“Bà đỡ” của những trò giỏi, vượt khó

Gọi Quỳnh như vậy bởi chính chị là người có công lao rất lớn viết bài giới thiệu và đề cử với Báo Tuổi Trẻ TP. Hồ Chí Minh, giúp 8 học sinh nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn của tỉnh Yên Bái được nhận học bổng “Bạn tôi người vượt khó” với tổng trị giá 32 triệu đồng. Đặc biệt, thông qua bài viết của mình, chị đã đem về cho Lương Thị Xuân, học sinh Trường THPT Văn Chấn xuất học bổng “Tiếp sức đến trường” của Báo Tuổi Trẻ TP.Hồ Chí Minh trị giá 5 triệu đồng. Nguyễn Thị Như Quỳnh còn được đánh giá là một trong những người viết không chuyên giúp nhiều học sinh được nhận học bổng nhất. Ngoài ra, với bài viết “Kiếm chữ từ chiếc cầu câu”, chị còn giành cho riêng mình giải “Cầm viết vì học trò” của Báo Tuổi Trẻ. 
 

 Theo chân Quỳnh, chúng tôi đến thăm gia đình em Phạm Thị Thảo, học sinh lớp 12T3, trường THPT Nguyễn Huệ - học sinh vượt khó học giỏi ở thôn 2 Chấn Ninh, xã Tân Thịnh (TP. Yên Bái). Tận mắt chứng kiến cuộc sống của gia đình em mới hiểu, để cả Thảo và Đức được tiếp tục đến trường ngày hôm nay thì gánh nặng trên đôi vai người mẹ tật bệnh này đang mỗi ngày một thêm trùng xuống và khát khao được học lên cao của các em càng trở nên mong manh.

Hoàn cảnh gia đình Thảo rất khó khăn, sau tai nạn lao động ngã dàn giáo xây dựng từ tầng hai xuống – bố Thảo, ông Phạm Xuân Cách đã phải nằm liệt giường hơn bốn năm nay. Hiểu hơn ai hết gia cảnh ấy, với tất cả tình cảm và sự sẻ chia, Quỳnh đã chắp bút giúp bố Thảo viết bài về các em gửi chương trình “Bạn tôi người vượt khó” của Báo Tuổi trẻ TP. Hồ Chí Minh mong nhận được sự quan tâm trợ giúp. Và rồi những nỗ lực của chị đã được đền đáp trên cả sự mong đợi, cả Thảo và Đức – cậu em trai tật nguyền cùng được Báo Tuổi Trẻ trao tặng 2 suất học bổng trị giá 8 triệu đồng. Trong hoàn cảnh khốn khó ấy, niềm vui này như một giấc mơ đối với gia đình hai em.

Ông Phạm Xuân Cách tâm sự: “Sau tai nạn ngã dàn giáo từ tầng 2 xuống phải nằm liệt giường, con gái lớn của tôi đang học dở lớp 9 trường xã đã phải nghỉ học để làm thuê phụ giúp mẹ kiếm tiền chữa bệnh cho bố và nuôi 2 em tiếp tục ăn học. Hoàn cảnh gia đình rất khó khăn vì mẹ các cháu thường đau yếu luôn, may mà có cô Quỳnh biết đến gia cảnh giúp đỡ các cháu thì Thảo và Đức mới có được hai suất học bổng giá trị ấy”. Được biết, cả hai chị em Thảo là học sinh giỏi nhiều năm, hiện đều tham gia đội tuyển thi học sinh giỏi của tỉnh và thành phố Yên Bái.

Với gia đình Thành, một trong số 8 học sinh của tỉnh Yên Bái vừa được nhận học bổng “Bạn tôi người vượt khó” do Quỳnh viết bài giới thiệu, chị như một người thân. Bởi sau bài viết của Quỳnh, Thành không những được nhận học bổng mà còn được nguyên Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Đào Ngọc Dung trao tặng gia đình em một cuốn sổ tiết kiệm trị giá 30 triệu đồng. Thành tâm sự: “Cháu biết cô Quỳnh cũng có hoàn cảnh rất khó khăn nhưng cô vẫn luôn động viên, chia sẻ khó khăn với những học sinh có hoàn cảnh như chúng cháu. Với cháu, giải thưởng - học bổng “Bạn tôi người vượt khó” thực sự là một phần thưởng, sự động viên khích lệ rất lớn, tiếp thêm nghị lực để chúng cháu vươn lên trong học tập. Cháu vô cùng biết ơn cô Quỳnh”.

