Dự buổi gặp gỡ, đối thoại có Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân; Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng; Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Quý; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam; Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đặng Thị Bích Liên…

Cùng dự có anh Nguyễn Đắc Vinh, Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam; anh Dương Văn An, anh Nguyễn Mạnh Dũng, anh Nguyễn Long Hải, anh Lê Quốc Phong, Bí thư Trung ương Đoàn; lãnh đạo một số bộ, ngành ở Trung ương…

Phát biểu trước khi bắt đầu buổi đối thoại, anh Lê Quốc Phong, Bí thư Trung ương Đoàn khẳng định: Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Sinh viên Việt Nam là sự kiện chính trị quan trọng của sinh viên Việt Nam. Đây là bộ phận thanh niên ưu tú, có lòng yêu nước nồng nàn, luôn sáng tạo, hăng hái đi đầu trong các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ. Với khẩu hiệu hành động “Sinh viên Việt Nam thi đua học tập - sáng tạo - tình nguyện - hội nhập”, sinh viên Việt Nam trong giai đoạn tới quyết tâm thể hiện vai trò xung kích, tình nguyện, ra sức học tập, rèn đức, luyện tài đóng góp sức mình cho sự phát triển đất nước.

Tại diễn đàn quan trọng này, các đại biểu Đại hội mong muốn được bày tỏ suy nghĩ của mình với Phó Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các bộ ngành về trách nhiệm của thanh niên, sinh viên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới; Đồng thời, thể hiện tâm tư, nguyện vọng của sinh viên đề đạt với Đảng và Nhà nước; qua đó tạo động lực cho sinh viên học tập, cống hiến và trưởng thành; tạo những bước phát triển mới cho tổ chức Hội và phong trào sinh viên cả nước.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Quý, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam mở đầu buổi đối thoại.

Trả lời câu hỏi của bạn Phạm Thị Thùy My, sinh viên Đại học Duy Tân (Đà Nẵng) về những  thành tựu gần đây của nền khoa học, công nghệ nước ta cũng như những định hướng mũi nhọn của khoa học, công nghệ nước nhà cần tập trung trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Quân cho biết: Khoa học và công nghệ được Đảng và Nhà nước quan tâm rất nhiều, Đảng và Nhà nước đã có nhiều cơ chế, chính sách để đội ngũ KHCN được phát triển. Tại Hội nghị lần thứ 6 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI với đã đưa ra nhiều nội dung mới. Vừa rồi Quốc hội ban hành Luật Khoa học công nghệ đổi mới. 

Ngoài ra, nguồn đầu tư vào khoa học công nghệ, phát triển không chỉ ở ngân sách nhà nước mà còn nhờ vào  các thành phần  xã hội đặc biệt là doanh nghiệp. Tạo điều kiện cho các nhà khoa học nghiên cứu. Đưa ra các chính sách trọng dụng và đãi ngộ với các cán bộ. Trước mắt tập trung vào 3 đối tượng : các nhà khoa học đầu ngành, các nhà khoa học đang có đề tài nghiên cứu và các nhà khoa học trẻ tài năng.  

Về các bước phát triển vượt bậc về KHCN, đến năm 2020, Việt Nam sẽ dẫn đầu các nước ASEAN về phát triển công nghệ. Hiện nay, trong ASEAN đứng thứ 4, có chỉ tiêu đứng thứ 3. Như vậy có thể nói đã bắt đầu xuất hiện niềm hy vọng để Việt Nam sánh vai các nước trong khu vực và trên thế giới. Chúng ta đã đạt được thành công trong nhiều lực vực như : lĩnh vực lai tạo giống lúa, công bố bản đồ gien 36 giống lúa. Chúng ta đã dẫn đầu thế giới xuất khẩu gạo ; xếp thứ 10 thế giới  về chế tạo và lắp đặt giàn khoan ; làm chủ công nghệ điều khiển vệ tinh từ mặt đất; phát minh ra các vắc xin chống các dịch hiểm nghèo như H5N1, SAR; thành công trong y học như ghép tim, mổ nội soi; thiết kế thành công chip 32, và thành lập nhà máy sản xuất chíp đầu tiên tại Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải cố gắng rất nhiều, đặc biệt là các bạn sinh viên những người có điều kiện phát huy được năng lực và đóng góp vào công cuộc phát triển KHCN của nước nhà.

