Cô giáo dành cả tuổi thanh xuân của mình để dạy trẻ khuyết tật

(CTG) Đó là cô Nguyễn Thị Ái Vân, là Giáo viên Trung tâm Hỗ trợ phát triển Giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật tỉnh Yên Bái, với hơn 15 năm tâm huyết, tận tụy dạy trẻ khuyết tật.

Cô Ái Vân tận tình chỉ bảo các em trong học tập.

Bén duyên với trẻ khuyết tật từ ngày đầu

“Tôi vẫn nhớ như in cảm giác dấy lên nỗi ân hận khi trách một học sinh bị khuyết tật để rồi mất không biết bao đêm trăn trở không biết làm thế nào để chuộc lỗi”, cô Nguyễn Thị Ái Vân (42 tuổi, Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật tỉnh Yên Bái) bật khóc khi kể về đứa trẻ khuyết tật đầu tiên cô gặp gỡ trong đời nhà giáo.

Năm 1998 tốt nghiệp ngành Văn - Sử Trường cao đẳng sư phạm Yên Bái, vừa ra trường cô được phân công về giảng dạy tại Trường THCS xã Cảm Ân, huyện Yên Bình, Yên Bái. Không phải môn Văn, không phải môn Sử, tiết dạy đầu tiên của cô giáo trẻ là môn Sinh học lớp 7 do trường thiếu giáo viên. "Đang hồi hộp, thấy một học sinh khập khiễng xin vào lớp muộn. Không quan sát kỹ, tôi nghiêm giọng nhắc em "nghiêm túc", "đi thẳng người lên". Khi em lớp trưởng thưa bạn bị khuyết tật chứ không phải đang đùa, trong lòng tôi dấy lên nỗi ân hận tột cùng. Tôi đã chạm vào nỗi đau của người khác", cô Ái Vân xúc động nhớ lại.

Cũng từ buổi học đó, cô giáo trẻ bắt đầu tìm hiểu về cậu học sinh bị khuyết tật và vận động, giúp đỡ em trong các hoạt động tập thể. 4 năm sau, cô xin về công tác tại Trung tâm nuôi dưỡng giáo dục trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn (nay là Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật tỉnh Yên Bái).

Ngày đó, cô vừa tròn 26 tuổi. Chuyển từ một ngôi trường bình thường về công tác tại ngôi trường đặc biệt, cô chưa hình dung khó khăn như thế nào, chỉ nghe mọi người xung quanh nói về đây vất vả, tiếp xúc với những đứa trẻ đủ dạng tật.

Cô luôn mong cho các em có thể hòa nhập tốt với cộng đồng, không còn mặc cảm, tự ti khi ra ngoài xã hội.

Mong các em được trưởng thành

Khi về công tác tại Trung tâm nuôi dưỡng giáo dục trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Rất nhiều anh em, bạn bè lo lắng, về đó trẻ mồ côi, trẻ có hoàn cảnh kinh tế khó khăn và nhiều trẻ khuyết tật nữa, ghê lắm, sợ lắm, liệu có nên không, có chịu được không? “Lúc đó, tôi chỉ nghĩ khó khăn ư, 5 năm ở xã rồi còn có gì khó hơn, trẻ khuyết tật thì sao, mình cũng từng tiếp xúc, dạy dỗ,... mọi lo lắng qua nhanh khi tôi bước chân vào cổng Trung tâm, một nhóm các em học sinh đang lao động chào cô một cách vui vẻ và rõ ràng”, cô Vân chia sẻ về lần đầu bước đi dạy tại Trung tâm.

Dạy trẻ bình thường đã khó, dạy những đứa trẻ khuyết tật càng khó hơn trăm lần. Ở trung tâm này có rất nhiều em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Những ngày đầu, gian nan nhất là dạy phép tính, các con thậm chí không biết 1+1 bằng bao nhiêu. Gian nan là lúc có em cầm chiếc đồng hồ trên tay nhưng loay hoay mãi không biết lấy giờ sao cho đúng. Gian nan là lúc dạy cho các con bập bẹ từng tiếng, dạy con bước đi.

