Trong năm 2018, tiến sĩ Jerold Chun đã công bố một nghiên cứu đột phá trên tạp chí Nature, mô tả cách tái tổ hợp gen soma trong tế bào thần kinh có thể tạo ra hàng nghìn biến thể gen mới trong não mắc bệnh Alzheimer. Nghiên cứu này tập trung vào gene mã hóa protein tiền chất amyloid (APP), vốn có vai trò quan trọng trong việc hình thành các mảng amyloid-beta, đặc trưng của bệnh Alzheimer và phát hiện rằng gene này có thể bị tái tổ hợp bởi một loại enzyme tương tự như enzyme có trong virus HIV.

Enzyme này được gọi là enzyme phiên mã ngược (RT), có khả năng sao chép các phân tử RNA và biến chúng thành các bản sao DNA bổ sung, sau đó có thể được chèn lại vào DNA, gây ra những thay đổi vĩnh viễn trong bộ gen của tế bào. Virus HIV và nhiều loại virus khác sử dụng RT để xâm nhập và duy trì sự nhiễm trùng trong tế bào chủ, vì vậy các thuốc ức chế hoạt động của enzyme RT đã trở thành một phần quan trọng trong các phác đồ điều trị HIV.

Để đánh giá mối liên quan giữa việc sử dụng thuốc ức chế enzyme RT trong thực tế và bệnh Alzheimer, nhóm nghiên cứu đã phân tích các hồ sơ y tế ẩn danh với các yêu cầu kê đơn từ hơn 225.000 bệnh nhân, bao gồm cả nhóm đối chứng và những người dương tính với HIV. Kết quả cho thấy, theo thống kê, việc sử dụng các thuốc ức chế RT có liên quan đến việc giảm tỷ lệ mắc bệnh Alzheimer một cách đáng kể.

Tiến sĩ Jerold Chun cho biết: "Chúng tôi đã xem xét những người dương tính với HIV đang sử dụng các thuốc ức chế RT và các liệu pháp kháng vi-rút kết hợp khác khi họ già đi, và đặt câu hỏi: Có bao nhiêu người trong số họ mắc bệnh Alzheimer? Và câu trả lời là ít hơn nhiều so với dự đoán so với dân số chung."

Trong số hơn 225.000 người có dữ liệu kê đơn trong nghiên cứu, gần 80.000 người là những người dương tính với HIV trên 60 tuổi. Hơn 46.000 người trong số này đã sử dụng các thuốc ức chế RT trong khoảng thời gian quan sát gần ba năm từ năm 2016 đến năm 2019. Dữ liệu này được thu thập thông qua sự hợp tác với công ty công nghệ thông tin y tế và nghiên cứu lâm sàng IQVIA, do tiến sĩ Tiffany Chow dẫn đầu.

Trong số những người nhiễm HIV, tỷ lệ chẩn đoán bệnh Alzheimer là 2,46 ca trên 1.000 người trong số những người dương tính với HIV đang sử dụng các thuốc ức chế RT, so với 6,15 với dân số chung. Nhóm đối chứng này bao gồm hơn 150.000 bệnh nhân âm tính với HIV trên 60 tuổi với các yêu cầu bảo hiểm y tế liên quan đến điều trị cảm lạnh thông thường​.

“Không thể thực hiện một thử nghiệm lâm sàng tiền cứu với số lượng bệnh nhân lớn như vậy,” Tiến sĩ Chun cho biết. “Cách tiếp cận này cho phép chúng ta xem xét tác động của một loại thuốc trên một nhóm bệnh nhân lớn”.

Tiến sĩ Chun cũng nhấn mạnh rằng các loại thuốc mà bệnh nhân sử dụng trong nghiên cứu hồi cứu này được thiết kế để chống lại hoạt động của RT trong HIV và có thể chỉ có tác dụng hạn chế đối với nhiều dạng enzyme khác nhau đang hoạt động trong não.

“Những gì chúng ta đang xem xét hiện nay vẫn còn rất thô sơ,” Tiến sĩ Chun nói. “Bước tiếp theo rõ ràng cho phòng thí nghiệm của chúng tôi là xác định các phiên bản RT nào đang hoạt động trong não của bệnh nhân AD để có thể tìm ra các phương pháp điều trị nhắm mục tiêu cụ thể hơn, trong khi các thử nghiệm lâm sàng tiền cứu của các chất ức chế RT hiện có trên những người bị AD giai đoạn đầu cần được tiến hành.”

Tiến sĩ Jerold Chun là giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Rối loạn Di truyền và Lão hóa tại Sanford Burnham Prebys.

Các tác giả khác của nghiên cứu bao gồm Tiffany W. Chow, Mark Raupp, Matthew W. Reynolds, Siying Li và Gwendolyn E. Kaeser.

                                                                                    Theo News Medical