Về câu hỏi của đại biểu Nguyễn Đình Yên, sinh viên Đại học Thái Nguyên về nguyên nhân nào còn khiến nhiều bạn sinh viên chưa quan tâm đến hoạt động nghiên cứu khoa học, Bộ trưởng Nguyễn Quân cho biết: Nghiên cứu khoa học và đào tạo là hai nhiệm vụ chính của một trường Đại học, nhưng hầu hết các trường mới quan tâm đến công tác đào tạo còn hoạt động nghiên cứu khoa học chưa được quan tâm phát triển. Có 2 nguyên nhân dẫn đến thực trạng này, đó là: tỷ lệ sinh viên/thầy còn cao hơn bình quân thế giới nên thời gian vật lý giành cho giảng dạy quá nhiều. Các thầy, cô giáo mới chỉ tập trung được cho đào tạo mà chưa quan tâm đến nghiên cứu khoa học. Thứ hai là nguồn kinh phí giành cho nghiên cứu khoa học còn hạn chế và chúng ta chưa có một trường đại học chuyên về nghiên cứu thực sự. Mới đây BCH Trung ương đã đồng thuận cần đẩy mạnh nghiên cứu khoa học và cũng đề xuất giao đội ngũ nghiên cứu chuyên nghiệp cho các trường, có đề tài nghiên cứu cấp nhà nước giành cho các bạn sinh viên...

Trong thời gian tới, Bộ đã kiến nghị với Bộ Tài chính để có đầu tư đủ lớn để xây dựng đội ngũ tiềm năng cho các trường đại học. Không chỉ sinh viên năm cuối, mà sinh viên năm thứ nhất, thứ hai, cũng có thể tham gia vào đội ngũ này nếu họ có những sản phẩm khoa học thực sự. Bộ KH&CN sẽ ưu tiên các đề tài nghiên cứu tiềm năng và hỗ trợ các bạn để có thể triển khai các đề tài của mình vào cuộc sống. 

Đặt câu hỏi với Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Quý liên quan đến Đề án Ngoại ngữ 2020 về trang bị kỹ năng ngoại ngữ cho sinh viên, đại biểu Khắc Toàn, Hội Sinh viên thành phố Hồ Chí Minh đã đi được nửa chặng đường nhưng đến nay sinh viên vẫn chưa được hưởng bất cứ ưu đãi gì từ đề án này, Thứ trưởng Trần Quang Quý cho biết: Về vấn đề ngoại ngữ cho học sinh luôn là vấn đề rất quan trọng để các em hội nhập quốc tế. Theo cam kết, năm 2015 sẽ tiến tới nâng cao ngoại ngữ giúp cho sinh viên trong giao tiếp, sau khi tốt nghiệp sẽ di chuyển nguồn nhân lực đến các nước để làm việc là vô cùng quan trọng. 

Năm 2008, Chính phủ phê duyệt Đề án nâng cao hệ thống giao dục ngoại ngữ trong quốc dân để giúp đỡ sinh viên sau khi tốt nghiệp đại học, đến sau năm 2020 sẽ sử dụng ngoại ngữ thành thạo để làm việc trong các doanh nghiệp nước ngoài và giao dịch quốc tế. Trong thời gian qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang triển khai đề án này. Tuy phê duyệt năm 2008, nhưng năm 2011 mới chính thức hoạt động , lúc đó, Chính phủ đưa vào mục tiêu quốc gia và chúng ta có kinh phí để hoạt động. Năm 2012, Bộ Giáo dục và Đào tạo tích cực triển khai Đề án này. Chúng ta đã đưa vào các trường phổ thông, các trường đại học. Đầu tiên là rà soát năng lực tiếng anh của các giáo viên và giảng viên. 

Do kinh phí có hạn nên Bộ Giáo dục và Đào tạo tiến hành trước ở các trường điểm; xây dựng khung chuyển hóa chuẩn tiếng Anh, dựa theo tiêu chuẩn Châu Âu, đánh giá 16 bậc, trong đó các em học ngoại ngữ không chuyên ngành, sau khi tốt nghiệp phải đạt cấp 3; các em học chuyên ngành ngoại ngữ phải đạt cấp 5. Sau khi tốt nghiệp phải có 2 bằng ngoại ngữ, một bằng tiếng chính, một bằng tiếng phụ. Hiện nay, đang triển khai đến một số trường đại học trọng điểm; triển khai các khóa tập huấn cho các giáo viên học với phương pháp hiện đại. Hiện nay, Đề án dự tính năm 2019 sẽ có 90% học sinh sinh viên được học và đến năm 2020 sẽ là 100%. Tuy nhiên do kinh phí có hạn nên chỉ tập trung ở các trường Đại học có năng lực, sau đó rút kinh nghiệm và triển khai đến các trường khác. 

Về nâng cao trình độ Tiếng Anh, Việt Nam đã nhảy từ mức 38 lên mức 27 trong bảng xếp hạng. Trước đây Quốc tế đánh giá tiếng Anh tại Việt Nam còn yếu kém, nhưng năm 2013 Việt Nam là quốc gia đạt tiếng anh trình độ trung bình. Đề án đã xây dựng chương trình dạy Tiếng Anh trên truyền hình. Ngoài ra chúng tôi cũng mong muốn các bạn cố gắng học tiếng Anh qua các kênh như CNN để tăng khả năng nghe và hiểu.

