.jpg) NLĐ vẫn là người chịu thiệt thòi nhiều nhất khi DN nợ tiền BHXH, BHYT Ảnh: TL |
Tại Hà Nội, qua đợt kiểm tra mới đây của đoàn thanh tra liên ngành tại các doanh nghiệp (DN) hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, giao thông, cho thấy: Các DN nợ BHXH đều do không thu được công nợ, không ký được hợp đồng, dẫn đến nợ BHXH, BHYT kéo dài. Đơn cử như Công ty cổ phần cầu 12 nợ 28 tháng, Công ty TNHH may mặc xuất khẩu VIT Garment nợ 37 tháng, Tập đoàn Cavico Việt Nam nợ trên 20 tỷ đồng... Theo kế hoạch, năm nay BHXH thành phố sẽ khởi kiện khoảng 40 DN; phối hợp thanh tra liên ngành 100 đơn vị, DN, BHXH tự kiểm tra 250 DN.
Tại TP. Hồ Chí Minh, nhằm hạn chế tình trạng DN đua nhau nợ tiền BHXH, BHYT của người lao động, cơ quan BHXH đã tiến hành khởi kiện một số DN nợ đọng BHXH, BHYT. Tuy nhiên, theo đánh giá của BHXH TP. Hồ Chí Minh việc khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH ra Tòa cũng rất gian nan do những vướng mắc về luật, thủ tục phức tạp, tốn kém thời gian và công sức. Ngay cả khi thắng kiện thì cũng không giải quyết được hoàn toàn vụ việc do chủ doanh nghiệp có thời gian bỏ trốn, không đủ khả năng trả nợ cho BHXH, nợ lương công nhân, nợ mới phát sinh, cuối cùng người lao động vẫn là người chịu thiệt thòi nhiều nhất.
Nguyên nhân có nhiều, song như ông Mai Đức Chính, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN, việc quản lý các doanh nghiệp thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc hiện nay chưa thực hiện được. Theo phản ánh thì hiện nay, cơ quan BHXH không xác định được chính xác số lượng đơn vị, doanh nghiệp có sử dụng lao động cũng như số lượng người lao động thuộc diện phải tham gia BHXH bắt buộc. Vì vậy, cơ quan BHXH chủ yếu chỉ thu được tiền BHXH từ số lao động mà các đơn vị, DN tự đăng ký. Bên cạnh đó, các biện pháp, chế tài xử phạt các hành vi vi phạm pháp luật BHXH chưa đủ răn đe, thiếu tính nghiêm minh và kịp thời. Hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về BHXH còn nhiều hạn chế.
Tại Hà Nội, cơ quan BHXH TP cũng thừa nhận hiện vẫn chưa có cơ chế phối hợp giữa các ngành, các cơ quan có thẩm quyền, do đó, việc quản lý, nắm bắt số đơn vị mới thành lập, đang hoạt động, đơn vị thay đổi địa chỉ gặp nhiều khó khăn. Nếu so sánh với con số thống kê của Sở KH&ĐT, tỷ lệ đơn vị tham gia BHXH mới chỉ đạt 60%.
Theo ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội BHXH được xem là thước đo đánh giá sự ổn định, phát triển của quốc gia nhất là trong bối cảnh nhiều rủi ro thiên nhiên và khủng hoảng kinh tế, chính trị toàn cầu. Ở Việt Nam, BHXH đang là một trong những ưu tiên trong chính sách tổng thể của Đảng và Nhà nước. Song kết quả giám sát tình hình quản lý và sử dụng quỹ BHXH cho thấy hiện ở các địa phương chưa có sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong việc quản lý, rà soát, thống kê đối tượng, đối chiếu tài chính doanh nghiệp.
Theo ông Mai Đức Chính, một trong những bất cập của Luật BHXH là không có quy định xử lý hình sự đối với những trường hợp nợ đọng BHXH kéo dài. Đồng quan điểm này, bà Trần Thị Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐTB&XH) cũng cho rằng, cần đưa hành vi cố tình nợ BHXH của chủ DN là hành vi cấu thành tội phạm hình sự, nâng mức xử phạt hành chính tương ứng số tiền nợ BHXH. Đồng thời, tăng cường thanh kiểm tra việc ký kết hợp đồng lao động và đóng BHXH cho người lao động ở các DN. Bà Nga cho biết thêm, hiện tại, BHXH Việt Nam và Bộ Công an cũng đang xây dựng quy chế phối hợp trong công tác xử lý DN nợ BHXH.
Theo Đại Đoàn Kết
