“Bà đỡ” quân y nơi biên giới

(CTG) Đến xã Leng Su Sìn và Sín Thầu, huyện Mường Nhé (tỉnh Lai Châu), chúng tôi ngạc nhiên khi thấy bà con người Hà Nhì nơi đây đều gọi Thượng úy Nguyễn Đức Diện, quân y của đồn Biên phòng Leng Su Sìn là “a pố” - nghĩa là già làng. Còn các cháu nhỏ người Hà Nhì không ít người gọi anh Diện là “a ta”-bố. Tuy không sinh thành ra chúng nhưng đôi bàn tay anh đã góp phần nâng đỡ, tiếp sức cho chúng chào đời.


Thỏa ước với vùng biên

18 năm trước, chàng sinh viên Nguyễn Đức Diện được phân công về nhận nhiệm vụ nhân viên quân y tại đồn Biên phòng Leng Su Sìn (huyện Mường Nhé, tỉnh Lai Châu). Mặc dù được thỏa ước mơ lên với miền biên ải, nhưng những ngày đầu khoác ba lô hành quân đến nơi đây vẫn khiến chàng trai quê Vĩnh Phúc rưng rưng cảm xúc. Lúc đó, muốn lên với cực Tây Bắc của Tổ quốc chỉ có duy nhất là đi bộ. Từ ngã ba Mường Chà ngửa cổ lên nhìn những dãy núi cao chọc trời và bạt ngàn rừng già, người cán bộ dẫn đường cho Nguyễn Đức Diện khi đó đã “nắn gân”: “ Liệu sức cậu có chịu nổi không?”. Vừa hổn hển thở dốc, vừa ái ngại nhìn những dãy núi nối nhau xếp hàng lên trời xanh, Diện vừa quả quyết: “Được anh ạ!”.



“Bà đỡ” Diện đến thăm con nuôi của mình

Quyết tâm cao độ như vậy, nhưng do chưa có kinh nghiệm đi rừng nên lần đầu về đồn nhận nhiệm vụ, anh Diện chân tay be bét máu vì vắt cắn. Càng vào sâu trong rừng, vắt càng nhiều có khi vuốt được cả vốc. Sau một ngày đi rừng, anh mới nhận thấy sự khắc nghiệt nơi rừng già, quả thực không hề thơ mộng, lãng mạn như hình dung ban đầu của một chàng trai mới lớn. Đã sang đến ngày thứ 5, trong khi giày dép đã rách bươm, đôi chân phồng rộp đau rát, vậy mà hỏi người dẫn đường, anh vẫn lạnh người khi được nghe thông báo: Mới được nửa chặng đường thôi. Giờ ngồi nhớ lại, anh vẫn chưa quên cái cảm giác khó tả đó. “Có lúc, tưởng chừng tôi đã không chịu nổi, sẽ bỏ cuộc…”anh cười và tâm sự rất chân thành về những ngày đầu đáng nhớ ấy…

“Bỗng dưng” thành “bà đỡ”!


Công việc của anh không chỉ thuần túy là khám chữa bệnh cho các chiến sĩ ở trong đồn như anh nghĩ mà còn phải tham gia khám chữa bệnh cho đồng bào dân tộc địa phương và phải xuống tận các bản, làng làm công tác dân vận.

Nghe công tác “dân vận”, anh thấy cứ lơ mơ, lạ lạ làm sao. Nhưng càng tiếp xúc với bà con nơi đây, anh càng nhận ra một điều: Nếu có tấm lòng, thì chẳng có việc gì là không thể làm được. Với trình độ vững vàng và tác phong gần gũi, thân thiện, dễ hòa nhập, chẳng mấy chốc “cán bộ” Diện đã chiếm được cảm tình của bà con. Các ca khám, chữa bệnh của anh ngày càng nhiều hơn với tỉ lệ thành công rất cao. Nhưng đến giờ, anh Diện vẫn không nghĩ rằng mình lại trở thành “bà đỡ”.