Liên quan đến vấn đề  giáo dục truyền thống dân tộc cho học sinh, sinh viên, Thứ trưởng Trần Quang Quý cho biết: Về giáo dục truyền thống văn hóa các trường Đại học, đây là yêu cầu đáng trân trọng của sinh viên. Trong thời gian qua, chúng ta đã triển khai các công tác như tổ chức các chương trình văn hóa lịch sử. Các Đề án mới được đưa ra để nâng cao tinh thần yêu quê hương, yêu dân tộc đang được xây dựng để đưa vào các nhà trường. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với các bộ, ngành khác đưa các chương trình giáo dục dân tộc vào các trường học như các bài hát dân ca để nâng cao ý thức dân tộc, tinh thần yêu quê hương đất nước.

Bạn Đỗ Huy Hoàng, sinh viên trường Đại học Kiến Trúc, Hội Sinh viên thành phố Hà Nội chia sẻ, Chính phủ đã rất quan tâm đến nơi ở của sinh viên bằng cách đầu tư xây dựng thêm nhiều ký túc xá cho sinh viên. Tuy nhiên, số lượng ký túc xá còn ít, các ký túc xá còn xa trường học, cơ sở vật chất vui chơi giải trí tại các ký túc xá còn thiếu, giải pháp nào để đáp ứng nhu cầu chính đáng này của đông đảo sinh viên? Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, Việt Nam hiện có 30 triệu dân sinh sống ở đô thị. Mỗi năm sẽ có thêm 1 triệu dân di chuyển từ nông thôn ra đô thị, vì thế nhu cầu nhà ở là rất lớn và là một sức ép đối với Chính phủ nói chung và Bộ Xây dựng nói riêng. Việt Nam đang bước vào giai đoạn cấp thiết về nhà ở. Và trong chiến lược quốc gia phát triển nhà ở đến năm 2020, Chính phủ đặt nhiệm vụ giải quyết nhà ở cho nhân dân là trách nhiệm của Chính phủ.

Có 8 nhóm đối tượng nhà nước quan tâm hỗ trợ nhà ở, trong đó có học sinh - sinh viên. Sinh viên là đối tượng đặc biệt, do không có thu nhập, nên cách hỗ trợ với học sinh - sinh viên sẽ có nhiều điểm khác. Vì thế, Chính phủ đã quyết định thông qua chương trình xây dựng nhà ở cho học sinh sinh viên các trường Đại học. Đây là chương trình sử dụng 100% ngân sách nhà nước. Để xây dựng nhà ở cho sinh viên, Chính phủ đã quyết định chi 13 nghìn tỷ đồng và 10 nghìn tỷ đồng giá trị đất (tương đương 1,3 tỷ USD). Đây là quyết định vô cùng mạnh bạo của Chính phủ vào thời điểm đó.

Tuy nhiên, do nguồn lực có hạn, nên mới chọn ra 28 tỉnh thành (tiêu chí là có 10 ngàn sinh viên trở lên) được đưa vào chương trình. Hiện mới có 20% (khoảng 330 nghìn sinh viên) được ở ký túc xá, 20% ở tại gia đình, còn khoảng 60% phải đi ở trọ.

Vì tình hình ngân sách có hạn, nên chúng ta chưa thể có kinh phí để đáp ứng đầy đủ ký túc xá cho sinh viên. Chính phủ đang cố gắng để có thể tiếp tục có nguồn lực xây dựng nhà ở hỗ trợ cho sinh viên. Bên cạnh đó, hiện tại Chính phủ đang khuyến khích các doanh nghiệp xây dựng nhà ở cho thuê, đặc biệt là cho sinh viên thuê.

Việc xây dựng 2 khu ký túc xá tập trung ở Mỹ Đình và Pháp Vân đã là một sự nỗ lực rất lớn, tuy rằng khoảng cách xa nhưng nơi đây có hạ tầng cơ sở tốt hơn, hoàn thiện hơn, có thể giao lưu giữa sinh viên các trường tốt hơn.

