Phát biểu khai mạc, anh Nguyễn Đắc Vinh, Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn cho biết, Hội nghị được tổ chức nhằm lấy ý kiến của các tầng lớp nhân dân, thanh niên về những nguyên nhân tồn tại của vấn đề đạo đức, lối sống, nhân cách của thanh niên hiện nay, dự báo xu hướng tác động của các vấn đề kinh tế - văn hóa xã hội ảnh hưởng đến môi trường học tập và rèn luyện của đoàn viên, thanh niên. Đồng thời, chia sẻ điển hình tiên tiến, mô hình, các cách làm hay của các địa phương, đơn vị để có thể nhận diện rộng trên toàn quốc, đặc biệt đưa ra những đề xuất, hiến kế, giải pháp của các đại biểu để giáo dục, bồi dưỡng, định hướng nhân cách cho thanh niên Việt Nam trong thời gian tới.

Bàn về nhân cách thanh niên, PGS.Văn Như Cương cho rằng nhân cách trong giới trẻ chỉ có thể uốn nắn bằng phương pháp giáo dục chứ không thể xử lý bằng hình sự. Nguyên nhân quan trọng trong vấn đề giáo dục nhân cách của thanh niên chính là giáo dục trong nhà trường còn phụ thuộc bậc THCS, nghĩa là tất cả thanh thiếu niên được giáo dục trong nhà trường từ lớp 1 đến lớp 9, bộ phận lớn hơn được giáo dục ở THPT. Nền giáo dục phải chịu trách nhiệm không thể chối bỏ về sự lệch lạc nhân cách của giới trẻ. Theo PGS Văn Như Cương, nhà trường lúng túng trong xã hội và mới chủ yếu dạy chữ, chưa chú trọng dạy người. Hầu như tất cả những gì chúng ta muốn dạy cho học sinh nên người, cố gắng uốn nắn nhân cách cho học sinh nhưng không phải thầy cô nào cũng làm được.