Thúc đẩy hợp tác giữa ASEAN và các đối tác

(CTG) Ngày 30/6/2013 tại Thủ đô Ban-đa Sơ-ri Bê-ga-oan, Bru-nây Đa-rút-xa-lam, đã diễn ra các Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3, ASEAN - Trung Quốc, ASEAN - Nhật Bản và Bộ trưởng Ngoại giao Mê Công - Nhật Bản, Mê Công - Hàn Quốc. Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị.




Bộ trưởng các nước  tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Mê Công - Nhật Bản


Tại Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao ASEAN+3, (với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc) các Bộ trưởng đánh giá cao những kết quả quan trọng đạt được trong hợp tác ASEAN trên nhiều lĩnh vực, nhất là kinh tế, thương mại, đầu tư, tài chính, an ninh, chính trị… các Bộ trưởng nhấn mạnh cần tiếp tục đẩy mạnh triển khai hiệu quả hơn nữa Kế hoạch Công tác ASEAN+3 giai đoạn 2007 - 2013 nhằm làm sâu sắc hơn nữa tiến trình hợp tác ASEAN+3. Theo đó, các Bộ trưởng đã thông qua báo cáo Kiểm điểm giữa kỳ Kế hoạch Công tác ASEAN+3 giai đoan 2007 - 2017; thông qua Tài liệu Khái niệm triển khai Báo cáo của Nhóm Tầm nhìn Đông Á II do Hàn Quốc xây dựng. Bên cạnh đó, các Bộ trưởng nhất trí thúc đẩy triển khai Tuyên bố Quan hệ đối tác ASEAN+3 về Kết nối; Kế hoạch công tác triển khai Lộ trình mới về Sáng kiến Thị trường Trái phiếu Châu Á và sáng kiến Phát triển Trái phiếu Tài chính Hạ tầng; đẩy mạnh quá trình đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Ngoài ra, các Bộ trưởng cũng đề nghị thúc đẩy hợp tác an ninh, chính trị để ứng phó với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống.

Tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN - Trung Quốc, hai bên đánh giá cao kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược và hoan nghênh các kết quả đạt được thông qua triển khai Chương trình hành động giai đoạn 2011 - 2015, đề nghị cần tăng cường hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực trọng tâm như thương mại, đầu tư, kết nối; mở rộng quy mô hợp tác trong các lĩnh vực khác như an ninh năng lượng và lương thực, khoa học và công nghệ, giao thông, giáo dục, y tế… Cuộc họp hoan nghênh việc lập Trung tâm chuyển giao Công nghệ ASEAN - Trung Quốc, Quỹ Hợp tác Biển ASEAN - Trung Quốc, việc ký kết Bản ghi nhớ ASEAN - Trung Quốc về Hợp tác Y tế. Hai bên nhất trí phối hợp tổ chức các hoạt động nhân kỷ niệm 10 năm Quan hệ Đối tác chiến lược trong năm 2013, trong đó có Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN - Trung Quốc, tháng 8/2013, tại Trung Quốc, chuyến đi quảng bá ASEAN của các Bộ trưởng kinh tế ASEAN tới Trung Quốc và Diễn đàn Cấp cao về kỷ niệm 10 năm Quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc (8/2013).

Hai bên nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cần tiếp tục thực hiện đầy đủ các cam kết nêu trong Tuyên bố DOC và Tuyên bố Cấp cao ASEAN - TQ kỷ niệm 10 năm DOC, nhằm duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực và Biển Đông, đẩy mạnh tham vấn để sớm hướng tới xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Tại Hội nghị, hai bên đã nhất trí khởi động tham vấn chính thức ở cấp SOM ASEAN-TQ về COC, theo đó, sẽ tổ chức cuộc họp Quan chức cao cấp ASEAN - Trung Quốc lần thứ 6 và Nhóm Công tác ASEAN - Trung Quốc lần thứ 9 vào tháng 9/2013 tại Trung Quốc.

Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN - Nhật Bản: Hai bên đánh giá cao quan hệ đối tác chiến lược giữa ASEAN và Nhật Bản, và triển khai Kế hoạch hành động 2011-2015, đóng góp tích cực vào nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Hai bên cam kết tăng cường nỗ lực sớm hoàn tất Hiệp định Thương mại Dịch vụ và Đầu tư, tạo tiền đề xây dựng Đối tác Kinh tế toàn diện ASEAN -Nhật Bản. ASEAN đánh giá cao Nhật Bản ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực cũng như cam kết tiếp tục hỗ trợ ASEAN triển khai Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN và Sáng kiến Liên Kết ASEAN, gia hạn Quỹ Liên kết ASEAN - Nhật Bản (JAIF) tới ngày 31/12/2013. Hai bên sẽ phối hợp chuẩn bị tổ chức Cấp cao Kỷ niệm 40 năm Quan hệ đối thoại ASEAN - Nhật Bản (13 - 15/12/2013, Tokyo).