Biệt danh này bắt nguồn từ một chuyện hết sức tình cờ. Một đêm, khi trời đang mưa như trút nước, bỗng anh nghe thấy tiếng gọi thất thanh của trưởng bản Chang Chang Phù vọng vào từ ngoài cổng. Vừa vuốt nước mưa trên mặt, trưởng bản vừa lắp bắp kể với anh rằng vợ trở dạ nhưng không thể đẻ được, đang nằm lăn lộn, quằn quại. Ông định đưa chị Vàng Sờ Lu đến cơ sở y tế nhưng do nước suối dâng cao quá không đi được. Mà nếu có đi được cũng phải mất 5 ngày đi bộ mới ra tới nơi.

Không kịp khoác áo mưa, anh Diện theo ông Phù vượt suối về bản. Trong gian buồng tối om, chị Lu đầm đìa mồ hôi, miệng kêu đau đớn. Dù là bác sĩ, nhưng đây là lần đầu tiên anh tiếp xúc với sản phụ nên nhìn cảnh tượng ấy, chính anh cũng “toát mồ hôi”.

Chưa kể, với chàng trai mới ngoài 20 tuổi, đến tay con gái còn chưa một lần được cầm, thì sao tránh được sự ngượng ngùng khi tiếp xúc với sản phụ. Thấy anh Diện có vẻ ngượng ngùng, bối rối, ông Phù liền giục: “Cán bộ khám cho vợ tôi đi chứ”. Anh Diện ấp úng: “Tôi… tôi… tôi xin… trưởng bản cho phép…”. “Cán bộ cứ khám cho vợ tôi đi đừng ngại”. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm”. Nghe câu đó, anh mới trấn tĩnh được phần nào. Sau khi khám cho chị Lu, anh phát hiện đây là một ca thai ngược, nếu không kịp thời can thiệp sẽ nguy hiểm đến tính mạng của cả 2 mẹ con. Không kịp suy nghĩ, theo suy luận chuyên môn, anh Diện dùng tay xoay lại đứa trẻ. Vừa làm vừa động viên chị Lu phối hợp để đứa bé chào đời.

Sau một quãng thời gian tưởng như nín thở, chị Lu đã vượt cạn thành công. Tiếng khóc chào đời của cháu bé khiến anh Diện và vợ chồng trưởng bản thở phào nhẹ nhõm. Ông Phù ôm lấy “bà đỡ” cảm ơn. Rồi phá lệ, ông Phù nhờ anh Diện đặt tên cho đứa trẻ đó. Sau một chút suy nghĩ, Diện đã chọn cái tên Chang Chang Thắng với hàm ý nói về sự “chiến thắng” trước mọi hoàn cảnh. Sau ca đỡ đẻ thành công đó, tiếng của Diện “nổi như cồn”. Đến đâu ông Phù cũng khoe: “Cán bộ Diện đỡ đẻ giỏi lắm”. Vậy là sau đó, chẳng ai bảo ai, cứ khi nào có ca đẻ khó là mọi người lại đến gọi anh Diện. Có những lần, anh phải đi bộ cả đêm để thăm khám bệnh cho bà con. Đến nay, anh Diện cũng không nhớ nổi là mình đã đỡ đẻ bao nhiêu ca nữa. Chỉ biết rằng, cứ đến bất cứ một điểm bản nào, anh cũng được nghe tiếng của trẻ con người Hà Nhì gọi “a ta” nghĩa là bố. Còn bố mẹ của chúng lại gọi anh thân mật và thiêng liêng là “a pố” – ông cụ, già làng có công trạng lớn đối với bản.

