Kinh tế Việt Nam phục hồi nhưng chưa ổn, đó là đánh giá của đại diện Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) trong Hội nghị giữa kỳ nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam diễn ra ngày 9-6 tại Kiên Giang.

Cần duy trì sự phục hồi

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói: Trong năm 2010, Việt Nam sẽ tập trung ổn định kinh tế vĩ mô, không để lạm phát cao trở lại. Việt Nam phấn đấu đảm bảo tốt hơn an sinh xã hội, giảm bội chi ngân sách từ 6,2% GDP xuống còn 6% và tiếp tục giảm trở về 5% trong những năm tiếp theo. Đồng thời, Việt Nam tăng cường minh bạch về chính sách tiền tệ, hoạt động lành mạnh hệ thống ngân hàng và các hoạt động tài chính…

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Việt Nam đã ngăn chặn được đà suy giảm kinh tế. Dù đã giảm một số khoản thuế, tăng chi cho kích thích tăng trưởng và an sinh xã hội nhưng tổng thu ngân sách nhà nước vẫn tăng 19% so dự toán. Việc điều hành chính sách tiền tệ và kiềm chế lạm phát đều có những chuyển biến tích cực.

Đại diện IMF chia sẻ: “Năm ngoái, chúng tôi đã quan ngại về sự tái xuất hiện mất cân bằng kinh tế vĩ mô. Lần này, chính sách tiền tệ thắt chặt hơn với việc dừng chương trình cho vay hỗ trợ lãi suất đã kiềm chế tăng trưởng tín dụng. Chính sách tài khóa được thắt chặt, thâm hụt thương mại đã thu hẹp. Lạm phát chậm lại. Tỉ giá hối đoái và dự trữ ngoại hối cũng tăng...”.

Tuy nhiên, cũng theo đánh giá của IMF thì các điều kiện kinh tế vĩ mô của Việt Nam hiện vẫn còn mong manh. Các chính sách nới lỏng quá sớm có thể sẽ dẫn đến những xáo trộn nữa trong thị trường ngoại hối và thị trường tiền tệ liên ngân hàng vào cuối năm nay. Tính không chắc chắn gần đây về triển vọng ngắn hạn phần nhiều bắt nguồn từ tín hiệu lẫn lộn trong chỉ đạo chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa trong giai đoạn trước mắt.

Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng nhìn nhận: Kinh tế vĩ mô chưa thật sự ổn định, bội chi ngân sách còn ở mức cao. Tốc độ tăng trưởng GDP năm 2009 thấp nhất trong 10 năm gần đây. Sự suy giảm của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và các nhân tố khác đã ảnh hưởng đến cán cân thanh toán tổng thể và mức dự trữ ngoại hối, cùng với bội chi ngân sách ở mức cao sẽ gây áp lực đến mặt bằng giá và tiềm ẩn nguy cơ lạm phát cao…

Đại sứ Nhật Bản Mitsuo Sakaba cho rằng với mức dự trữ ngoại hối hạn hẹp, cộng với nhập siêu, lạm phát có thể cao trở lại, Việt Nam cần có chính sách ổn định kinh tế vĩ mô, hướng đến phát triển bền vững.

Chặt chẽ trong chi tiêu công

Theo cách tính của IMF, thâm hụt ngân sách của Việt Nam năm 2009 chiếm tới 9% GDP và đánh giá mức thâm hụt như vậy so với tình hình Việt Nam là lớn. Do đó, IMF khuyến nghị Chính phủ bám sát kế hoạch chi tiêu năm 2010 để đảm bảo chính sách tài khóa bền vững.

Đại diện Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đề xuất Chính phủ cần minh bạch thông tin từ các đầu tư bằng ngân sách. “Chính phủ cần đưa ra những thông tin rõ ràng hơn nữa, minh bạch hơn thông tin trong thị trường tài chính. Cần ngăn chặn sự bùng nổ của bong bóng bất động sản và thực thi chống độc quyền” - đại diện ADB lưu ý. Đại diện IMF phân tích thêm: Việc quản lý kinh tế thị trường có thuận lợi và hiệu quả hay không phụ thuộc vào chất lượng của thông tin cung cấp cho các nhà hoạch định chính sách và các chuyên gia tư vấn của họ, cả bên trong và bên ngoài chính phủ.

Bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, còn góp ý về việc lập kế hoạch các dự án: “Việt Nam cần có kế hoạch đầu tư chung cho toàn quốc để dựa vào đó sự điều phối của các nhà tài trợ sẽ tốt hơn. Hiện nay mỗi dự án chúng ta lập ra một ban quản lý dự án, khi xong dự án thì ban quản lý đó không còn. Đến dự án khác thì lập ban quản lý khác, gây nên sự lãng phí về nhân lực rất lớn. Việc thực hiện dự án nếu chuẩn bị tốt và có điều phối tổng thể thì nó sẽ không bị chậm như trong quá khứ”.