Ngọc Trung Học, sinh viên Học viện Ngân hàng:Xây dựng hệ sinh thái số an toàn

Chuyển đổi số không còn là lựa chọn, mà là xu thế tất yếu để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, tạo động lực tăng trưởng bền vững. Trong hành trình đó, thanh niên là lực lượng tiên phong, đóng vai trò nòng cốt trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội và chuyển đổi số quốc gia. Nền kinh tế toàn cầu đang dịch chuyển sang mô hình kinh tế tri thức, kinh tế số, thanh niên Việt Nam chính là nguồn lực chiến lược, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các lĩnh vực cốt lõi như thương mại điện tử, tài chính công nghệ (Fintech), trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (Blockchain), dữ liệu lớn (Big Data)...

Nhiều bạn trẻ mong muốn tổ chức Đoàn, Hội đồng hành, hỗ trợ xây dựng thế hệ trẻ phát triển toàn diện, trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao. Ảnh: Như Ý

Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã đặt mục tiêu kinh tế số đóng góp 30% GDP vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, thanh niên phải trở thành lực lượng chủ lực trong hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển các mô hình kinh doanh số, ứng dụng công nghệ để gia tăng năng suất lao động, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và tạo ra những giá trị bền vững cho nền kinh tế.

Thanh niên phải dẫn dắt công cuộc chuyển đổi, từ việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất, kinh doanh, nâng cao hiệu quả làm việc, đến việc lan tỏa tư duy số trong cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể. Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề công nghệ, mà là cuộc cách mạng toàn diện từ tư duy đến hành động. Mỗi thanh niên không chỉ là những người sử dụng công nghệ, mà phải là những kiến trúc sư số, trực tiếp xây dựng, phát triển và vận hành các nền tảng số phục vụ chính phủ điện tử, đô thị thông minh, doanh nghiệp số, giáo dục số và xã hội số.

Thanh niên có lợi thế lớn trong việc tiếp cận công nghệ mới, khả năng thích nghi nhanh với môi trường số. Chính vì thế, họ phải đi đầu trong việc thúc đẩy chuyển đổi số trong các lĩnh vực cốt lõi, từ hành chính công, giáo dục, y tế, đến công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ. Khi thanh niên làm chủ công nghệ, vận dụng hiệu quả dữ liệu, họ có thể tạo ra những giải pháp đổi mới mang tính đột phá, góp phần nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, thanh niên còn có trách nhiệm xây dựng hệ sinh thái số an toàn, minh bạch, hiệu quả, góp phần bảo vệ chủ quyền số quốc gia, ngăn chặn các nguy cơ an ninh mạng, đảm bảo quyền riêng tư và an toàn thông tin cho mọi công dân.

Nguyễn Phương Thảo - Phó Bí thư Tỉnh Đoàn, Chủ tịch Hội SVVN tỉnh Quảng Ninh: Lấy thanh niên làm trung tâm

Thế hệ trẻ hiện nay có tư duy cởi mở, sáng tạo, nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức như áp lực học tập, công việc, sự phân tâm từ mạng xã hội và thiếu định hướng rõ ràng. Vì vậy, tổ chức Đoàn cần đổi mới để phù hợp với đặc điểm thế hệ trẻ và đáp ứng yêu cầu thời đại. Để góp phần xây dựng thế hệ trẻ thời kỳ mới phát triển toàn diện, tổ chức Đoàn cần chuyển mình từ cách tiếp cận truyền thống sang hiện đại, lấy thanh niên làm trung tâm.

Đổi mới phương thức giáo dục bằng công nghệ và trải nghiệm, triển khai phong trào thực tiễn và sáng tạo, cùng các chương trình hành động tập trung vào kỹ năng, khởi nghiệp sẽ giúp thanh niên sẵn sàng cho kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Trong đó, Đoàn Thanh niên cần đẩy mạnh việc tự học, tự rèn luyện; tập trung triển khai các phong trào, chương trình hành động của Đoàn gắn với thực tiễn và xu hướng; tập trung vào đào tạo các kỹ năng thế kỷ XXI như tư duy phản biện, làm việc nhóm, kỹ năng số… gắn với các chương trình, cuộc vận động của Đoàn.

Tại Quảng Ninh, các cấp bộ Đoàn tập trung triển khai chương trình giáo dục lý tưởng và kỹ năng số, đồng hành với thanh niên trong khởi nghiệp, lập nghiệp, tham gia chuyển đổi số, nâng cao năng lực số… Trong đó, tiêu biểu là các hoạt động hỗ trợ tổ công nghệ số cộng đồng; triển khai CLB Streamer, sàn thương mại điện tử góp phần giúp hàng trăm thanh niên khởi nghiệp tăng doanh số bán hàng lên ít nhất 20% và đưa sản phẩm của Việt Nam ra trường quốc tế. Những hoạt động này giúp thanh niên nhận thức được vai trò của mình trong quá trình chuyển đổi số quốc gia, không chỉ là người sử dụng mà còn là người sáng tạo công nghệ, góp phần xây dựng xã hội số.