Sau phần trả lời của Bộ trưởng Nguyễn Quân, Thứ trưởng Nguyễn Quang Quý và Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trả lời câu hỏi của các đại biểu sinh viên. Sau đây là nội dung cuộc đối thoại giữa Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và các sinh viên:

* Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Thưa các bạn, là công dân Việt Nam, chúng ta phải có trách nhiệm với vận mệnh của đất nước mình, muốn vậy thì chủ quyền là điều rất thiêng liêng, và bảo vễ vững chắc rồi thì phải làm sao cho mình giàu mạnh lên thì mới bảo vệ tốt được. Sinh viên có thể làm được không và có nên làm không? Xin trả lời là có chứ, và không những nên làm mà phải làm. Cái chung nhất là các cháu phải học thật giỏi, không chỉ kiến thức mà phải là ngoại ngữ, tin học, kĩ năng sống, kĩ năng làm việc theo nhóm… để sau này chúng ta góp phần vào làm cho đất nước giàu mạnh lên. Còn bảo vệ thì hiện nay chúng ta còn có nhiều cách khác như bằng ngoại giao, bằng kinh tế, bằng rất nhiều thứ nhưng mà trên hết là phải dựa trên tinh thần chủ quyền là thiêng liêng, nhất định chúng ta phải bảo vệ. Mà bảo vệ trong thời kỳ văn minh này là dựa trên luật pháp quốc tế, ví dụ ta có công ước về luật biển năm 1920, quy tắc ứng xử DOC…mình phải theo đó và dựa trên tinh thần chủ động và phát huy. Không dùng vũ lực và không đe dọa.Bác muốn hỏi lại các cháu về việc này: Các cháu đã tìm hiểu nhiều về việc này chưa? Cháu có biết về Công ước quốc tế về Luật Biển không?  Có biết DOC là như thế nào không?

Như vậy trước hết đối với sinh viên là phải học giỏi, thứ nhì là muốn làm gì phải hiểu biết về nó. Phải hiểu khái niệm thế nào là vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa, luật pháp quốc tế về biển đảo, các vấn đề tranh chấp… Các  cháu phải hiểu đúng vấn đề, sau mới vận dụng, hành xử cho đúng. Khi chúng ta biết rồi thì phải giải thích cho những người xung quanh để cùng hiểu đúng, để khi có sự việc gì thì cùng ứng xử đúng. Ứng xử đúng thì quyền lợi quốc gia được bảo đảm hơn.

Có các đồng chí công tác tại Văn phòng Chính phủ ở đây, tháng 9 vừa rồi, Ban Tuyên giáo Trung ương có biên soạn nhiều sách, trong đó có quyển sách "100 câu hỏi về biển đảo dành cho lớp trẻ", bác sẽ đề nghị Văn phòng Chính phủ sớm nhất có thể, nếu được trong hôm nay,, xin Nhà xuất bản đưa bản mềm quyển sách này lên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ. Mỗi cháu ở đây hãy cố học, cố đọc và tuyên truyền cho mọi người. Đây là việc các cháu có thể làm.

* Đại biểu Lê Quý Vinh - sinh viên trường Đại học Kinh tế Hồ Chí Minh: Năm 2013, kinh tế thế giới cũng như trong nước còn rất nhiều khó khăn và năm 2014 sẽ còn gặp nhiều khó khăn hơn. Phó Thủ tướng có thể đánh giá về tình hình kinh tế xã hội của đất nước, và những tác động đối với nguồn nhân lực tương lai của đất nước nhât là đối với sinh viên?

Năm 2013, các bạn sinh viên ngồi đây có quan tâm đến tình hình kinh tế thế giới, có biết tỉ lệ tăng trưởng GDP Việt Nam chính xác là bao nhiêu? Các cháu chỉ cần nhớ thế này thôi, kinh tế thế giới vừa qua bị ảnh hưởng  rất là lớn, nhiều nước trên thế giới hiện giờ vẫn đang vật lộn. Mấy năm trước các cháu nghe khủng hoảng ở Hy Lạp mà giờ vẫn còn khó khăn lắm. Mà nước ta cũng đang như vậy. Năm ngoái Quốc hội, Chính phủ quyết tâm năm 2013, cố tốt hơn 2012, có nhiều chỉ tiêu  lắm nhưng có hai ý chính thôi. Một là trước lạm phát cao quá. Lạm phát tức là mất giá của đồng tiền, ở các nước kinh tế trong thời gian cực kì tốt  thì lạm phát chỉ khoảng 1.5% thôi nhưng mình có lúc lên đến 20%. 

