Năm 2010 sau khi tốt nghiệp đại học, cô được sở Giáo dục và Đào tạo Cao Bằng phân công về công tác tại trường THPT Nguyên Bình, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, ngôi trường đã gắn bó với cô trong suốt 3 năm học THPT, nơi đã đưa cô đến với nghề dạy học.

Cô giáo dân tộc Tày Nguyễn Thị Thanh Xuân chỉ dẫn bài thêm cho các em giữa giờ nghỉ

Trường THPT Nguyên Bình là ngôi trường thành lập được hơn 50 năm, trường có  hơn 97% học sinh là người dân tộc thiểu số, đa số các em học sinh từ các xã ra trọ học, nên điều kiện ăn, ở của các em còn gặp nhiều khó khăn, vì xa nhà nên các em thiếu sự quan tâm, chăm sóc từ phụ huynh học sinh. Để động viên các em yên tâm học tập tốt, cô cùng các đồng nghiệp thường xuyên đi thăm khu trọ của các em học sinh, hỏi thăm về nơi ăn, chốn ở của các em, giải đáp những thắc mắc, những bài tập khó mà học sinh còn vướng mắc. 

Là giáo viên giảng dạy bộ môn vật lý, bộ môn khoa học tự nhiên được cho là khô khan, có nhiều công thức, thí nghiệm, nhiều học sinh cảm thấy khó hiểu, trừu tượng, vì vậy trong công tác giảng dạy cô luôn đổi mới phương pháp dạy học, tìm ra những phương pháp giảng dạy phù hợp nhất với từng đối tượng học sinh, giúp các em hứng thú hơn trong học tập, biến những giờ học, kiến thức khô khan thành những tiết học vui tươi và bổ ích. Ngoài ra trong các năm học cô thường xuyên viết sáng kiến kinh nghiệm để nâng cao chất lượng dạy học, các sáng kiến đều đã được áp dụng và đem lại hiệu quả cao trong công tác giảng dạy, cũng như công tác ôn thi tốt nghiệp THPT hàng năm.

Năm 2020 là năm bắt đầu xảy ra dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra. Trong thời gian các em học sinh nghỉ phòng chống dịch bản thân cô cũng soạn bài, chuẩn bị bài giảng thật tốt, tham gia dạy học trực tuyến, ôn tập cho các em dự thi tốt nghiệp THPT tổ hợp khoa học tự nhiên. Với đặc thù là trường THPT đóng trên địa bàn huyện miền núi, điều kiện vật chất phục vụ cho công tác học trực tuyến còn gặp rất nhiều khó khăn, do phần lớn các em không có máy tính, nên hàng ngày các em phải sử dụng điện thoại thông minh để tham gia học, tuy nhiên đường truyền mạng không ổn định do các em đăng ký mạng 3G dung lượng thấp, trong quá trình học mạng thường xuyên bị lag nên quá trình truyền tải và tiếp nhận kiến thức của các em chưa thực sự đạt được hiệu quả như mong muốn. Chính vì vậy cô đã tham mưu với Chi bộ Đảng, Ban giám hiệu nhà trường, phối hợp với Trung tâm Viễn thông huyện Nguyên Bình đưa ra những gói cước ưu đãi tốc độ cao dành riêng cho học sinh khối 12 đang ôn thi tốt nghiệp THPT tại nhà trường. Đồng thời vận động các em học sinh trong lớp đóng góp, ủng hộ tiền cho các học sinh có hoàn cảnh khó khăn để mua các gói dung lượng cao phục vụ cho việc ôn tập. Trong các tiết học trực tuyến trên Zoom các em rất tích cực tham gia bài giảng. Đặc biệt trong năm 2020 có một số em học sinh lớp 12 khi nhận được thông tin Bộ giáo dục và đào tạo thay đổi phương án chuyển từ thi THPT Quốc gia sang thi tốt nghiệp THPT, nhiều em tỏ ra rất hoang mang và lo lắng, lo sợ trường đại học mà các em dự định đăng ký sẽ thi đề riêng, không biết hướng ôn tập như thế nào, nên các em đã nhắn tin hỏi cô, cô luôn nhiệt tình, tư vấn và động viên các em yên tâm ôn tập thật tốt để đạt được ước mơ, nguyện vọng của mình, và trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020, có rất nhiều học sinh thi tổ hợp khoa học tự nhiên đỗ vào các trường đại học top đầu như: Học viện cảnh sát, Học viện an ninh, Trường Sĩ quan chính trị, Đại học Quốc gia Hà Nội,…

