Khi thầy Thoại nhận công tác tại Đồn Biên phòng Nậm Lạnh, Tỉnh Sơn La, anh đã được giao nhiệm vụ quản lý và chăm sóc cho người dân hai xã Nậm Lạnh và Mường Và. Đây là vùng đất mà mỗi cung đường đều thử thách lòng người, có đồi núi chủng, khe rãnh, và những con đường mòn mà người dân thường ví như "Nội bất xuất, ngoại bất nhập" vào mùa mưa lũ. Chính tại đây, trong một chuyến công tác vào năm 2022, thầy Thoại cùng các đội lần đầu đặt chân đến bản Pá Khoang, cách trung tâm xã khoảng 20km nhưng phải mất hơn hai giờ đồng hồ mới đến nơi.

Hình ảnh thực tế mà thầy chứng kiến ​​ở bản Pá Khoang làm thầy trăn trở không nguôi: Bà con thiếu kiến ​​thức về y tế, chăm sóc sức khỏe, và đặc biệt là tình trạng tái mù chữ và mù chữ diễn ra phổ biến. Người dân sống trong vòng luẩn quẩn đói nghèo và thiếu hiểu biết, điều này càng thôi thúc thầy mang tri thức đến cho bà con. Với suy nghĩ, "Muốn làm gì cũng cần phải biết chữ", thầy Thoại đã chủ động phối hợp cấp ủy và Ban quản lý bản để kiểm soát các mảng trường hợp mù chữ và tái sinh mù trong bản, tham mưu lên Phòng Giáo dục huyện mở lớp xóa chữ ngay tại bản Pá Khoang.

Ngay từ những ngày đầu mở lớp, thầy Thoại đã phải đối mặt với nhiều khó khăn. Vì đa số bà con là lao động chính, ban ngày phải đi làm nương, lớp học phải tổ chức vào buổi tối. Ban đầu, chỉ có 7-8 người đến lớp, chủ yếu là những thanh thiếu niên, nhưng sau nhiều lần vận động và thuyết phục, số học viên đã tăng lên 24 người, với độ tuổi từ 14 đến 45. Đối với thầy , mỗi học viên đến lớp là một niềm vui, nhưng cũng là một trách nhiệm lớn lao. Bởi trong số đó, không ít người đã lâu không cầm bút, không biết viết tên mình, hay thậm chí chí không nhớ mặt chữ cái. Để giúp bà vượt qua những khó khăn ban đầu, thầy Thoại hiển thị cầm tay từng học viên, dạy từ cách cầm bút đến từng nét chữ "ê, a".

Thầy Thoại không chỉ dừng lại ở việc dạy chữ mà còn mong muốn bà có thể áp dụng kiến ​​thức vào cuộc sống. Thầy chia sẻ rằng “niềm vui của anh là khi nhìn thấy những học viên đầu tiên biết đọc, biết viết và thậm chí chí là lưu số điện thoại của người thân. Những điều tưởng chừng nhỏ bé lại mang ý nghĩa lớn với người dân nơi đây, nhờ đó, họ có thể tự quản lý cuộc sống cá nhân, quan tâm đến gia đình, và tự tin hơn khi giao tiếp. Việc học chữ còn giúp bà biết cách áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất sản phẩm, tạo ra thu nhập ổn định và góp phần xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc”.

Những nỗ lực của thầy thoại đã tăng dần được đền đáp, khi bà con nhân dân Pá Khoang trìu thầy gọi là “Thầy giáo quân quân hàm xanh”. Cái tên ấy không chỉ là niềm tự hào mà còn là nguồn động lực vô cùng lớn lao, khuyến khích tiếp tục cống hiến, gắn bó với nghề giáo. Thầy Nói không chỉ truyền dạy kiến ​​thức mà còn thường xuyên lồng ghép nội dung tuyên truyền chủ đạo, đường lối của Đảng, pháp luật của Nước nước, và kiến ​​thức an ninh - quốc phòng cho bà con. Thầy giúp bà hiểu về âm mưu của các thế lực quân vương, tránh xa các hủ tục và xây dựng bản làng đoàn kết, vững chắc.

Hơn cả, thầy Thoại còn mơ ước rằng những học viên của mình sau khi hoàn thành khóa học sẽ biết vận dụng kiến ​​thức đã học vào việc phát triển kinh tế hộ gia đình, chăm sóc sức khỏe cho bản thân và con cái, lời khuyên phần giảm thiểu trạng thái hôn nhân và trạng thái huyết áp tối thiểu. Anh hy vọng rằng, bằng những bước đi nhỏ, thầy và trò chơi có thể chung tay xây dựng một Pá Khoang ngày càng khởi sắc và phát triển.

Lời dạy của thầy thoại, tấm lòng chân thành và triển khai của anh đã và đang viết nên những trang đời mới cho bà con Pá Khoang. Đối với thầy Thoại, thành quả lớn nhất không phải là danh hiệu hay những lời khen ngợi, mà là khi mỗi học viên biết tự đọc, tự viết, và từ đó, có thể tự tin đối mặt với cuộc sống.

Trong thầy Thoại, họ đã nhìn thấy hình ảnh của một thầy tận tụy, một người chiến sĩ biên phòng Dũng cảm, và một con nhân hậu, hết lòng vì bà vùng cao. Xin được gửi đến thầy lời cảm ơn chân thành nhất, và mong rằng, những hạt mầm tri thức mà thầy đã gieo xuống sẽ tiếp tục đơm hoa kết trái, mang đến một tương lai tươi sáng hơn cho Pá Khoang và tất cả những điều đó bản làng xa xôi khác.

Dịp này, thầy Lò Văn Thoại vinh dự  là một trong 60 thầy cô giáo xuất sắc được tuyên dương trong chương trình “Chia sẻ cùng thầy cô” 2024 do Trung ương Hội LHTN Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tập đoàn Thiên Long tổ chức. Lễ tuyên dương sẽ diễn ra vào tháng 11/2024 tại Thủ đô Hà Nội.

CTG