Thế nên đến năm 2012 là 6.84%. Thôi mình cứ nôm na là 7%  cũng là rất tốt rồi, nhưng vẫn còn cao, và đến năm 2013 quyết tâm để xuống thấp hơn. Tăng trưởng năm ngoái 5.2% và năm nay cố gắng được 5.4%, thì năm 2014 có dự báo là có triển vọng khá hơn, nhưng chỉ là dự báo thôi, còn rất nhiều khó khăn. Trong nước thì ta củng cố ổn định vĩ mô, để đưa tăng trưởng cao hơn nữa. Nhưng điều quan trọng là chúng ta từ nền kinh tế tập trung dần thành kinh tế thị trường, quá trình chuyển đổi đó ta gần đi được đến giai đoạn cuối cùng rồi , còn lại một số vấn đề nữa ta phải làm để đưa nền kinh tế phát triển trên cơ chế thị trường. Ta nói rất nhiều đến sự hỗ trợ của nhà nước như giá xăng dầu, viện phí. Cái định hướng của chúng ta là tái cơ cấu nền kinh tế, ngày xưa mình toàn doanh nghiệp nhà nước hết, sau mấy chục năm cải cách ta còn rất ít doanh nghiệp ngoài, chủ yếu là doanh nghiệp ngoài nhà nước và lien doanh với nước ngoài thì các cháu biết rồi nên bây giờ chúng ta chỉ tập trung vào những chỗ nào thật sự cần thiết, thật sự thiết yếu thôi, còn lại tiếp tục cổ phần hóa, tiếp tục biến nó thành môi trường cạnh tranh hóa thì đấy là điều khó khăn và lớn hơn. Và vừa rồi vì khủng hoảng và khó khăn nên cần giải quyết các vấn đề trước mắt để giữ ổn định. Sắp tới ta phải làm mạnh những cái chung trước.

* Sinh viên Cao Thị Mỷ, Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên: Năm 2015 là mốc để hình thành Cộng đồng ASEAN, Chính phủ đã có chuẩn bị những gì để sinh viên và thanh niên có những nắm bắt, hành trang để cùng sinh viên các nước khác bước vào cộng đồng chung, sân chơi chung?

* Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Cháu đã sẵn sàng cho Cộng đồng ASEAN năm 2015 chưa? Cháu có thể lên đây chia sẻ với các bạn ở đây là cháu đã chuẩn bị sẵn sàng như thế nào cho sự kiện hình thành Cộng đồng ASEAN. Còn tất cả những việc Chính phủ làm, kể cả việc bác trả lời các cháu hôm nay, đều nhằm để nước ta thực sự thành một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng thế giới, thành viên tích cực, có trách nhiệm, kiến tạo những vấn đề lớn trong ASEAN. Còn cháu có thể nói cho các bạn biết bản thân cháu đã sẵn sàng như thế nào?

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Chính phủ sẽ tăng cường nhiều biện pháp đổi mới căn bản, toàn diện về giáo dục đại học và phương pháp giảng dạy để làm sao học sinh đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực mới cho hội nhập.

Lý do chính về việc thạc sỹ phải đi làm thợ may không phải là do các bạn thiếu kỹ năng mà đây là câu chuyện “con gà quả trứng”. Để giải quyết việc làm cho sinh viên ra trường và cho lao động, điều đầu tiên chúng ta phải phát triển rất nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp, dịch vụ. Có nhà máy, có công ty thì người lao động mới có chỗ. Chuyện con gà-quả trứng ở chỗ này là: Nếu chúng ta có nguồn nhân lực tốt, là điều kiện thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước, ngược lại, khi đầu tư phát triển mạnh thì lại thu hút nguồn nhân lực. Vấn đề này hai bên cùng phải làm.

Đối với Chính phủ, để làm những việc như bạn nói, không chỉ là đổi mới giáo dục cơ bản mà phải có những đổi mới mạnh mẽ trong cơ chế quản lý, đổi mới cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa  để tạo môi trường kinh doanh tốt, nhiều nhà đầu tư trong nước, ngoài nước cùng phát triển sản xuất kinh doanh. Có khâu rất đặt biệt là doanh nghiệp phải kết hợp chặt chẽ với cơ sở đào tạo, không chỉ trong hỗ trợ kinh phí đầu tư mà còn đặt ra yêu cầu nhân lực để cơ sở đào tạo có định hướng giảng dạy. Nhìn chung chúng ta đã bàn rất nhiều, mong rằng chúng ta cùng nhau, như tôi nói ban đầu, làm tốt hơn việc này trong thời gian tới. Xin cảm ơn bạn.

* Bạn Bạch Kim - sinh viên trường ĐH Nha Trang: Kính thưa Phó thủ tướng, sinh viên Việt Nam, ngoài việc học tập, nghiên cứu khoa học, tham gia các hoạt động Đoàn- Hội cũng rất quan tâm đến bảo vệ, phát triển biển, đảo của Tổ quốc.Theo Phó Thủ tướng, sinh viên có thể và cần phải làm gì để bảo vệ, phát triển biển đảo Việt Nam?

* Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Chính phủ sẽ tăng cường nhiều biện pháp đổi mới căn bản, toàn diện về giáo dục đại học và phương pháp giảng dạy để làm sao học sinh đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực mới cho hội nhập.

