Phong trào tình nguyện của thanh niên thành phố mang tên Bác

(CTG) Từ Mùa hè xanh tình nguyện đầu tiên được phát động vào năm 1994, đến nay nhìn lại chặng đường sau 18 năm, phong trào thanh niên tình nguyện của TP Hồ Chí Minh đã khẳng định những thành tựu quan trọng. Tuy nhiên, thực tiễn hoạt động cũng nảy sinh những vấn đề bất cập cần tập trung giải quyết.




Thanh niên tình nguyện TP Hồ Chí Minh hỗ trợ, cung cấp thông tin việc làm giúp các bạn trẻ.


Dấu ấn của tổ chức đoàn và thanh niên

Phong trào thanh niên tình nguyện của thành phố mang tên Bác phát triển ngày càng rộng về tất cả các mặt: nội dung hoạt động phong phú, thu hút đông đảo nhiều đối tượng thanh niên tham gia tình nguyện, trải rộng trên nhiều địa bàn. Không chỉ phát triển ngày càng rộng về nội dung, quy mô, địa bàn, lực lượng, phong trào tình nguyện của thanh niên thành phố ngày càng phát triển về chiều sâu, với hiệu quả ngày càng cao trên tất cả các mặt kinh tế - chính trị - xã hội. Bên cạnh các hoạt động tình nguyện thường xuyên như Ngày chủ nhật xanh, Ngày thứ bảy tình nguyện, Hiến máu tình nguyện, các hoạt động vì trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, về nguồn, đền ơn đáp nghĩa, vì người nghèo, vì thành phố văn minh - sạch đẹp, an toàn giao thông... các hoạt động tình nguyện đỉnh cao như các chiến dịch, các chương trình tình nguyện lớn đã có bước phát triển. Thanh niên tham gia hoạt động tình nguyện không chỉ đóng góp bằng sức lực, không chỉ sử dụng các nguồn lực tài chính để tạo ra các sản phẩm tình nguyện đơn thuần, mà phong trào tình nguyện ngày càng phát huy và tận dụng mạnh mẽ kiến thức khoa học, trí tuệ, sự sáng tạo, nghiệp vụ chuyên môn của người tham gia hoạt động tình nguyện, góp phần tạo nên hiệu quả kinh tế - xã hội rất cao. Sự phát triển của các đội hình chuyên trong hoạt động tình nguyện đã đánh dấu sự phát triển về chất của phong trào thanh niên tình nguyện TP Hồ Chí Minh. Thí dụ như: Bác sĩ, sinh viên ngành y tổ chức thực hiện hoạt động tư vấn sức khỏe, khám, chữa bệnh, phát thuốc miễn phí. Luật sư, công chức trẻ, sinh viên ngành luật, hành chính tổ chức hoạt động tuyên truyền tư vấn pháp luật, cải cách hành chính, phiên tòa tập sự. Kỹ sư, giảng viên, cán bộ trẻ, sinh viên các ngành thiết kế, xây dựng, cầu đường tổ chức đội hình xây dựng, sửa chữa cầu, đường giao thông, nhà tình bạn, nhà tình thương, và các công trình công cộng, cơ sở hạ tầng, hướng dẫn, lắp đặt sử dụng điện, nước, điện thoại. Các giảng viên, kỹ sư các cơ sở nghiên cứu, viện khoa học, sinh viên các trường ngành nông nghiệp tổ chức tư vấn, chuyển giao KHKT, giống cây trồng, vật nuôi. Giảng viên, giáo viên, sinh viên sư phạm tổ chức các lớp ôn tập hè, dạy năng khiếu, kỹ năng cho thanh thiếu nhi, các lớp dạy tin học, ngoại ngữ cho thanh niên, công nhân...

Phương thức chỉ đạo, tổ chức phong trào tình nguyện của tổ chức Ðoàn, Hội của cấp thành phố cũng như của từng cơ sở ngày càng đổi mới và chuyên nghiệp để bắt kịp với sự chuyển biến, phát triển nhanh của phong trào. Phong trào tình nguyện ngày càng mang lại hiệu quả và ý nghĩa xã hội cao, có sức sống bền bỉ, thể hiện uy tín và vai trò của tổ chức Ðoàn, Hội, vị trí, vai trò của đoàn viên, thanh niên đối với xã hội, đối với các cấp lãnh đạo và nhân dân, thật sự là môi trường rèn luyện, giáo dục đạo đức, bản lĩnh, chuyên môn, kiến thức, kỹ năng và cả tình cảm cho đoàn viên, thanh niên.

