Chàng trai miền núi nâng cao giá trị cà gai leo

(CTG) “Nâng cao giá trị sản phẩm dược liệu cà gai leo” là một trong những dự án lọt vào Vòng bán kết cuộc thi Dự án khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn năm 2019 khu vực phía Bắc do Trung ương Đoàn tổ chức. Ý tưởng được bắt đầu từ Hoàng Văn Luân, sinh năm 1987, tại thôn Phiêng Bang, xã Lạng San, huyện Na Rỳ, tỉnh Bắc Kạn.

 

Anh Hoàng Văn Luân với các sản phẩm từ dự án nâng cao giá trị cà gai leo

Lạng San là một xã còn nhiều khó khăn thuộc huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn. Tại địa phương, lực lượng đoàn viên tham gia sản xuất đóng vai trò rất lớn. Tuy nhiên, do thu nhập từ nguồn sản xuất nông nghiệp thấp nên đa phần thanh niên đi làm công nhân ở các khu công nghiệp. Với mong muốn tạo việc làm tăng thu nhập cho bạn trẻ địa phương từ việc áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ trồng, chế biến cây cà gai leo, tạo ra các sản phẩm có giá trị, anh Hoàng Văn Luân đề xuất dự án “Nâng cao giá trị sản phẩm dược liệu cà gai leo”.

Chàng trai 8X cho biết, cà gai leo là một loại thực vật thân leo, hình dạng lá và quả giống như loại cà pháo, khi chín quả chuyển sang màu đỏ, có chứa nhiều hạt màu vàng. Trên thân leo của cây thường có nhiều gai, hoa có màu trắng thường trổ vào tháng 4 và 9 hàng năm.

Cà gai leo có tác dụng bảo vệ gan đã được nghiên cứu bài bản kỹ lưỡng và được các nhà khoa học đánh giá rất cao. Ngoài ra, loài cây này còn nổi tiếng trong việc hỗ trợ điều trị nhiều bệnh khi dùng sắc uống trực tiếp tươi, khô hàng ngày, hoặc có thể bào chế các loại thuốc có tác dụng, công dụng hỗ trợ điều trị và chữa bệnh.

Bởi hiệu lực tác dụng to lớn như vậy, cà gai leo trong những năm gần đây đã được trồng và sử dụng rộng rãi ở nước ta. Song dược liệu này chủ yếu được trồng tự phát, thiếu quy hoạch bài bản, trồng lẫn với vùng đất lúa và hoa màu, chăm sóc theo kinh nghiệm, sử dụng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nước tưới… tùy tiện, thu hái không theo mùa vụ, làm ảnh hưởng tới chất lượng dược liệu, qua đó cũng ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm chiết xuất từ cà gai leo.

Anh Hoàng Văn Luân với các sản phẩm từ cà gai leo

Nhận thức được điều đó, anh Luân cùng các thành viên trong Hợp tác xã trồng và sản xuất dược liệu Bảo Châu – nơi anh làm việc, quyết tâm xây dựng mô hình trồng, sản xuất, chế biến cây cà gai leo. Mô hình áp dụng chu trình khép kín được kiểm soát chặt chẽ từ khi chọn giống đến trồng, chăm sóc, thu hái sơ chế chế biến tạo ra sản phẩm (trà túi lọc, cao cà gai) đến tay người tiêu dùng, mà họ hoàn toàn an tâm sử dụng.

Đưa ý tưởng vào thực tế sản xuất đã thu được kết quả rõ rệt, tăng lợi ích của thành viên hợp tác xã, đặc biệt là lợi ích của thành viên là đoàn viên, thanh niên; sản xuất, kinh doanh bền vững, góp phần xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Bên cạnh đó, xây dựng mô hình trồng và chế biến dược liệu cà gai leo, gia tăng giá trị sản phẩm, phát triển bền vững các khâu trong chuỗi đem lại hiệu quả kinh tế cao làm điểm học tập, phổ biến, nhân rộng tạo nhiềm tin cho đoàn viên thanh niên khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương.

Thông qua dự án này, hợp tác xã góp phần xây dựng kinh tế tại địa phương, mang lại thu nhập trực tiếp cho thành viên và người lao động bình quân từ 3,5 – 4 triệu đồng/người/tháng. Gia tăng thu nhập từ liên kết trồng cà gai leo, hợp tác xã ký hợp đồng cam kết thu mua sản phẩm của người dân. Ước tính trồng cây cà gai leo mang lại thu nhập cho hộ từ 50 - 60 triệu đồng/ha/năm, lợi nhuận đạt 20 - 25 triệu đồng/ha/năm.

“Việc ổn định về nghề cũng như tăng thu nhập và tạo thêm công ăn việc làm cho người dân địa phương, đặc biệt là lực lượng thanh niên khởi nghiệp, góp phần tạo nên một môi trường xã hội tiên tiến, văn minh hơn, thu hút nguồn lao động trẻ có tri thức xu hướng trở về làm việc, gắn bó phát triển quê hương.

Tham gia dự án hợp tác xã, các thành viên và nhân dân có công việc, thu nhập ổn định. Mô hình ngày càng được nhiều người ủng hộ, là cơ sở để mở rộng và phát triển mạnh mẽ trong những năm tiếp theo”, anh Hoàng Văn Luân cho biết.

Anh Luân dự kiến trong 3 - 5 năm tới số hộ trồng cây dược liệu trên địa bàn xã Lạng San chiếm 50%, dần đưa cây dược liệu là cây chủ lực, thu hút lượng lớn lao động tại địa phương.

“Mình sẽ tiếp tục theo hướng phát triển cây cà gai leo bằng hình thức liên kết chuỗi sản xuất, chế biến và tiêu thụ, từ mô hình trọng tâm đến tăng dần về quy mô, hướng sản phẩm hữu cơ đảm bảo sạch, an toàn, bền vững, không gây tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái...”, chàng trai 8X chia sẻ.

Theo TTTĐ