.jpg) |
Dưới chủ đề Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, nâng cao hiệu lực quản lý của Nhà nước, vai trò của MTTQ và các đoàn thể nhân dân, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, Đại hội VII của Đảng đã chủ trương "Thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa là thực chất của việc kiện toàn hệ thống chính trị. Đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc đổi mới…MTTQ Việt Nam và các đoàn thể nhân dân cần được đổi mới về tổ chức và họat động để thực sự góp phần thực hiện dân chủ và đổi mới xã hội, chăm lo, bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân, tham gia công việc quản lý nhà nước; giữ vững và tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa Đảng và Nhà nước với nhân dân” . Điều kiện quan trọng bậc nhất để phát huy dân chủ là xây dựng và hoàn chỉnh hệ thống pháp luật, qui định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền, trách nhiệm của các thành viên trong hệ thống chính trị, nhất là đối với MTTQ Việt nam, một tổ chức liên minh chính trị do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, đã hoạt động hơn 82 năm. Trong dịp sửa đổi Hiến pháp kỳ này cần thiết phải bổ sung, sửa đổi nội dung Điều 9 sao cho đầy đủ, rõ ràng tính chất, vị trí, vai trò, quyền, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam với tư cách là một chủ thể trong hệ thống chính trị ở nước ta. Do vậy, tôi đề nghị cấu trúc Điều 9 như sau:
1 - Về tính chất tổ chức MTTQ Việt Nam là tổ chức liên minh chính trị… đã được ghi tại khoản 1 như trong Dự thảo;
2 - Về vị trí MTTQ Việt Nam hiện trong Dự thảo chưa có, đề nghị bổ sung: "Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân.”. Bổ sung như vậy thì mới đầy đủ vị trí của Mặt trận và logic, bởi trước hết Mặt trận phải là bộ phận của Hệ thống chính trị, thì kế tiếp Mặt trận mới là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân. Mặt trận là bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam đã được Đảng khẳng định trong các văn kiện Đại hội và trong Cương lĩnh Đảng 1991 (được bổ sung, phát triển 2011), cần thiết phải được ghi trong Hiến pháp như là một quy định có tính khẳng định ở một đạo Luật gốc, cơ bản và lâu bền.
3 - Về vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa cần phải được khẳng định trong Hiến pháp là Mặt trận có những vai trò, quyền và trách nhiệm gì? do vậy cần sửa đổi, bổ sung và cấu trúc về kỹ thuật lập pháp cho đầy đủ rõ ràng, và lôgic, đó là:
3.1 - Bổ sung vai trò Mặt trận "đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp và chính đáng của nhân dân”, chứ Mặt trận không chỉ phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc. Đây là một trong ba chức năng cơ bản của Mặt trận và đoàn thể ( tập hợp, đại đoàn kết toàn dân tộc; phát huy dân chủ và đại diện, bảo vệ lợi ích thành viên) đã được Đảng chỉ rõ trong các văn kiện Đại hội và Cương lĩnh Đảng 1991( Bổ sung phát triển 2011 ) và trong Báo cáo ngày 05-01-2013 của Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 đã thuyết minh ở điểm 2, mục II các nội dung cụ thể đã chỉ rõ cần bổ sung vai trò của Mặt trận, các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc động viên nhân thực hiện quyền làm chủ của mình, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, chăm lo lợi ích của các thành viên.
Bổ sung vai trò này là thể hiện rõ MTTQ Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, tham gia xây dựng và củng cố chính quyền nhân dân, thì đồng thời cũng có vai trò tương ứng là chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.
3.2- Bổ sung vai trò này thì bỏ đoạn câu: "cùng Nhà nước chăm lo và bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân”. Đây là qui phạm nói về hình thức Mặt trận phối hợp với Nhà nước, không nên quy định trong Hiến pháp, nên chuyển sang quy định trong Luật Mặt trận.
3.3 - Trong Dự thảo sửa đổi lần này có bổ sung thêm vai trò phản biện xã hội của MTTQ Việt nam, nhưng lại viết gộp cùng với vai trò giám sát hoạt đông của cơ quan nhà nước, đại biểu dân cử và cán bộ, công chức, viên chức là không đúng đối tượng phản biện xã hội của Mặt trận. Đối tượng giám sát khác với đối tượng phản biện. Đề nghị viết lại câu này như sau: "Thực hiện giám sát, phản biện xã hội.” hoặc viết rõ hơn là: " Giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, đại biểu dân cử và cán bộ, công chức, viên chức, phản biện xã hội đối với dự thảo chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật nhà nước.”.
4 - Về đoạn cuối điều 9, đề nghị thay cụm từ "tạo điều kiện” bằng cụm từ "bảo đảm điều kiện” để MTTQ Việt Nam hoạt động có hiệu quả. Quy định như vậy là thể hiện sự tôn trọng và bình đẳng giữa các tổ chức thành viên trong hệ thống chính trị, tránh được sự "xin” "cho” giữa Mặt trận với Nhà nước, cũng là thông lệ mà Luật ngân sách nhà nước đã quy định từ khi có Luật Ngân sách Nhà nước.
5 - Về kỹ thuật văn bản, đề nghị viết rõ ràng tính chất, vị trí, vai trò, quyền và trách nhiệm của Mặt trận thành từng quy phạm để việc cụ thể hóa Luật MTTQ Việt Nam đang sửa đổi, bổ sung được thuận lợi thông qua ngay sau kỳ họp Quốc hội thông qua sửa đổi Hiến pháp năm 1992 cuối năm 2013.
Sau đây đề nghị sửa đổi, bổ sung Điều 9 Hiến pháp năm 1992 như sau:
1. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, các tầng lớp xã hội, các dân tộc, các tôn giáo và người Việt Nam định cư ở nước ngoài;
2. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân;
3. Mặt trận phát huy truyền thống đạị đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường sự nhất trí về chính trị và tinh thần trong nhân dân; tham gia xây dựng và củng cố chính quyền nhân dân; thực hiện giám sát và phản biện xã hội; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; vận động nhân dân thực hiện quyền làm chủ, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật;
4. Nhà nước bảo đảm điều kiện để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoạt động có hiệu quả.
Nếu được Quốc hội sửa đổi bổ sung như kiến nghị nêu trên là thể chế rõ quyền lực của nhân dân, mà một trong quyền làm chủ đại diện là MTTQ Việt Nam được quy định rõ và đầy đủ về tính chất, vị trí, vai trò, quyền và trách nhiệm của tổ chức Mặt trận trong Hiến pháp - một đạo luật gốc, cơ bản, lâu dài.
Những chữ viết nghiêng, đậm là đề nghị bổ sung, sửa đổi
Theo ĐĐK
