Năm ngôn ngữ mà anh bạn gen Z này đang sở hữu ngoài tiếng Việt còn là tiếng Hoa (Quảng Đông), tiếng Hoa phổ thông, tiếng Anh và tiếng Đức. Và tối qua 25-1, Khải vừa nhận được kết quả đạt giải nhì Học sinh giỏi quốc gia môn tin học.
Trò chuyện cùng Tuổi Trẻ, Khải bày tỏ:
- Việc có thể sử dụng được mấy ngôn ngữ trên không hẳn do tôi thông minh vượt trội hay bẩm sinh gì. Với trải nghiệm của mình, tôi nghĩ cần có môi trường phù hợp để tiếp xúc, luyện tập một cách nghiêm túc, có mục tiêu rõ ràng, theo thời gian chúng ta sẽ chinh phục được các ngôn ngữ.
Chẳng hạn lúc nhỏ do ngôn ngữ mẹ đẻ của tôi là tiếng Hoa (Quảng Đông) nên tôi nói tiếng Việt không tốt lắm. Đến nỗi lúc đi học cha mẹ phải nhờ bạn bè hỗ trợ khá nhiều mới giúp tôi dần hoàn thiện vốn tiếng Việt. Dạo gần đây ngoài tiếng Anh và tiếng Việt, tôi ít có cơ hội sử dụng các ngôn ngữ khác nên cũng không còn nhiều tự tin về chúng lắm.
Từng hà khắc với chính mình
* Nhìn bảng thành tích "gây choáng" của bạn, nhiều người nghĩ lịch học của Khải chắc cũng phải dày đặc?
- Tôi cũng như bao bạn bè xung quanh thôi, thường ngủ lúc 23h đêm đến 7h sáng hôm sau. Ngoài giờ học ở trường, mỗi tối tôi dành khoảng hai tiếng để học ở nhà. Hôm nào thấy mệt sẽ chỉ học chừng hơn tiếng rồi dừng. Lúc tập trung học đội tuyển, mỗi buổi sáng chiều tôi học khoảng ba tiếng và cố gắng tập trung tối đa lúc học.
Thời gian nghỉ, tôi hay ngủ hoặc nói chuyện với bạn bè thân. Đây chính là lúc tôi giải tỏa căng thẳng, nạp lại năng lượng một cách hiệu quả.
Giai đoạn luyện thi vào lớp 10, tôi từng khá hà khắc với bản thân. Thời điểm đó, tôi gần như không tương tác với các tài khoản mạng xã hội trong vài tháng, hạn chế tối đa chơi game.
Nhưng hiện tôi không còn hà khắc với chính mình như vậy nữa. Mỗi khi cảm thấy ngột ngạt hay bí bách trước một điều gì đó, tôi chọn thả bộ lòng vòng và đầu óc dần tỉnh táo, tập trung hơn. (cười)
* Có gì tạm gọi là trải nghiệm thất bại của bạn không?
- Đúng là nghiệm lại tôi chưa từng gặp phải thất bại nào quá lớn. Nếu có chắc cũng tạm gọi là đôi lần vấp ngã khi kết quả không được như kỳ vọng. Tuy nhiên, tôi cho rằng thất bại không phải là điều gì xấu nếu không muốn nói điều ấy như động lực giúp thúc đẩy, phát triển bản thân mình.
Trước đây tôi sẽ thấy rất khó chịu với bất kỳ thất bại nào của bản thân và gần như không thể chấp nhận được điều đó. Nhưng theo thời gian tôi nhận ra điều gì là quan trọng, ý nghĩa hơn với bản thân và mình có nhìn ra, chấp nhận, rồi đứng lên từ thất bại hay không. Nhìn một cách nào đó, nếu chúng ta luôn thành công và chỉ có thành công thôi liệu rằng có phải mình luôn ở trong trạng thái thoải mái, dẫn đến sẽ ít có động lực để phấn đấu hay cố gắng hơn không!
Trở thành người hạnh phúc
* "Vấp ngã" mà bạn muốn nói đến đó là gì nhỉ?
- Một trải nghiệm không như mong muốn tôi từng gặp là trong kỳ thi chọn đội tuyển Olympic 30-4 của trường. Tôi từng tự tin rằng mình gần như nắm chắc một suất do đầu vào lớp 10 vừa là thủ khoa toàn trường. Thế nhưng khi có kết quả, khá bất ngờ vì tôi lại đứng xa khỏi top 3. Khỏi phải nói tôi vừa rất thất vọng vừa hoài nghi về chính mình.
Nhưng bình tĩnh lại, tôi cố gắng suy nghĩ, thẳng thắn đối mặt và dần chấp nhận sự thật là bản thân vẫn còn nhiều điểm cần phải cải thiện. Tôi biến thất bại đó thành động lực, buộc mình phải trở nên chăm chỉ hơn. Và sau đó tôi được chọn vào đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia của trường mà thường chỉ dành cho học sinh lớp 12 và đoạt giải khuyến khích môn tin học quốc gia năm đó.
* Bài học bạn rút ra sau mỗi thất bại hay cần giải quyết những vấn đề gặp phải trong cuộc sống là gì?
- Tôi từng cố gắng để trở thành một người hoàn hảo. Nhưng thật ra điều này do tôi tự muốn và đúng là tự tạo áp lực cho chính mình chứ cũng chẳng ai nói hay cần tôi phải gồng mình như vậy. Gia đình, thầy cô và đám bạn đều coi tôi là một đứa con trong gia đình, một học sinh trong trường hay chỉ là một người bạn rất bình thường của họ chứ không phải là một thủ khoa. Nhận ra như thế giúp tôi tự tin, thoải mái hơn, cứ sống đúng với lứa tuổi và những lỗi sai của mình.
Về lâu dài, tôi luôn hướng đến việc cần trở thành một người hạnh phúc, vẫn không ngừng vươn lên nhưng biết tận hưởng niềm vui từ những điều dù lớn hay nhỏ bé quanh mình. Tôi biết mình rất may mắn khi có một gia đình yêu thương, môi trường giáo dục nhiều người mơ ước. Tôi hài lòng với điều này và luôn không ngừng nỗ lực mỗi ngày.
Tuổi 16 đa tài
Tại kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm 2022, Dương Kiến Khải dự tuyển vào lớp chuyên tin Trường phổ thông Năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM) và đạt tổng điểm 46,65 (môn chuyên nhân đôi), trở thành một trong những thủ khoa trúng tuyển lớp 10 với điểm số cao nhất của ngôi trường này tính từ lúc thành lập đến nay.
Song song đó, bạn cũng là thủ khoa khối chuyên toàn TP.HCM với điểm 10 tuyệt đối cho cả ba môn toán, ngoại ngữ và tin học. Khải còn từng đoạt giải nhì môn tiếng Anh cấp thành phố và một số giải thưởng môn cờ vua, cờ tướng. Đáng nói là trong bốn năm học THCS, Khải chỉ có duy nhất học kỳ 1 năm lớp 6 đạt điểm bình quân 9,9, còn lại tất cả đều giành điểm bình quân tuyệt đối 10/10.