Lý do chính về việc thạc sỹ phải đi làm thợ may không phải là do các bạn thiếu kỹ năng mà đây là câu chuyện “con gà quả trứng”. Để giải quyết việc làm cho sinh viên ra trường và cho lao động, điều đầu tiên chúng ta phải phát triển rất nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp, dịch vụ. Có nhà máy, có công ty thì người lao động mới có chỗ. Chuyện con gà-quả trứng ở chỗ này là: Nếu chúng ta có nguồn nhân lực tốt, là điều kiện thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước, ngược lại, khi đầu tư phát triển mạnh thì lại thu hút nguồn nhân lực. Vấn đề này hai bên cùng phải làm.

Đối với Chính phủ, để làm những việc như bạn nói, không chỉ là đổi mới giáo dục cơ bản mà phải có những đổi mới mạnh mẽ trong cơ chế quản lý, đổi mới cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa  để tạo môi trường kinh doanh tốt, nhiều nhà đầu tư trong nước, ngoài nước cùng phát triển sản xuất kinh doanh. Có khâu rất đặt biệt là doanh nghiệp phải kết hợp chặt chẽ với cơ sở đào tạo, không chỉ trong hỗ trợ kinh phí đầu tư mà còn đặt ra yêu cầu nhân lực để cơ sở đào tạo có định hướng giảng dạy. Nhìn chung chúng ta đã bàn rất nhiều, mong rằng chúng ta cùng nhau, như tôi nói ban đầu, làm tốt hơn việc này trong thời gian tới. Xin cảm ơn bạn.

Bạn Ma Trần Thúy Hạnh.

* Sinh viên Ma Trần Thúy Hạnh, trường ĐH Nông nghiệp: Các bạn đã hỏi nhiều về các vẫn đề kinh tế, khoa học, kỹ thuật của Việt Nam. Cháu xin bày tỏ lòng biết ơn Đảng, Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho sinh viên dân tộc thiểu số chúng cháu về học phí, cộng điểm, chỗ ở. Đảng và Nhà nước đã cho rất nhiều “cá” nhưng bản thân chúng cháu muốn có “cần câu”. Cháu muốn bản thân và những bạn sinh viên dân tộc thiểu số khác sẽ mang kiến thức của mình về giúp cho cộng đồng dân tộc mình. Cháu mong muốn Đảng, Nhà nước có những chương trình như Chương trình 600 Phó Chủ tịch xã vì chính sinh viên dân tộc thiểu số chúng cháu hiểu rất rõ về cộng đồng dân tộc mình.

* Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Hiện nay Chương trình 600 Phó Chủ tịch xã đang được thực hiện với nhiều mục đích, trong đó có mục đích đáp ứng nguyện vọng chính đáng của các cháu. Bác chỉ muốn nói thêm, xuất xứ của Chương trình này cách đây đã gần 20 năm và bây giờ đang giao cho Đoàn Thanh niên, Bộ Nội vụ thực hiện, đánh giá… Bác tin rằng nếu chương trình thực hiện tốt thì Đảng, Nhà nước không ngần ngại tiến hành mở rộng… Để chương trình tốt hơn, bác rất mong các cháu khi kết thúc khóa học sẽ về quê nhà công tác, lập nghiệp, trở thành những người đưa quê hương mình đi lên, để thực sự khoảng cách vùng sâu, vùng xa với vùng đô thị càng ngày thu hẹp…

* Sinh viên Ma Trần Thúy Hạnh: Chắc chắn ạ!

* Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Bác thấy sự quyết tâm của cháu vì câu nói này. Sinh viên phải có niềm tin, nếu chúng ta có môi trường tốt, có niềm tin thì sẽ thực sự trở thành công dân không chỉ của ASEAN mà là cả của toàn cầu.

* SV Huỳnh Phan Đại Phú Sang, TPHCM: Cháu nhớ hồi học lớp 11, 12, trong các chương trình hướng nghiệp, các thầy hướng nghiệp dạy rằng đại học không phải là con đường duy nhất, chúng ta có thể học cao đẳng, sau đó liên thông lên đại học. Và có những người học trung cấp nhưng hiện giờ vẫn giữ những chức vụ quan trọng… Nhưng đến khoảng cuối tháng 2/2013 khi chúng cháu chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp cuối cùng của hệ cao đẳng để chuẩn bị thi liên thông lên đại học thì có Thông tư của Bộ GDĐT là nếu thi lên hệ chính quy đại học thì phải thi Toán, Lý, Hóa của hệ THPT. Nếu thi môn chuyên ngành thì phải đi làm ở ngoài 3 năm để có kinh nghiệm rồi mới thi được. Có một khó khăn là đến tháng 3 chúng cháu mới biết được Thông tư của Bộ GDĐT nên quay lại học Toán, Lý, Hóa không kịp và đến tháng 8 mới có giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời, trong khi kỳ thi lại tổ chức vào tháng 7. Như vậy chúng cháu sẽ bị muộn mất 1 năm và nếu như đi làm ba năm để có kinh nghiệm thi chuyên ngành thì thực tế là hiện tại bằng cao đẳng rất khó xin việc. Xin hỏi Phó Thủ tướng có định hướng nào đối với sinh viên hệ cao đẳng trong giai đoạn các bạn muốn học tiếp và muốn liên thông lên không ạ?

* Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Tâm tư của cháu là tâm tư của rất nhiều bạn học cao đẳng. Đúng là nếu học cao đẳng xong, ra trường mà có việc ngay thì chúng ta cũng sẵn sàng học 3 năm, thậm chí 5 năm. Tuy nhiên, hiện tại học cao đẳng xong cũng không xin được việc, cũng không được học tiếp đại học thì đây là một thắc mắc rất đúng đắn.

Tại đây có Thứ trưởng Bộ GDĐT Trần Quang Quý, đề nghị Bộ xem lại vấn đề này. Mình làm cái này rất bất cập về thời gian, tháng 8 mới có kết quả mà tháng 7 đã thi rồi. Vừa học cao đẳng ở trường vừa phải dành thời gian ôn lại các môn từ thời trung học sẽ làm cho chất lượng học ở trường cao đẳng của các sinh viên bị giảm đi. Đề nghị Bộ GDĐT nghiên cứu và có chủ trương, chính sách sớm để tạo điều kiện hơn cho các cháu.

* Sinh viên Đặng Huy Trí: Hiện tại có một số bạn sinh viên Việt kiều rất mong muốn về Việt Nam để đóng góp xây dựng Tổ quốc nhưng lý lịch chính trị không tốt, muốn về nhưng không biết phải làm thế nào. Phó Thủ tướng có thể giải đáp giúp cho các bạn không ạ?

*Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Chúng ta ngồi đây, như bác nói, đều sinh ra sau chiến tranh, chiến tranh qua đi đến giờ gần 40 năm rồi. Đất nước Việt Nam là của người Việt Nam, dù rằng người đó ở miền xuôi hay miền ngược, trong Nam hay ngoài Bắc, dù ở Việt Nam hay đang định cư, học tập, công tác ở nước ngoài. Sự nghiêp bảo vệ đất nước là của tất cả người Việt Nam, không có sự phân biệt nào.

Không ai chọn được bố mẹ, chọn được nơi sinh. Chúng ta là công dân Việt Nam, chúng ta chịu trách nhiệm về chính mình. Tất cả người Việt Nam dù xuất xứ thế nào, dân tộc gì, tôn giáo nào, thì điều đấy cũng không ngăn cản các bạn có cơ hội cống hiến cho đất nước. Cơ hội cống hiến của các bạn phụ thuộc vào khả năng, hoài bão của các bạn.

Cháu hãy nhắn nhủ đến các bạn của cháu rằng, không có sự phân biệt nào cả. Nếu các bạn thấy rằng về Việt Nam có chỗ nào đó mà các bạn cống hiến được thì mời các bạn về. Có rất nhiều con em của bà con Việt kiều về nước, lập gia đình và thăng tiến trong cuộc sống. Bác nghĩ là không có vấn đề gì cả.

*SV Nguyễn Ngọc  Quỳnh, Phó Chủ tịch Hội SVVN ở CHLB Đức: Cháu xin đại diện cho 16.000 sinh viên Việt Nam tại Đức. Các sinh viên Việt Nam cũng như Việt kiều tại Đức đều đau đáu muốn kinh tế Việt Nam phát triển. Trong chiến lược của chúng ta tới năm 2020 phát triển Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong các ngành kinh tế, theo Phó Thủ tướng, chúng ta cần phát triển đột phá nào? Và chọn khâu đột phá nào để chúng ta có thể phát triển theo kịp các nước trong khu vực và trên thế giới như Bác Hồ từng mong muốn?

*Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Nếu nói tới khâu đột phá thì tuỳ từng thời kỳ. Thời kỳ này Đảng, Nhà nước xác định 3 khâu đột phá là hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường. Làm sao để mở rộng, phát huy tất cả mọi nguồn lực trong xã hội để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh trong một môi trường thật sự bình đẳng theo kinh tế thị trường.

Thứ 2, hạ tầng của mình còn bất cập, chúng ta phải tập trung đột phá hạ tầng, trước hết là giao thông.