Cũng chính bởi đi nhiều, được tận mắt chứng kiến cuộc sống khốn khó nơi mỗi bản làng vùng cao Yên Bái nên chị hiểu và càng thương hơn những đứa trẻ bất hạnh. Gần 2 năm tình nguyện dạy vẽ cho trẻ em ở Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh và tình nguyện tham gia khám chữa bệnh cho trẻ em tại Trung tâm Hỗ trợ giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật Yên Bái, chị đã gặp mảnh đời éo le của Giàng A Sử, 3 anh em nhà Hờ A Lao.

 Thế rồi những hoàn cảnh ấy đến với “Cầm viết vì học trò” giúp Giàng A Sử, Hờ A Lao có được suất học bổng “Bạn tôi người vượt khó” trị giá 4 triệu đồng. Với 3 anh em mô côi như Lao, đây thực sự tài sản lớn. Lao kể: “Hôm được cô Quỳnh đưa xuống Hà Nội nhận học bổng cháu vui lắm! Cháu đã dành phần thưởng 4 triệu đồng để mua cho 3 anh em một ít đồ dùng học tập, phần còn lại các cô ở Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Yên Bái gửi tiết kiệm cho cháu để dùng vào những việc cho tương lai…”.

 Với 9 học sinh Quỳnh giúp đỡ được nhận học bổng “Bạn tôi người vượt khó” và “Tiếp sức đến trường”, chị thương nhất cậu học nghèo dân tộc Tày hiếu học Hoàng Đức Anh. Nhà Đức Anh nghèo đến nỗi chẳng thể lo được cho em bộ quần áo mới để về Hà Nội nhận học bổng, Quỳnh đã giành một phần lương tháng ít ỏi của mình mua tặng Đức Anh 2 bộ quần áo mới, để em được vui bằng chúng bằng bạn.

Bằng tấm lòng của mình, Nguyễn Thị Như Quỳnh còn vận động được rất nhiều cá nhân hảo tâm tham gia các hoạt động từ thiện tại Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh. Tết Trung thu 2011, chị đã nhận tài trợ toàn bộ đèn ông sao tặng trẻ em tại Trung tâm này... 
 
“Cho đi niềm vui để... trả nợ đời”

Quỳnh đã nói thế khi tâm sự về cuộc đời mình. Cuộc hôn nhân của mẹ tan vỡ khi Quỳnh vừa tròn 5 tuổi. Quỳnh và 3 em lớn lên trong sự tảo tần đói no của mẹ. Những tưởng cuộc đời sẽ công bằng khi bù đắp cho bản thân những mất mát tuổi thơ, song hạnh phúc đã không mỉn cười với chị. Quỳnh cũng như mẹ, hai người đàn bà lận đận, khổ đau nương tựa vào nhau để sống. Nước mắt đau khổ của mẹ đã thấm vào Quỳnh từ thuở ấu thơ khiến chị đồng cảm hơn với những mảnh đời bất hạnh. 

16 năm phục vụ công tác thanh niên cũng là chừng ấy năm chị tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện vì an sinh xã hội, vì con người. Những đợt tình nguyện dài ngày ở xã Kim Nọi, huyện Mù Cang Chải hè năm 2001, Quỳnh đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng đồng bào các dân tộc nơi đây. Đã có một con đường giao thông liên thôn ở Kim Nọi, từ bản Rào Xa tới trung tâm xã Kim Nọi, được đồng bào đặt mang tên “con đường chị Quỳnh”, ghi nhận những ngày tháng tình nguyện đầy nhiệt huyết của Quỳnh và các bạn thanh niên tình nguyện.

