng. Những bức chân dung ấy đã được nhiều người trong huyện đến mua vì đường nét sắc sảo và đạt đến độ nghệ thuật cao. Vui hơn nữa, Long còn nói về ước mơ cháy bỏng của mình: "Long ước mơ sau này sẽ trở thành hoạ sĩ, sẽ vẽ được nhiều bức tranh để bán, mong chắt chiu dành dụm để giúp gia đình vượt qua khó khăn. Long cũng đã quen với một người bạn gái cùng cảnh ngộ ở Sài Gòn qua điện thoại. Có thể một ngày nào đó bọn Long sẽ gặp nhau và biết đâu tình yêu sẽ nảy nở".

Những năm qua nhờ có sự kiên trì, nỗ lực của mình mà Long đã viết được bốn quyển sổ hồi ký, hai quyển sổ thơ, hai quyển sổ gồm những tập truyện ngắn, dài cùng hơn sáu mươi bức tranh. Đặc biệt nhờ có sự hỗ trợ của các mạnh thường quân mà Long đã xuất bản được hai quyển sách là tập thơ "Miền Khát Vọng" được xuất bản vào năm 2013 và truyện dài “Không Chỉ Là Giấc Mơ" được xuất bản vào năm 2020. 

Ngoài ra, Long còn tích cực tham gia các khoá học, tích luỹ thêm kiến thức, kỹ năng mềm như khóa Coaching của tiến sĩ Khiem Nguyen, khóa luyện giọng nói, MC của công ty Best Talent, khóa đào tạo diễn giả chuyên nghiệp của diễn giả hàng đầu thế giới Jimmy Thai. Nhờ thế, Long mở khóa học "Thức Tỉnh Giọng Nói Bên Trong Bạn" để giúp mọi người luyện giọng nói, đào tạo MC và thuyết trình chuyên nghiệp. Trong đó, Long miễn học phí cho các học viên là những người khuyết tật và người có hoàn cảnh khó khăn.

Với ý chí vượt lên nghịch cảnh, Long vinh dự nhận chứng nhận "Học Tập Và Làm Theo Tấm Gương Đạo Đức Hồ Chí Minh" của UBND xã. Đặc biệt, dịp này, Long vinh dự là 1 trong 50 tấm gương thanh niên khuyết tật tiêu biểu được tuyên dương trong chương trình "Toả sáng nghị lực Việt" năm 2022 do Trung ương Hội LHTN Việt Nam phối hợp với Công ty TNHH TCPVN tổ chức.