|
|
.jpg)
Nguồn ngoại tệ quan trọng
Chỉ tính từ năm 1991 đến nay, có thể thấy lượng kiều hối do kiều bào và người lao động Việt Nam đi lao động ở nước ngoài gửi về (tính bằng USD) liên tục tăng cao: Năm 1991 đạt 135 triệu; năm 1995 là 285 triệu; năm 2000 ở mức 1,757 tỷ; năm 2005 đạt 3,8 tỷ; năm 2008 là 7,2 tỷ; năm 2009 có giảm chút ít do ảnh hưởng suy thoái toàn cầu, đạt 6,238 tỷ và năm 2010 đạt mức hơn 8 tỷ USD.
Nếu xem xét về tỷ lệ giữa lượng kiều hối/GDP (tính bằng USD) theo tỷ giá thực tế đã gần như tăng liên tục qua các năm và hiện đã đạt mức khá. Cụ thể là: năm 1991 đạt 0,44%; năm 1995 đạt 1,37%; năm 2005 đạt 7,18%; năm 2009 đạt 6,86% (giảm chút ít do ảnh hưởng suy thoái toàn cầu); ước năm 2010 đạt 7,97% (hơn 8 tỷ USD).
Bình quân chung từ 1991 đến nay, tỷ lệ giữa lượng kiều hối/GDP đạt 5,85%, trong đó từ năm 2006 đến nay đạt 7,62%, riêng của năm 2010, tuy chưa đạt mức cao nhất, nhưng cũng là 1 trong 2 năm có tỷ lệ đứng đầu trong 20 năm qua.
Lượng kiều hối là một trong những nguồn ngoại tệ vào Việt Nam lớn nhất (tương đương với lượng ngoại tệ thực vào từ nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI, cao gấp 2,5 lần nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức ODA giải ngân, cao gần gấp 2 lần lượng ngoại tệ từ nguồn chi của khách quốc tế đến Việt Nam, gấp hàng chục lần nguồn đầu tư gián tiếp FII,…). Đây là nguồn trong nước được hưởng hoàn toàn (ngoại tệ ròng).
Lượng kiều hối của Việt Nam xếp thứ 16/30 nước có nhiều lượng kiều hối.
Sự tăng lên và đạt kỷ lục của lượng kiều hối đã ảnh hưởng tích cực, trực tiếp trước hết đến gia đình và người thân ở trong nước khắc phục khó khăn, cải thiện cuộc sống, đầu tư xây dựng nhà cửa, sản xuất kinh doanh.
Về mặt vĩ mô, lượng kiều hối đã góp phần giảm bớt sự mất cân đối trong cán cân thanh toán, cải thiện dự trữ ngoại hối, giảm sức ép tăng tỷ giá,…
Phát huy hơn nữa hiệu quả nguồn kiều hối
Lượng kiều hối đạt được kết quả khả quan có nguyên nhân quan trọng từ quá trình đổi mới mở cửa hội nhập của Việt Nam đã đạt được những thành tựu: tăng trưởng kinh tế năm 2010 đạt 6,78%, vượt mục tiêu đề ra, cao hơn tốc độ tăng của hai năm trước, đang có xu hướng cao lên và đang trên đường tiến tới phục hồi. Với GDP bình quân đầu người ước đạt 1.160 USD, Việt Nam đã ra khỏi nhóm nước có thu nhập thấp sang nhóm nước có thu nhập trung bình - bước chuyển vị thế giữa hai thập kỷ...
Cùng với việc đổi mới, mở cửa, hội nhập sâu rộng hơn, là sự thông thoáng về chính sách của Nhà nước trong việc thu hút nguồn kiều hối (không hạn chế số lượng tiền, nhận và trả hàng bằng nguyên tệ, thông thoáng trong việc về thăm quê hương, mua nhà ở, đầu tư trong nước…); sự thuận lợi, nhanh chóng, an toàn cho người nhận tiền của các ngân hàng thương mại và các đơn vị làm dịch vụ chuyển kiều hối, kể cả việc đưa tiền đến tận nhà người nhận.
Nguyên nhân dễ nhận thấy khác là số kiều bào ta ở nước ngoài khá đông đảo (trên 3 triệu người), đông nhất là ở Mỹ, Australia, Canada, Pháp,...- những nước có nền kinh tế phát triển, có thu nhập cao và số Việt kiều làm việc ở những nước này làm ăn phát đạt nhiều, có ý thức tiết kiệm, tích lũy đầu tư,... Cùng với đó là số lao động Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài cũng khá đông đảo (hiện lên đến trên 400.000 người) với đức tính cần cù, tiết kiệm.
Có nguyên nhân do kinh tế thế giới, kể cả những nước có nhiều kiều bào ta sinh sống hoặc có nhiều lao động làm việc đã thoát khỏi khủng hoảng, bước đầu trên đà phục hồi tăng trưởng.
Cũng phải kể đến nguyên nhân từ lãi suất và tỷ giá. Lãi suất ở các nước hiện rất thấp, trong khi lãi suất tiền gửi USD ở Việt Nam khá cao (5%/năm); giá USD trên thế giới giảm nhưng vẫn tăng khá ở Việt Nam (tháng 12/2010 so với tháng 12/2009 tăng 9,68%, nếu tính bình quân năm cũng tăng 7,63%). Cánh kéo tỷ giá ở Việt Nam so với các nước khá cao (1 USD ở Việt Nam có sức mua bằng khoảng 3 USD ở Mỹ) cũng có sức hút kiều báo và người lao động Việt Nam ở nước ngoài gửi tiền về.
Một nguyên nhân rất quan trọng đó là tình cảm, tấm lòng của kiều bào và của lao động Việt Nam đi lao động ở nước ngoài đối với người thân, đối với quê hương, đất nước.
Có thể nói, năm 2010 là một năm thắng lợi của kiều hối, năm 2011 còn có triển vọng hơn bởi theo dự báo có thể tăng trên 6% so với năm trước, thậm chí có thể tăng hơn nữa nếu việc mua nhà của kiều bào được đẩy mạnh hơn, nếu thị trường chứng khoán mà giá cổ phiếu đang khá rẻ lại tăng điểm.
Tuy nhiên, điều chúng ta cần quan tâm xem xét là việc khai thác và sử dụng nguồn kiều hối cả về vi mô và vĩ mô đều chưa thật hiệu quả. Bởi ngoài việc trang trải cuộc sống, người nhận kiều hối chưa đưa lượng tiền này đầu tư trực tiếp cho sản xuất kinh doanh mà còn để chạy “lòng vòng” ở các kênh có nhiều rủi ro.
Về mặt vĩ mô, các ngân hàng vẫn chưa có biện pháp thật hữu hiệu để thu hút nguồn ngoại tệ này. Bên cạnh đó, chênh lệch tỷ giá giữa thị trường tự do và thị trường chính thức còn lớn, nên chưa hấp dẫn người nhận kiều hối gửi vào ngân hàng. Vấn đề đặt ra là các cơ quan chức năng tích cực nghiên cứu thêm cách thu hút để nguồn ngoại tệ ròng quý giá này đóng góp hiệu quả cho sự phát triển của đất nước.
Theo Chinhphu.vn
