“Mùa gặt” của chàng trai MOF – 5

(CTG) Năm 2010 được xem là “mùa gặt” của hai thầy trò Phan Thanh Sơn Nam và Lê Khắc Anh Kỳ, với hai bài báo công bố về vật liệu thuộc họ MOFs trên tạp chí quốc tế được Trung tâm Phân tích bài báo khoa học toàn cầu (ISI) xếp loại, ba bài đăng trên tạp chí trong nước và hai lần đi báo cáo toàn quốc.


Với công trình nghiên cứu về MOF-5, Anh Kỳ đã đoạt giải đặc biệt Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học – Euréka lần 12-2010.


Sinh viên Lê Khắc Anh Kỳ (phải) và người thầy – PGS.TS Phan Thanh Sơn Nam – tại phòng thí nghiệm Manar, Trường ĐH Bách khoa (ĐHQG TP.HCM) – Ảnh: MINH ĐỨC


Cái duyên đến với MOF-5

Cuối năm 2008, khi đang học năm 3, Lê Khắc Anh Kỳ được tham gia nhóm nghiên cứu lĩnh vực vật liệu khung cơ kim (MOF) của Đại học Bách khoa TP.HCM do PGS TS Phan Thanh Sơn Nam làm trưởng nhóm. Kỳ đến với nhóm nghiên cứu MOF như một mối duyên định sẵn và đến nay MOF đã trở thành “người yêu” của Kỳ – theo như lời đùa của đồng nghiệp tại phòng thí nghiệm.

Kỳ nhớ lại: “Năm đó thầy Nam đang chọn sinh viên xuất sắc vào nhóm nghiên cứu MOF. Lúc đó MOFs là đề tài rất mới và rất khó ở Việt Nam, tôi còn chưa rõ MOF là gì. Một anh lớp trên cùng hoạt động Đoàn đã tin tưởng và tiến cử tôi với thầy Nam. Trong nhóm MOF, chỉ có tôi là sinh viên năm 3 với học lực ở mức khá trong khi bốn người còn lại đều là sinh viên năm cuối và học xuất sắc nhất khoa”. Thế nhưng Kỳ đã nhanh chóng thuyết phục được thầy bởi khả năng và tác phong làm việc của mình.

Thầy yêu cầu tổng hợp cho ra được bốn loại vật liệu MOFs là MOF-5, MOF-199, ZIF-8 và ZiF-7 trong điều kiện Việt Nam. Mất bốn tháng, Kỳ mới tổng hợp được vật liệu MOF-5 và MOF-199.

Công trình nghiên cứu tổng hợp MOF-5 ứng dụng làm chất xúc tác của Kỳ đã được đăng trên tạp chí chuyên ngành ISI ScienceDirect. Đây là một công trình đăng báo quốc tế hiếm hoi được thực hiện hoàn toàn ở Việt Nam. Bài báo đã góp phần nâng cao thứ hạng của Trường ĐH Bách khoa TP.HCM trong khu vực ASEAN.

Ước mơ đưa vật liệu mới vào thực tiễn

Là con đầu trong một gia đình ngư dân nghèo ở Bình Thuận, ba mẹ phải gửi Kỳ cho người dì nuôi ăn học. Ngay từ nhỏ Kỳ đã học rất giỏi môn hóa, sinh và mơ ước trở thành bác sĩ. Hai lần thi ĐH y rớt cộng với gia đình khuyên can học y rất tốn kém đã làm nhụt chí Kỳ.

Kỳ chọn ngành hóa Đại học Bách khoa TP.HCM trong tâm trạng “không học y thì học trường nào cũng vậy”, nhưng những giờ thực hành và phòng thí nghiệm lôi cuốn từ lúc nào không hay. Những ngày quên ăn quên ngủ bên chiếc tủ sấy hồi hộp chờ kết quả, đam mê với MOFs đã cho Kỳ quyết định gắn bó luôn với phòng thí nghiệm khi tốt nghiệp. Kỳ ở lại khoa làm cán bộ nghiên cứu và được giao trực phòng thí nghiệm MANAR của ĐHQG TP.HCM.

Khi thầy cô trong bộ môn khuyên mang công trình nghiên cứu MOF-5 đi dự giải thưởng Euréka, Kỳ hi vọng qua giải thưởng sẽ có nhiều người biết đến một lĩnh vực vật liệu mới – vật liệu MANAR (cấu trúc nano và phân tử) trong đó có vật liệu MOFs, hi vọng đóng góp của mình trong lĩnh vực này được công nhận và một lý do hồn nhiên: “Vừa rồi tôi phải mượn tiền một cô giáo trong khoa đóng học phí cao học, tôi đã trả được một phần, giải thưởng sẽ giúp tôi trả hết phần còn lại”.

Giấc mơ làm bác sĩ của tuổi thiếu niên đã đi qua, giấc mơ mới của Lê Khắc Anh Kỳ bây giờ là làm sao đưa ứng dụng vật liệu MOFs vào thực tiễn. Chỉ đơn giản thôi, có thể đó là làm vật liệu chứa khí biogas. “Bà con ở quê làm ra rất nhiều biogas nhưng không có chỗ chứa, vật liệu MOFs có thể giải quyết được bài toán này” – một ý tưởng đơn giản nhưng lại là đề tài khó cho người làm khoa học như Kỳ. 


Theo Khonggiantre.com