 Rồi mùa hè 2003, trong chuyến tình nguyện tại xã vùng cao Hát Lừu, huyện Trạm Tấu, chị cùng Đoàn xã vận động thành lập được Câu lạc bộ “Múa hát dân ca dân tộc Thái”. Câu lạc bộ này hiện đang phát huy rất tốt việc gìn giữ và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái ở Yên Bái…
 
 Với Quỳnh không chỉ cho đi thời gian, trí lực, tình cảm, mà trong thầm lặng Quỳnh còn cho cả những giọt máu quý giá của cơ thể mình mong được sẻ chia cùng cộng đồng. Năm 2010, Nguyễn Thị Như Quỳnh là đại biểu duy nhất của tỉnh Yên Bái được vinh dự dự lễ tôn vinh 100 người tiêu biểu hiến máu toàn quốc.

Trong cơ thể của nhiều người bệnh nghèo đã có một phần máu của chị như trường hợp của chị Trương Thị Hành, một bệnh nhân nghèo người Dao ở xã Yên Thái, huyện Văn Yên, bị mắc bệnh huyết tán, suy tim và bệnh Bazsedow nặng. Gia đình chị không đủ khả năng mua máu được Quỳnh trực tiếp cho máu. Hành không phải là trường hợp duy nhất có được niềm may mắn ấy, bởi đó là lần thứ 10 Quỳnh trực tiếp hiến máu cứu giúp bệnh nhân hiểm nghèo.

Trước đó, chị đã tiếp máu cho bà Phùng Thị Lan, bệnh nhân chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện Đa khoa TP. Yên Bái. Bác sỹ Đặng Bạch Yến, Phó Khoa Huyết học bệnh viện Đa khoa tỉnh Yên Bái, người 4 lần trực tiếp làm thủ tục lấy máu cho Quỳnh kể: “Nhóm máu của Quỳnh là nhóm máu A, nhóm máu quý hiếm thứ 2 nên bệnh nhân nào được Quỳnh cho máu đó là điều vô cùng may mắn. Nhiều lần giúp Quỳnh lấy máu hiến tặng cho bệnh nhân hiểm nghèo tại bệnh viên, chúng tôi thực sự rất cảm phục trước tấm lòng vì con người của cô ấy”. 

Cho đi mà không mong nhận lại, không mong được người đời trả ơn, chị làm những việc nghĩa ấy mong vơi đi những bất hạnh của cuộc đời mình...Có một điều mà có lẽ ít người biết được, ấy là khi tấm lòng Quỳnh gửi đi, bước chân Quỳnh ngược xuôi về các nẻo, mang niềm vui đến với những mảnh đời khốn khó, Quỳnh lại trở về tổ ấm với con gái, một mình lặng lẽ chăm sóc người mẹ già bệnh tật từ nhiều năm nay...

Sau giấc ngủ yên của mẹ và con gái, Quỳnh lại ngồi vào bàn viết…, những mảnh đời như Hờ A Lao, Giàng A Sử, Nguyễn Công Thành, Hà Tấn Dũng, Đặng Hồng Phượng, như Thảo, như Đức, như cô học trò nhiễm chất độc da cam Lương Thị Xuân hay cậu học trò nghèo dân tộc Tày ham học Hoàng Đức Anh ngày ngày kiếm chữ từ chiếc cần câu… hiện dần ra trên trang giấy, để rồi có thêm nhiều mảnh đời những học trò nghèo được sẻ chia, giúp các em có thêm nghị lực đến về tương lai. Với Quỳnh cho đi niềm vui, mang đến hạnh phúc cho người khác, cũng là mình đang nhận về từ họ niềm hạnh phúc vô bờ.

 Đối với Quỳnh, sau tất cả những gì chị đã làm, những gì chị đang và sẽ còn tâm huyết với chốn quê nghèo nơi chị sinh sống vẫn rất cần những tấm lòng nâng đỡ, sự chung tay sẻ chia. Tấm lòng của người cán bộ Đoàn đã thôi thúc Như quỳnh trở thành người bạn đồng hành với rất nhiều chương trình giành cho học trò giỏi, vượt khó; đồng hành để Như Quỳnh đem về cho những học trò nghèo hiếu học, cho những mảnh đời học trò Mông khốn khó quê nghèo những suất học bổng giá trị. Với Quỳnh, cho đi niềm vui, mang đến hạnh phúc cho người khác âu cũng là mình đang nhận về từ họ niềm hạnh phúc vô bờ.

 Phạm Minh