Mà hệ quả của nó là sụt giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế; khó thoát khỏi “bẫy thu nhập trung bình”; đánh mất cơ hội tham gia thị trường lao động quốc tế” - đó là một trong những ý kiến tại Hội thảo khoa học về phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế, do Tạp chí Cộng sản cùng với NXB Chính trị quốc gia - Sự thật tổ chức, ngày 24-8.
Thiếu nghiêm trọng lao động lành nghề
Thống kê của Ngân hàng Thế giới cho thấy Việt Nam chỉ đạt 3,79/10 điểm về chất lượng của lực lượng lao động, đứng thứ 11/12 nước châu Á được xếp hạng. Việt Nam hiện đang thiếu hụt nghiêm trọng lực lượng lao động lành nghề cũng như nguồn nhân lực quản lý chất lượng cao.
|
|
.jpg)
Theo PGS.TS Vũ Văn Phúc, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, nếu trong thời gian tới, không giải quyết được bài toán nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, Việt Nam sẽ phải đối mặt với nguy cơ khủng hoảng chất lượng nhân lực trầm trọng, mà hệ quả của nó là sụt giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế; khó thoát khỏi “bẫy thu nhập trung bình”; đánh mất cơ hội tham gia thị trường lao động quốc tế.
Trên một diễn đàn khác, ông Trần Thanh Hưng - TGĐ Công ty CP phát triển nguồn nhân lực quốc tế cho rằng, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã phát sinh ra sự mất cân đối giữa cung và cầu lao động, từ thời các cơ quan, tổ chức tự do lựa chọn nguồn nhân lực cho mình thì đến nay lại phải tìm kiếm, dụ dỗ và cả “săn” nữa, đặc biệt như tỉnh Bình Dương là “trải thảm đỏ để đón nhân tài”, bài toán về việc xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao hay còn gọi nguồn nhân lực phù hợp là sự trăn trở vượt bậc của các chủ doanh nghiệp, các cơ quan, tổ chức và cả Chính phủ.
Xem lại từ đào tạo đến sử dụng, đãi ngộ
Phát biểu tại Hội thảo, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan nhấn mạnh: Để phát triển được nguồn nhân lực chất lượng cao cần chú trọng gắn kết 3 khâu: đào tạo, sử dụng, đãi ngộ. Việc đào tạo phải dựa trên xu hướng, nhu cầu phát triển của nền kinh tế Việt Nam, đúng địa chỉ sử dụng; tiếp cận cách làm hay của thế giới.
Nhà báo Hữu Thọ cho rằng trước hết cần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, lãnh đạo. Nếu có nguồn lãnh đạo, quản lý có tư duy đổi mới, có kiến thức, đạo đức trong sáng, lắng nghe, tôn trọng đồng sự thì có khả năng tạo điều kiện để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Văn Tất Thu khẳng định, trong nguồn lực con người, đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo là lực lượng quan trọng, đi đầu trong tham mưu, đề xuất và lãnh đạo tổ chức thực hiện các chế độ, chính sách của Nhà nước, cần phải đề cao trách nhiệm của cán bộ, công chức nhà nước trong việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng những cán bộ kế cận, tạo điều kiện cho họ trưởng thành và phát triển.
Theo ông Trần Thanh Hưng thì cần hoạch định chính xác và xây dựng chiến lược phát triển hiệu quả. Ví dụ, thế mạnh của Việt Nam là nông nghiệp cho nên cần xây dựng chiến lược đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh lực nông nghiệp nhằm giúp cho những người làm nông nghiệp nắm rõ được những kỹ thuật, kỹ năng liên quan đến công việc/nghề nghiệp của họ để họ thực hiện công việc với năng suất và chất lượng cao nhất. Thế mạnh của Tp. Hồ Chí Minh là phát triển công nghệ cao cho nên chúng ta cần hoạch định về số lượng các nhu cầu cho từng giai đoạn phát triển như: Đội ngũ công nhân kỹ thuật là bao nhiêu? Đội ngũ kỹ sư là bao nhiêu? Đội ngũ quản lý là bao nhiêu? Từ đó chúng ta xây dựng chiến lược phát triển phù hợp để đảm bảo rằng những hoạch định đó có thể thực hiện được. Ngoài ra, cần chú trọng phát triển hệ thống đào tạo và nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên; áp dụng nghệ thuật/chính sách dụng người hiệu quả;
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Văn Tất Thu khẳng định, trong nguồn lực con người, đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo là lực lượng quan trọng, đi đầu trong tham mưu, đề xuất và lãnh đạo tổ chức thực hiện các chế độ, chính sách của Nhà nước, cần phải đề cao trách nhiệm của cán bộ, công chức nhà nước trong việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng những cán bộ kế cận, tạo điều kiện cho họ trưởng thành và phát triển.
Về vấn đề sử dụng nguồn nhân lực, Thiếu tướng Lê Văn Cương, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Khoa học phát triển nguồn nhân lực nhân tài Việt Nam cho rằng hiện nay việc sử dụng, bố trí nguồn nhân lực tại Việt Nam còn có sự chưa hợp lý. Những người giỏi chuyên môn lại được bố trí để làm lãnh đạo, trong khi chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng quản lý và sắp xếp công việc.
Thiếu tướng Lê Văn Cương cũng đề nghị cần xem xét lại việc đào tạo, sử dụng, ưu đãi nguồn nhân lực, nhân tài. Nếu chỉ chú tâm đào tạo chuyên môn mà không quan tâm tới các khâu bồi dưỡng nhận thức, phẩm chất, bố trí việc làm phù hợp thì phát triển nguồn nhân tài vẫn còn khó khăn.
Ông Ngô Bá Tiến, Phó Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh Bắc Ninh, trong một bài viết nêu quan điểm: Để có đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao phải chú trọng ngay từ khâu đầu tiên là tư vấn, định hướng, thông tin tuyên truyền để học sinh các lớp cuối cấp không chạy theo nguyện vọng ảo. Gia đình và xã hội thay đổi cách nhìn, cách đánh giá về vị trí thang bậc trong xã hội theo hướng nhìn thực tế và văn minh hơn. Làm tốt khâu này chúng ta sẽ làm được việc phân luồng đào tạo, năng lực đến đâu học đến đấy và làm việc phù hợp với năng lực của mình. Có như vậy một người được đào tạo ra sẽ có đủ kiến thức, đủ kỹ năng cần thiết và có thái độ lao động đúng đắn để làm việc.
|
Ông Trần Thanh Hưng cho rằng: Nguồn nhân lực chất lượng cao không phải là tập hợp những người có học vị cao mà đó chính là những người giỏi về chuyên môn, có tính kỷ luật và ý thức chính trị cao trong từng công việc mà họ đảm nhiệm; có thể đó là những công nhân bình thường, công nhân kỹ thuật, kỹ sư, trưởng phòng ban hoặc có thể là một người làm công việc tạp vụ. |