Thậm chí có em người dân tộc Mông xách balô đến nói thẳng "Tao về đây" khiến cô giáo trẻ lo lắng không biết làm thế nào để tiếp cận học sinh. Cô chọn cách kiên nhẫn từng chút một, nắm bắt tâm lý của những đứa trẻ và dành tấm lòng yêu thương cho học trò. Cô trực tiếp tham gia các lớp can thiệp sớm, tìm hiểu phương pháp dạy, giúp đỡ từng đứa trẻ khiếm khuyết hòa nhập với cộng đồng…

Để đáp ứng những yêu cầu của nhiệm vụ, cô đã cùng 6 giáo viên trong Trung tâm được cử đi học lớp Nghiệp vụ Giáo dục hòa nhập tại trường Đại học Sư phạm I Hà Nội. Khóa học đã giúp cô cùng đồng nghiệp có những hiểu biết cụ thể, rõ ràng và sâu hơn về cách thức, phương pháp và những kĩ năng dạy trẻ khuyết tật. Và hơn thế nữa, chúng tôi được chính các thầy cô của khoa Giáo dục đặc biệt, trường Đại học Sư phạm I Hà Nội truyền cho lòng nhiệt tình, sự yêu thương, chia sẻ với trẻ hơn ai hết, và lòng tâm huyết với nghề. Đây là điều cơ bản, cốt lõi để có thể thành công trong công việc của tôi.

"Khi đi tập huấn, gặp anh em đồng nghiệp ở trường ngoài, ai cũng hỏi làm sao vượt qua được những khó khăn đó? Nhưng với các thầy cô ở đây, chỉ cần có một cái tâm", cô nói.

Trong suốt 15 năm gắn bó với những đứa trẻ khuyết tật, điều khiến cô vui nhất chính là các đồng nghiệp đều đồng lòng giúp các con - những đứa trẻ có số phận yếu thế trong xã hội vượt qua rào cản, hòa nhập với cộng đồng. Nhiều em sau khi học tại trung tâm đã tiếp tục học lên trung học phổ thông, rồi thi đỗ vào các trường chuyên nghiệp.

Có những ca trực quản sinh bắt đầu từ 6h sáng có thể kéo dài đến 6h sáng hôm sau, nhưng nụ cười vẫn luôn thường trực trên gương mặt cô giáo.

Với đặc thù của đối tượng giáo dục, cô và đồng nghiệp luôn phải đối mặt với khó khăn chồng chất. Có học sinh ốm đau liên miên, nhiều em ốm nặng phải nằm viện, Ban Giám đốc và cán bộ, giáo viên thay nhau trông nom. Nhiều đêm ở bện viện, bệnh nhân đông không có giường nằm, đứng ở hành lang bệnh viện trông học sinh, các thầy cô cắn hạt giời kể chuyện hài cho qua cơn buồn ngủ, và nhiều khi bỏ tiền túi ra để mua cơm cháo, hoa quả cho học sinh....

“Dạy trẻ khuyết tật! …cũng hạnh phúc vô bờ. Mỗi ngày nhìn thấy sự tiến bộ của các con là giường như chúng tôi quên bớt đi sự mệt mỏi. Không chỉ là những thành quả lớn như các con đạt thành tích cao trong học tập, tiếp tục học lên bậc THPT, rồi thi đỗ và theo học ở các trường chuyên nghiệp, mà chúng tôi cũng thực sự vui mừng xúc động khi các con biết tự mình làm được một công việc tưởng chừng như đơn giản, đó là khi các con biết thương yêu, chia sẻ những khó khăn của bạn, cõng bạn lên lớp, đỡ bạn dạy khi ngã, hướng dẫn bạn tập đọc, viết, tính toán...”, cô Vân mỉm cười nói.

Sự trưởng thành của các em hôm nay chính là nguồn động lực để cô và biết bao giáo viên đang dạy trẻ khuyết tật khác phấn đấu hết mình. Bản thân cô Vân luôn luôn tin rằng “ngọn nến thẳng hay ngọn nến cong, khi được thắp lên thì đều cháy sáng lung linh”. Tôi cũng muốn nói với các thầy cô rằng mọi cố gắng của chúng ta hôm nay sẽ được đến đáp bằng chính sự tiến bộ của các con, hãy luôn nhớ “cho đi là hạnh phúc”.

Chương trình Chia sẻ cùng thầy, cô năm 2018 do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tập đoàn Thiên Long tổ chức. Năm nay, chương trình sẽ tuyên dương 63 thầy giáo, cô giáo đang dạy học sinh khuyết tật trong cơ sở giáo dục chuyên biệt, trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập và trung tâm bảo trợ xã hội và thuộc Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Hải Đăng