Hà Mạnh Dũng - sinh viên Học viện Tài chính: Hình thành trung tâm thực hành, đổi mới sáng tạo

Sự phát triển của những công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT) và công nghệ số không chỉ thay đổi cách doanh nghiệp vận hành mà còn đặt ra yêu cầu cấp bách về nguồn nhân lực chất lượng cao. Để Việt Nam vươn lên mạnh mẽ, chúng ta cần một thế hệ trẻ không chỉ giỏi chuyên môn mà còn linh hoạt, sáng tạo và có khả năng hội nhập cao. Đoàn Thanh niên, với vai trò dẫn dắt và đồng hành với thanh niên, cần đổi mới mạnh mẽ hơn nữa trong công tác đào tạo, hỗ trợ khởi nghiệp, hội nhập quốc tế. Nếu làm tốt những điều này, không chỉ thanh niên Việt Nam có cơ hội phát triển, mà đất nước cũng sẽ có một nguồn nhân lực chất lượng cao, tích lũy đủ thế và lực cho sự phát triển bứt phá, sẵn sàng tâm thế bước vào kỷ nguyên mới.

Một trong những hạn chế lớn nhất của lao động trẻ hiện nay là thiếu kỹ năng mềm và kinh nghiệm thực tế. Theo khảo sát của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực TPHCM, 85% nhà tuyển dụng đánh giá sinh viên mới ra trường thiếu kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm và tư duy phản biện. Vì vậy, tôi mong Đoàn Thanh niên trang bị cho bạn trẻ những kỹ năng này thông qua các chương trình huấn luyện thực tế hay liên kết với doanh nghiệp tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn.

Mô hình “Học đi đôi với hành” tại các trường đại học ở Đức hay chương trình thực tập ảnh hưởng lương (Co-op) của Canada là những ví dụ thành công. Việt Nam hoàn toàn có thể học tập kinh nghiệm này bằng cách xây dựng các trung tâm thực hành, đổi mới sáng tạo do Đoàn Thanh niên chủ trì, tạo môi trường để thanh niên trải nghiệm thực tế trước khi bước vào thị trường lao động.

Triệu Thị Ngọc Diễm - Bí thư Tỉnh Đoàn Sóc Trăng: Tạo cơ hội phát triển cho thanh niên

Trong bối cảnh đất nước ta đang bước vào thời kỳ phát triển mạnh mẽ, hội nhập sâu rộng với thế giới, thế hệ trẻ Việt Nam không chỉ cần có kiến thức, kỹ năng mà còn phải có tư duy sáng tạo, bản lĩnh vững vàng và tinh thần trách nhiệm cao. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với tổ chức Đoàn Thanh niên trong việc đổi mới phương thức giáo dục, triển khai các phong trào, chương trình hành động một cách hiệu quả, thiết thực hơn.

Trước hết, tổ chức Đoàn cần đẩy mạnh giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên bằng những phương thức gần gũi, phù hợp với xu thế thời đại. Cần tận dụng sức mạnh của công nghệ, mạng xã hội để truyền tải nội dung giáo dục một cách sinh động, hấp dẫn hơn. Việc tổ chức các hoạt động thực tế như tọa đàm, diễn đàn, hành trình về nguồn, tình nguyện… sẽ giúp thanh niên hiểu rõ hơn về trách nhiệm đối với quê hương, đất nước.

Thứ hai, đổi mới và phát huy mạnh mẽ hơn các phong trào hành động cách mạng, đặc biệt là phong trào “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Xung kích bảo vệ Tổ quốc”, “Khởi nghiệp - lập nghiệp”. Các phong trào này cần được triển khai linh hoạt, gắn với thực tiễn, phù hợp với từng đối tượng thanh niên. Đoàn nên đẩy mạnh hỗ trợ thanh niên trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, ứng dụng công nghệ số để phát triển kinh tế, nâng cao đời sống.

Thứ ba, tổ chức Đoàn cần tạo điều kiện để thanh niên nâng cao kỹ năng sống, kỹ năng nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động trong thời kỳ công nghiệp 4.0.

Để thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ trên, tổ chức Đoàn cần không ngừng đổi mới cách thức hoạt động, nâng cao chất lượng cán bộ Đoàn, xây dựng một môi trường cởi mở, năng động để thanh niên có thể đóng góp ý tưởng, thể hiện vai trò chủ động trong các hoạt động của tổ chức. Tổ chức Đoàn cần tăng cường phối hợp với các cấp, ngành, doanh nghiệp để huy động nguồn lực, tạo nhiều cơ hội phát triển cho thanh niên.