Bản thân là một giáo viên chủ nhiệm, cô luôn quan tâm đến hoàn cảnh gia đình học sinh, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của các em. Học sinh mà cô ấn tượng nhất đó là Em Lý Dào Quyên, dân tộc Dao, học sinh khóa 2017 -2020, ở xóm Xiên Pèng, xã Vũ Nông, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Gia đình em có hoàn cảnh rất khó khăn, bản thân em là 1 học sinh khuyết tật, học hòa nhập, em bị mất 1 bàn tay phải, phải viết bằng tay trái, do vậy mọi sinh hoạt cũng như trong học tập em gặp rất nhiều khó khăn. Khi biết được hoàn cảnh của em, cô cùng Ban giám hiệu nhà trường, đoàn trường đã trực tiếp tới thăm gia đình và thực hiện phóng sự chương trình “Thắp sáng ước mơ”. Cô và các đồng nghiệp cũng trích 1 phần lương nhỏ bé của mình để ủng hộ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong chương trình này. Sau khi được hỗ trợ về cả vật chất và tinh thần, bản thân em luôn cố gắng, nỗ lực trong học tập, nhiều năm liền đạt danh hiệu học sinh tiên tiến, trong kì thi tốt nghiệp năm 2020 em thi và đỗ vào khoa Luật Trường Đại học Mở Hà Nội theo đúng ước mơ và nguyện vọng của em. Hiện tại em đang học ở Hà Nội và cũng được rất nhiều mạnh thường quân và nhất là cộng đồng người Dao tại Hà Nội giúp đỡ, tạo điều kiện để em có thể tiếp tục theo đuổi ước mơ của mình. Hiện giờ em vẫn thường xuyên liên lạc, nhắn tin trò chuyện, chia sẻ với cô về những khó khăn mà em gặp phải khi học đại học. Em chính là một tấm gương sáng để cho các học sinh khác noi theo. 

Ngoài giờ dạy trên lớp, bản thân cô còn phải lo cho cuộc sống gia đình.

Chồng cô là kỹ sư xây dựng, do ảnh hưởng của dịch bệnh covid 19 nên thu nhập còn bấp bênh, bản thân cô công tác xa nhà, cả bố chồng và mẹ chồng cô đều mắc bệnh hiểm nghèo, thường xuyên phải đi bệnh viện chữa bệnh, do vậy tài chính và kinh tế gia đình cô càng khó khăn.

Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, nhưng cá nhân cô luôn nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của Chi bộ Đảng, Ban giám hiệu nhà trường và các đồng chí, đồng nghiệp; sự yêu thương, tin tưởng của học sinh. Đó chính là nguồn động lực để cô tiếp tục nỗ lực trong công tác, góp phần nhỏ bé của mình vào bảng vàng thành tích của nhà trường nói riêng và sự nghiệp Giáo dục và đào tạo nói chung.

Với những đóng góp cho công tác giáo dục, cô Xuân vinh dự đạt danh hiệu Lao động tiên tiến, Giáo viên dạy giỏi cấp huyện, cấp tỉnh, Bằng khen của UBND tỉnh, Bằng khen của Huyện đoàn, Tỉnh đoàn. Đặc biệt, cô Xuân vinh dự được Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tuyên dương trong chương trình "Chia sẻ cùng thầy cô" năm 2021, dự kiến tổ chức tại Thủ đô Hà Nội vào dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 sắp tới.