Từ bước tiến đột phá...
Dự án khởi nghiệp được nhắc đến là NYB.AI. Nguyễn Hoàng Trường Giang (26 tuổi, cựu sinh viên ĐH Công nghệ Nanyang, Singapore) cho biết khi còn là sinh viên đã có niềm đam mê với AI, đồng thời tích cực tham gia nghiên cứu cùng các giáo sư tại ĐH Công nghệ Nanyang.
Năm 2021, Giang được các giáo sư mời gia nhập Nanyang Biologics (NYB), công ty thuộc lĩnh vực nghiên cứu và phát triển thuốc điều trị ung thư, rối loạn chuyển hóa và thoái hóa thần kinh ở Singapore.
ẢNH: NHÓM CUNG CẤP
"Trong quá trình làm việc tại NYB, mình nhận thấy các phương pháp nghiên cứu truyền thống trong phòng thí nghiệm không chỉ tốn nhiều thời gian mà còn rất đắt đỏ. Việc phát triển một loại thuốc mới theo tiêu chuẩn FDA (các quy định của Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ - PV) có thể mất từ 12 - 15 năm với chi phí dao động từ 161 triệu USD - 4,54 tỉ USD. Trong khi đó, AI có tiềm năng cách mạng hóa quy trình khám phá thuốc, giúp rút ngắn thời gian và giảm đáng kể chi phí nghiên cứu. Có sẵn niềm đam mê công nghệ và mong muốn tạo ra tác động lớn trong lĩnh vực dược phẩm, nên trong năm 2024 mình đề xuất ý tưởng thành lập NYB.AI làm công ty con của NYB, chuyên ứng dụng AI vào quá trình sàng lọc và phát hiện các hợp chất thiên nhiên có tiềm năng điều trị", Giang kể về lý do khởi nghiệp.
Hiện Giang giữ vai trò giám đốc điều hành tại NYB.AI. Còn Triệu Vũ Duy (26 tuổi, cựu sinh viên ĐH Duke, Mỹ) đảm nhiệm vị trí giám đốc công nghệ. Nguyễn Như Quỳnh (27 tuổi, cựu sinh viên ĐH Quốc gia Singapore) là giám đốc phát triển đối tác.
Duy cho hay sản phẩm cốt lõi của NYB.AI là DTIGN (Drug - Target Interaction Graph Network, tạm dịch: mạng lưới đồ thị tương tác thuốc - mục tiêu), mô hình AI tiên tiến giúp sàng lọc và phát hiện hợp chất có tiềm năng chữa bệnh nhanh chóng và chính xác hơn so với phương pháp truyền thống. Điểm đặc biệt của dự án là tập trung vào việc tìm kiếm hợp chất có nguồn gốc từ thiên nhiên.
"Mình tin rằng trong thiên nhiên vẫn còn vô số hợp chất quý giá chưa được khai thác hết tiềm năng. Và với sự hỗ trợ của AI, có thể tận dụng nguồn dược liệu quen thuộc với người châu Á, đặc biệt là người VN, để phát triển những phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn hơn", Duy nói.
Theo Duy, hiện nay các công cụ dự đoán mô phỏng chưa đủ chính xác, các nhà khoa học phải lặp đi lặp lại quá trình thử nghiệm trong phòng thí nghiệm để phát triển một loại thuốc mới. Họ sẽ chiết xuất hoặc tổng hợp từng hợp chất, sau đó thử nghiệm trực tiếp trên tế bào để kiểm tra tác dụng điều trị bệnh. Quá trình này tốn kém, kéo dài và yêu cầu rất nhiều thời gian, công sức.
"Dự án của mình ra đời để thay đổi cách khám phá thuốc. Thay vì dựa vào những mô phỏng chưa thực tế, công nghệ AI của mô hình "học" từ hàng triệu dữ liệu về tương tác sinh học. Từ đó quét và phân tích hàng tỉ hợp chất, dự đoán chính xác hợp chất nào có khả năng tương tác với tác nhân gây bệnh và loại bỏ ngay những hợp chất không tiềm năng. Nhờ vậy, thay vì mất nhiều năm để sàng lọc hợp chất trong phòng thí nghiệm, AI giúp rút ngắn quá trình này chỉ còn vài tháng, tiết kiệm chi phí và nâng cao tỷ lệ thành công", Duy nói.
...Đến thành quả đáng tự hào
Chính thức ra đời tháng 8.2024 nhưng dự án khởi nghiệp này nhanh chóng có được những thành quả đáng tự hào bước đầu. Trong đó đáng chú ý là mô hình DTIGN đã được cấp bằng sáng chế tại Singapore, hiện đợi kết quả cấp bằng sáng chế trên toàn cầu. Mô hình cũng đã được công bố khoa học trên tạp chí IEEE (một trong những nhà xuất bản nổi tiếng thế giới về các ấn phẩm khoa học và kỹ thuật).
Hơn thế nữa, NYB.AI là một trong 5 dự án khởi nghiệp của khu vực châu Á - Thái Bình Dương được NVIDIA lựa chọn tham gia chương trình Ignition AI dành cho các dự án khởi nghiệp lĩnh vực AI có tiềm năng đột phá trên toàn cầu.
Đặc biệt, vượt qua hàng ngàn hồ sơ trên toàn thế giới, NYB.AI được chọn để giới thiệu về DTIGN tại hội nghị công nghệ GTC 2025 của NVIDIA tại Mỹ vào ngày 16.3 tới. Đây là một trong những sự kiện công nghệ lớn trên thế giới, tập trung vào AI, thu hút sự tham gia của các tập đoàn công nghệ hàng đầu như: Google, Microsoft, Meta, OpenAI và các chuyên gia AI xuất sắc toàn cầu.
Hiện tại dự án khởi nghiệp này đã hợp tác và kết nối với các đối tác, khách hàng từ Nhật Bản, Ấn Độ, Singapore, Pháp, Hàn Quốc, Trung Quốc…
Định hướng phát triển sản phẩm trong thời gian tới của Giang là tập trung phát triển tại thị trường Mỹ và châu Âu, nơi tập trung các công ty dược phẩm hàng đầu thế giới. Theo Giang, đây là những thị trường luôn tìm kiếm giải pháp để rút ngắn thời gian sàng lọc và thử nghiệm thuốc, với sự hiện diện của các tập đoàn lớn như: Pfizer, Johnson & Johnson, Merck & Co. (Mỹ), Roche, Novartis (Thụy Sĩ), AstraZeneca (Anh - Thụy Điển), Sanofi (Pháp)...
"Tụi mình sẽ tập trung vào việc xây dựng vị thế và tạo giá trị tại thị trường châu Á, là khu vực giàu tài nguyên dược liệu thiên nhiên và có ngành dược phẩm đang phát triển mạnh mẽ. Tin rằng AI sẽ giúp các công ty trong khu vực khai thác tối đa tiềm năng của các hợp chất thiên nhiên quý giá, từ đó đẩy nhanh quá trình phát triển sản phẩm mới có lợi cho sức khỏe con người", Giang nói.
Theo TN
