Khó khăn mọi bề

Tại hội nghị, PCT Mai Đức Chính đã khẳng định: “Có một nghịch lý là, mỗi năm có hàng trăm ngàn học sinh cố gắng thi vào các trường đại học, tiêu tốn nhiều tiền bạc của gia đình, nhưng đến khi ra trường chưa chắc đã tìm được việc làm. Trong khi các trường nghề đang đào tạo nhiều nghề xã hội cần, khi ra trường cũng dễ dàng tìm việc, nhưng lại thiếu học viên!”.  

Còn theo ông Vũ Hồng Quang - Phó ban Chính sách Pháp luật Tổng LĐLĐVN, hiện cả nước có 1.242 cơ sở dạy nghề và giới thiệu việc làm, trong đó 41 cơ sở của tổ chức CĐ, gồm 3 trường cao đẳng nghề, 18 trường trung cấp nghề, 12 trung tâm dạy nghề và 8 trung tâm giới thiệu việc làm. Đáng nói, trong lúc các trường nghề được cấp kinh phí để đào tạo nguồn nhân lực cho CNH-HĐH thì các cơ sở của tổ chức CĐ bỗng dưng chỉ được... “hỗ trợ”, dẫn đến khó khăn, thiếu thốn đủ thứ.

Tại hội nghị, các đại biểu cho rằng đây là hậu quả của quan niệm dạy nghề và giới thiệu việc làm là công việc chính của Nhà nước, còn Tổng LĐLĐVN tham gia chỉ là phụ. Chính vì ít được quan tâm nên trong những năm qua, các cơ sở đào tạo nghề của CĐ chưa được đầu tư đúng mức. Bên cạnh đó, giáo viên dạy nghề vốn đã ít, cộng với những khó khăn trong công tác giảng dạy và tiền lương thấp khiến các trường rất khó giữ chân giáo viên.

Đi tìm giải pháp

Tại buổi làm việc, TS Nguyễn Hồng Minh - Vụ trưởng Vụ Dạy nghề chính quy Bộ LĐTBXH phân tích: Công tác tuyển sinh học nghề gặp khó khăn do sự đầu tư của xã hội chưa phù hợp. Đã thế, tiền lương, thu nhập của người học nghề sau khi ra trường luôn thấp hơn những người tốt nghiệp đại học (ĐH), cao đẳng (CĐ), chưa kể các trường ĐH, CĐ đã mở ra quá nhiều, khiến trường nghề ngày càng lép vế. Vì vậy, ai cũng có tư tưởng muốn vào ĐH, CĐ chính quy. Hệ quả tất yếu là một số trường trung cấp nghề của Tổng LĐLĐVN từ khi thành lập đến nay vẫn chỉ đào tạo trình độ sơ cấp, dạy các nghề dưới 3 tháng hoặc liên kết là chính, thậm chí có trường đã hơn 5 năm nay vẫn không có nổi đội ngũ giáo viên; mô hình tổ chức và hình thức hoạt động vẫn như một trung tâm làm chức năng môi giới dịch vụ đào tạo.

Để khắc phục tình trạng trên - theo ông Vũ Hồng Quang: Đào tạo nghề là nhiệm vụ chung của toàn xã hội, vì vậy các trường nghề của Tổng LĐLĐVN cần được đối xử bình đẳng với các trường nghề khác. Bộ LĐTBXH cần bổ sung nghề trọng điểm và tổng hợp các dự án đầu tư nghề trọng điểm để các trường nghề của CĐ được hỗ trợ đầu tư từ chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011-2015.

Đối với các LĐLĐ tỉnh, cần tham mưu với UBND tỉnh và sở LĐTBXH để các cơ sở dạy nghề CĐ được thực hiện các đề án đào tạo nhân lực cho địa phương, nhất là đào tạo nghề cho LĐ nông thôn. Đối với các cơ sở dạy nghề của CĐ, cần ưu tiên gắn dạy nghề với giới thiệu việc làm, tham gia với địa phương thực hiện đề án Dạy nghề cho lao động nông thôn giai đoạn 2011-2015 và phải chăm lo đời sống giảng viên để họ an tâm công tác...

Phía Tổng cục Dạy nghề cũng đưa ra nhiều giải pháp, trong đó ưu tiên 3 giải pháp: Thứ nhất, cần đổi mới quản lý nhà nước về dạy nghề; thứ hai, cần phát triển đội ngũ giảng viên, giáo viên và cán bộ quản lý dạy nghề; thứ ba, cần xây dựng khung trình độ nghề quốc gia.

Ông Phạm Văn Luyện - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính thuộc Tổng cục Dạy nghề Bộ LĐTBXH nhấn mạnh: “Trong thời gian tới, việc đào tạo nghề phải tập trung theo nghề, đáp ứng nhu cầu thực tế của xã hội, không dàn trải. Đặc biệt, trong các dự án dạy nghề thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, năm 2012 sẽ ưu tiên đổi mới, phát triển đầu tư cơ sở vật chất, đào tạo bồi dưỡng giáo viên để dạy nghề cho LĐ nông thôn”.