Thứ 3 là nguồn nhân lực. Quốc gia nào cũng cần nguồn nhân lực. Đất nước ta tài nguyên thì có hạn, còn lại vốn quý nhất là con người. Phải đột phá về nguồn nhân lực, trong đó có khâu đào tạo.

Nghe câu hỏi của cháu, bác cảm thấy cháu muốn đề cập đến ngành đột phá.

Về việc này, từng ngành đều có chiến lược phát triển. Bác chia sẻ trên cương vị cá nhân rằng ngành nào cũng rất quan trọng, nhưng bác nghĩ bây giờ chúng ta tập trung vào những ngành giúp cho chúng ta có thể vượt nhanh lên được.

Bác nghĩ công nghệ thông tin (CNTT) là một trong những ngành cần phát triển đột phá. Bởi thứ nhất, tạo ra giá trị gia tăng lớn, chủ yếu từ trí óc. Không cần đầu tư nhiều nhà máy công xưởng, có thể làm ngay trên máy, quan trọng nữa, CNTT làm ra giá trị giúp thông tin tuyên truyền cũng như đưa thông tin về tri thức đến từng người dân, từng ngóc ngách, phát huy được dân chủ của nhân dân, phát huy được sức sáng tạo của tất cả mọi người dân và nâng cao dân trí. Bác nghĩ đây là lĩnh vực có thể chúng ta sẽ tập trung. Những năm vừa rồi chúng ta đã tập trung phát triển và có bước tiến dài, nhưng dư địa vẫn còn và nên tiếp tục.

Thường trực Chính phủ và lãnh đạo Trung ương Đoàn chụp hình lưu niệm với các đại biểu.

Bác xin chia sẻ thêm, điều quan trọng nhất, ngành nào cũng thế, là cần sáng tạo. Có người nói với bác rằng, ở phương Tây, người ta cổ vũ mọi ý tưởng mới. Các cháu nhớ trước đây, năm 1990 có người rao bán đất trên Mặt Trăng, nghe có vẻ điên rồ, nhưng thực tế vẫn có người thu được tiền. Vào khoảng năm 2005, có người bán 1 dot (điểm màn hình - BTV) trên màn hình máy tính lấy 1USD. Họ đặt ra mục tiêu bán được 1 triệu USD nhưng thu được hơn 1 triệu USD. Khi có ý tưởng mới thì xã hội cần cổ vũ cho ý tưởng đó. Lớp trẻ phải đi đầu, phải quyết tâm khơi dậy sáng tạo, ý tưởng mới, cùng nghĩ ra và kêu gọi xã hội cổ vũ sự sáng tạo.

Bác nghĩ rằng, thanh niên rất cần điều này. Bác xin chia sẻ với các cháu: Hãy hoài bão, hãy sáng tạo và cổ vũ cho sáng tạo.

Anh Lê Quốc Phong: Xin phép được đề xuất với Phó Thủ tướng một nguyện vọng, đó là mỗi năm sinh viên Việt Nam được 1 lần gặp Thường trực Chính phủ, điều này có khả thi không?

Các bạn sinh viên tặng hoa cho Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam: Giao lưu với các bạn sinh viên, các bạn trẻ là việc rất cần thiết. Chính phủ rất tạo điều kiện cho việc giao lưu này. Mỗi năm Thủ tướng và các Phó Thủ tướng, các đồng chí lãnh đạo đều giao lưu với các bạn thanh niên qua rất nhiều hình thức. Nếu năm nào cũng tổ chức tập trung tại hội trường như thế này thì e rằng sẽ tốn kém. Chúng ta sẽ có giao lưu, mỗi năm một lần bằng những hình thức thích hợp. Khi các bạn có nguyện vọng, qua Trung ương Đoàn, Chính phủ sẵn sàng lắng nghe và đáp ứng nguyện vọng của các bạn.

Sau hơn 1 tiếng gặp gỡ, trao đổi, đại biểu đại hội đã trình bày nhiều vấn đề sinh viên, tổ chức Hội Sinh viên và hội viên quan tâm và nhận được sự trao đổi cụ thể, thẳng thắn, cởi mở của Phó Thủ tướng và lãnh đạo các bộ. Những thông tin trao đổi của lãnh đạo Thường trực Chính phủ giúp đại biểu đại hội nói riêng, sinh viên Việt Nam nói chung nhận thức rõ hơn sự quan tâm, chăm sóc và cả những định hướng, gửi gắm kỳ vọng của Đảng, Nhà nước, Chính phủ với sinh viên, lực lượng đóng vai trò quan trọng trong thời kỳ đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Qua đó, sinh viên Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực, phấn đấu toàn diện để  xứng đáng hơn với những tình cảm, sự tin yêu này.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các đơn vị có thành tích xuất sắc trong công tác Hội và phong trào sinh viên nhiệm kỳ vừa qua.