Còn nhiều khó khăn, thách thức

Tại những đơn vị và địa bàn cụ thể, vẫn còn tồn tại khoảng cách và sự chưa thống nhất giữa nhu cầu - khả năng (nhu cầu của địa bàn, đơn vị đón nhận hoạt động tình nguyện với khả năng của đơn vị tổ chức và người đi tình nguyện; nhu cầu tham gia hoạt động tình nguyện của thanh niên với khả năng tổ chức phát động và tổ chức hoạt động tình nguyện của cơ sở Ðoàn, Hội). Công tác tổ chức, chỉ đạo có đơn vị còn chưa tốt, chưa hiệu quả. Có nơi, cơ sở Ðoàn vẫn không thể xác định nhu cầu địa phương mình, đoàn viên, thanh niên đơn vị mình cần gì để xây dựng chương trình cũng như mời gọi và phối hợp đơn vị bạn về tổ chức hoạt động tình nguyện hỗ trợ địa phương, đơn vị mình. Có đơn vị đưa thanh niên về tham gia hoạt động tại địa phương nhưng chưa có sự chuẩn bị chu đáo, thanh niên tình nguyện nắm không rõ nội dung công việc, thiếu kỹ năng tổ chức hoạt động tình nguyện, dẫn đến hiệu quả không cao. Một bộ phận thanh niên tình nguyện khi tham gia hoạt động tình nguyện chưa xác định động cơ đúng đắn, nên tâm thế tham gia chưa nhiệt tình, trách nhiệm.

Ðoàn, Hội vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu nhằm phát huy và tập hợp hết những người có khả năng nhưng có chưa điều kiện tham gia hoạt động tình nguyện hoặc ngược lại. Thí dụ, có nguồn lực, có mong muốn nhưng chưa biết tham gia ở đâu; hoặc muốn tham gia, đóng góp nhưng chưa có điều kiện về nguồn lực... Lực lượng thanh niên nước ngoài, thanh niên Việt kiều tham gia vẫn còn ít, một số đối tượng thanh niên khác như doanh nhân trẻ, thanh niên trong các đơn vị ngoài quốc doanh... phần lớn vẫn đứng ngoài hoạt động của Ðoàn, Hội nói chung.

Từ vấn đề nêu trên, đặt ra một thách thức là yêu cầu về nội dung hoạt động tình nguyện phải luôn đổi mới để theo kịp và phù hợp nhu cầu, đặc điểm, chuyên môn của thanh niên, nhu cầu từng địa phương, đơn vị. Vấn đề đặt ra tiếp theo là việc sử dụng, phát huy kết quả các công trình, sản phẩm và nội dung hoạt động tình nguyện, việc phát huy vai trò, trách nhiệm của lực lượng đối ứng (thanh thiếu niên tại chỗ), của đối tượng thụ hưởng các sản phẩm, công trình, kết quả của phong trào tình nguyện để lại. Một tình trạng bất cập hiện nay thường xuất hiện là sau khi lực lượng thanh niên tình nguyện kết thúc đợt hoạt động, hay chiến dịch tình nguyện, thì những kết quả thu được sau chiến dịch đó không được duy trì, nhất là trong hoạt động tình nguyện bảo vệ môi trường (thanh niên tình nguyện ra quân rầm rộ để cải tạo các tuyến đường, sông, kênh rạch bị ô nhiễm, nhưng sau đó một thời gian thì tình trạng ô nhiễm tiếp tục tái diễn do không được giữ gìn cũng như duy trì thường xuyên hoạt động bảo vệ, cải tạo) thanh niên tình nguyện vẫn chưa thể tác động, vận động và làm nâng cao ý thức của thanh thiếu niên cũng như người dân tại các địa phương trong việc cùng làm cho nên hiệu quả của phong trào tình nguyện chưa cao. Ðó cũng là mặt hạn chế của một số nơi, một số đơn vị, tạo tình trạng "đầu voi đuôi chuột" trong kết quả tổ chức hoạt động tình nguyện...

Ðối diện với những yêu cầu và thách thức đặt ra, Thành Ðoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên, Hội Sinh viên TP Hồ Chí Minh cần tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao chất lượng phong trào thanh niên tình nguyện, tiếp tục phát huy và khẳng định vai trò của Ðoàn, Hội trong đoàn kết, tập hợp thanh niên, xung kích, tình nguyện đi đầu, cống hiến sức trẻ cho sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố, góp phần tích cực trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

 
Theo ND