Không chỉ nổi tiếng với biệt danh “bà đỡ”, y sĩ Nguyễn Đức Diện còn được bà con nơi đây tin yêu bởi lòng nhiệt tình, hết mình vì đồng bào dân tộc. Trước năm 2002, khi chưa tách huyện, các xã biên giới của Mường Nhé thường chưa triển khai được công tác tiêm chủng cho trẻ em. Vì thế, nhiều đứa trẻ xấu số đã qua đời vì mắc các dịch bệnh như: sởi, kiết lị, sốt rét…Chứng kiến những chuyện thương tâm đó, anh Diện và các cán bộ trong đồn đã hạ quyết tâm: Phải tìm cách để đưa chương trình tiêm chủng về với sản phụ và trẻ em nơi đây.

Quyết tâm là thế nhưng để thực hiện quả không hề dễ. Muốn thực hiện chương trình tiêm chủng buộc phải mang theo tủ lạnh và máy phát điện. Nhưng đi bộ vốn đã khó lại mang theo đồ lỉnh kỉnh, trĩu nặng. Vì vậy, các anh trong đồn quyết định cử thêm cán bộ thay phiên nhau khiêng dụng cụ, thuốc men. Vậy là 8 anh em trong đồn thay nhau khiêng tủ lạnh và máy phát điện. Từ thị trấn Mường Tè, phải mất 8 ngày đêm mới đến được đồn Leng Su Sìn. Nhìn thấy máy phát điện và tủ lạnh mang xuống tận nơi, anh Diện vui mừng trào nước mắt. Sau một thời gian làm việc không biết mệt mỏi, Nguyễn Đức Diện và các đồng đội đã góp phần xóa 8 xã trắng về tiêm chủng của huyện Mường Tè.

Có vợ nhờ đồng đội

Cứ mải mê với việc khám, chữa bệnh, làm dân vận, suốt ngày lăn lộn với mảnh đất vùng biên, một ngày kia, anh Diện giật mình khi đã ở độ “tuổi băm” mà vẫn chưa có một “mối tình vắt vai”. Thương anh, các đồng đội bàn bạc và mạnh dạn viết đơn xin lấy vợ giúp anh Diện gửi trực tiếp lên chỉ huy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu. Sau khi xem xét, cấp trên thấu hiểu được nỗi vất vả của “bà đỡ” nên đã điều chuyển tạm thời anh ra công tác tại cơ quan Bộ chỉ huy để thuận tiện hơn trong việc xây dựng hạnh phúc cá nhân.

Về cơ quan, anh Diện có nhiều thời gian rảnh nên đã xin được nghỉ tranh thủ về thăm gia đình của một đồng nghiệp xấu số. Đến nhà, anh mới biết đồng nghiệp lớn tuổi của mình qua đời để lại người vợ và 2 đứa con. Thương hoàn cảnh của gia đình đồng đội, anh thường xuyên qua lại giúp đỡ, động viên. Dần dần, anh thầm yêu cô con gái lớn Đào Lê Thùy Dương của người đồng đội. Lúc đó, chị Dương mới học xong phổ thông. Dù học lực khá, nhưng do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên chị đang tính nghỉ học. Trước tình cảnh đó, anh Diện đã động viên Dương ôn thi vào Học viện Ngân hàng và hứa sẽ trích đồng tiền lương ít ỏi của mình để hỗ trợ người yêu ăn học.

Tất cả như định mệnh. Giờ đây anh Diện và chị Dương đã thành vợ chồng. Họ đã có với nhau 1 cậu con trai kháu khỉnh. Chị hiện đang công tác tại một ngân hàng của tỉnh Điện Biên, còn sau khi “hoàn thành nhiệm vụ” cá nhân, chàng Thượng úy Nguyễn Đức Diện lại tình nguyện trở về gắn bó với đồn biên phòng Leng Su Sìn, nơi có những người đồng đội tốt bụng và những người dân hồn hậu, thủy chung. Và chắc chắn, anh sẽ lại tiếp tục phấn đấu, cống hiến để giữ vững hình ảnh cao đẹp của người thầy thuốc quân y, của những người lính mang quân hàm xanh nơi vùng biên cương Tổ quốc… 


Theo QĐND