![]() |
Còn tại trong bệnh viện, theo thống kê bệnh lý tim mạch không lây nhiễm như bệnh động mạch vành tăng cao nhanh chóng ví dụ tại phòng Tim mạch can thiệp – Viện Tim Mạch Việt Nam trước đây khoảng 10 năm can thiệp khoảng 300 ca bệnh nhân bị bệnh động mạch vành/ năm. Nhưng tới năm 2016 đơn vị can thiệp khoảng 3500 ca/ năm điều này cho thấy tốc độ gia tăng gấp hơn 10 lần trong 10 năm qua. Như vậy có thể nói tỷ lệ bệnh tim mạch gia tăng nhanh chóng và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu.
Bệnh lý tim mạch là trong nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người lớn. Tại Việt Nam, các bệnh không lây nhiễm chiếm 66% tổng số gánh nặng bệnh tật và 72% trường hợp tử vong mỗi năm; trong đó, tỷ lệ tử vong do các bệnh tim mạch chiếm 33%. Gần 200.000 người tử vong do tim mạch/năm. Điều đáng báo động là tình trạng tử vong do các bệnh tim mạch chủ yếu là do không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Tất cả các bệnh lý tim mạch đều nguy hiểm và có nguy cơ tử vong cao, trong số đó, các bệnh động mạch mạch vành và đột quỵ não là những nguyên nhân gây tử vong hoặc tàn phế chiếm tỷ lệ cao nhất. Trong đó bệnh động mạch vành do nhồi máu cơ tim cấp, hội chứng vành cấp có thể gây tử vong ngay hoặc dẫn đến hậu quả suy tim và nguy cơ tử vong sau đó. Tai biến mạch não cũng rất nguy hiểm, ngoài ra bệnh tim mạch khác cũng nguy hiểm không kém. Cách đây 30 năm, nhồi máu cơ tim là bệnh lý khá hiếm gặp ở nước ta. Tuy nhiên, hiện nay các bệnh này đã trở nên phổ biến, gặp hàng ngày tại mọi cơ sở y tế.
Tuyệt đại đa số bệnh lý tim mạch thời gian đầu có diễn biến âm thầm, không có dấu hiệu để cảnh báo và ai cũng có thể mắc bệnh lý tim mạch. Vì vậy, không nên đợi có dấu hiệu bệnh lý rõ rồi mới tới y tế cơ sở để khám thì rất nguy hiểm. Do đó, cần phải chú ý, khám sức khỏe định kỳ và sàng sàng lọc là vô cùng có ý nghĩa, nếu khám sớm mới nhận biết được các yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch để khống chế và kiểm soát kịp thời thì mới có thể ngăn ngừa được hiệu quả các biến cố tim mạch, ví như bệnh lý như huyết áp thì phải đo mới biết được các thông số. Mỡ, đường trong máu cao phải qua xét nghiệm mới biết được vì không có dấu hiệu đặc hiệu... Một khi đã bị biến chứng bệnh tim mạch, một số dấu hiệu kinh điển gợi ý bạn có thể bị bệnh tim mạch là: khó thở khi gắng sức hoặc xuất hiện đột ngột, đau thắt ngực, hồi hợp trống ngực, phù chân...vv. Ngoài ra có thể nhận thấy các biểu hiện khác như chân tay yếu đi, đi cách hồi hoặc mệt đột ngột không có lý do, đau đầu, chóng mặt… điều phải đến cơ sở y tế để khám và tư vấn cụ thể vì rất có thể đây là một trong các biểu hiện của bệnh lý tim mạch hoặc một bệnh cảnh nào đó nguy hiểm.
Hiện nay, mô hình bệnh tim không lây nhiễm bị trẻ hóa bởi lối sống hiện đại hóa. Trước đây, các bệnh mạch vành, động mạch não, bệnh động mạch ngoại biên.. thường chỉ gặp ở người cao tuổi nhưng hiện nay gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào, có thể chưa 40 và gần đây nhất chúng tôi liên tục can thiệp những ca bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim ở tuổi trên dưới 30 trong đó có ca mới 28 tuổi. Theo điều tra năm 2014 về tăng huyết áp, số người bị tăng huyết áp dưới 40 tuổi chiếm tỷ lệ 16,5%. Nguyên nhân dẫn đến trẻ hóa các bệnh lý tim mạch không lây nhiễm là do lối sống hiện đại theo xu hướng có hại cho sức khỏe như, ăn uống nhiều chất mỡ động vật, thực phẩm chế biến sẵn, cộng với tình trạng lười vận động, uống rượu, hút thuốc lá… khiến nhiều người trẻ mắc các nguy cơ tim mạch. Đối tượng có nguy cơ thường gặp nhất là ở những người thừa cân béo phì, vòng bụng lớn, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áo và đặc biết là ở bệnh nhân hút thuốc lá.
Hiện rất nhiều bệnh nhân trẻ ở độ tuổi 30-35 cũng mắc các bệnh lý về huyết áp, tim mạch và thậm chí là không ít trong số đó tử vong do nhồi máu cơ tim. Đây là do thói quen, lối sống, ăn uống không hợp lý: ăn nhiều chất béo no, đồ ăn chế biến sẵn, sử dụng thuốc lá, bia rượu, nước uống có gas, stress… dẫn tới béo phì, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường… và cuối cùng là các biến cố tim mạch. Đây là lời cảnh báo giới trẻ để các bạn trẻ có một lối sống lành mạnh hơn, phòng được các bệnh tim mạch, tăng huyết áp, nhất là nam giới hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, thói quen ăn uống có hại và lười vận động….
Ai cũng cần khám định kỳ, sàng lọc các yếu tố nguy cơ và bệnh tim mạch nhất là những người lớn tuổi. Cần khám sức khỏe định kỳ để biết được sớm những yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
CTG |