Tại Hội nghị Bộ trưởng Mê Công – Nhật Bản, các Trưởng đoàn tập trung đánh giá việc triển khai “Kế hoạch Hành động Mê Công – Nhật Bản nhằm hiện thực hóa Chiến lược Tokyo” giai đoạn 2013 – 2015 và đề ra phương hướng hợp tác sắp tới nhằm tăng cường kết nối trong khu vực Mê Công, thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN và hướng tới xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Hội nghị hoan nghênh Nhật Bản đăng cai Hội nghị Cấp cao Mê Công - Nhật Bản lần thứ năm tại Tokyo vào cuối năm 2013.



Các Bộ trưởng tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 


Hội nghị Bộ trưởng Mê Công - Hàn Quốc kiểm điểm các hoạt động hợp tác kể từ khi cơ chế này được thành lập năm 2011. Hội nghị đưa ra một số sáng kiến thúc đẩy hợp tác Mê Công - Hàn Quốc trong thời gian tới như lập Quỹ Hợp tác do Hàn Quốc tài trợ, triển khai nhiều hoạt động trong “Năm giao lưu Mê Công - Hàn Quốc 2014”, và tổ chức Diễn đàn Doanh nghiệp Mê Công – Hàn Quốc.

Phát biểu tại các Hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh, xây dựng Cộng đồng ASEAN hiện là nhiệm vụ trung tâm của ASEAN. Theo đó, để triển khai đúng tiến độ Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC), các nước ASEAN cần nâng cao năng lực quốc gia, đầu tư nguồn lực thích đáng, xây dựng và điều chỉnh khung pháp lý phù hợp; đồng thời, ASEAN cũng cần tiếp tục nỗ lực đẩy mạnh liên kết kinh tế ASEAN với Đông Á thông qua triển khai RCEP nhằm xây dựng một không gian kinh tế thuận lợi cho thương mại và đầu tư khu vực. ASEAN cần tập trung thúc đẩy kết nối thể chế và kết nối người dân cùng với kết nối cơ sở hạ tầng. Đề nghị Ủy ban Điều phối Kết nối ASEAN (ACCC) thời gian tới cần tiếp tục nỗ lực tìm kiếm nguồn tài chính hỗ trợ thực hiện MPAC từ các nước đối tác, các tổ chức tài chính quốc tế và khu vực tư nhân. ASEAN cần tăng cường hiệu quả hoạt động và nâng cao sự phối hợp giữa các cơ quan trong ASEAN cũng như tăng cường năng lực Ban thư ký ASEAN.

Bộ trưởng Phạm Bình Minh cũng nhấn mạnh ASEAN cần giữ vững được đoàn kết, và phát huy vai trò trung tâm, đóng góp vào các mục tiêu chung là hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực, cũng như ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lên. Đồng thời, ASEAN cần tiếp tục xây dựng và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, cũng như nâng cao hiệu quả thực thi của các cơ chế hợp tác chính trị-an ninh ở khu vực. Theo đó, ASEAN cần phát huy giá trị và các nguyên tắc của TAC, SEANWFZ, DOC, ARF, ADMM+… để góp phần vào củng cố hơn nữa hòa bình và ổn định ở khu vực.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh ASEAN cần xây dựng tầm nhìn dài hạn cho cả giai đoạn sau 2015, kế thừa và phát huy những thành tựu đạt được trong thời gian qua.

Tại Hội nghị ASEAN+3, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đánh giá cao những tiến triển đạt được trong hợp tác ASEAN+3, đồng thời, trong thời gian tới, ASEAN+3 cần tăng cường hợp tác về thương mại và đầu tư ở cả cấp độ song phương và khu vực, thông qua triển khai hiệu quả các Hiệp định Khu vực mậu dịch tự do (FTA) song phương giữa ASEAN và từng nước +3. Bộ trưởng cũng đề nghị các nước ASEAN+3 đẩy mạnh hợp tác kết nối khu vực, bao gồm kết nối về hạ tầng, thể chế và nhất là tăng cường giao lưu nhân dân, nhằm nâng cao lòng tin và hiểu biết chung; tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực khác như kết nối, hợp tác tài chính, tiền tệ, biến đổi khí hậu, phòng chống dịch bệnh…

Tham dự Hội nghị ASEAN - Trung Quốc, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã phát biểu đánh giá cao ý nghĩa của kỷ niệm 10 năm thiết lập Quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc cũng như những thành tựu đạt được trong hợp tác giữa hai bên trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt thông qua triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động 2011 - 2015; đánh giá cao việc Trung Quốc nhất quán ủng hộ ASEAN xây dựng Cộng đồng và vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực. Bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc làm sâu sắc hơn hợp tác và mối quan hệ đối tác ASEAN - Trung Quốc, đặc biệt là thương mại, kinh tế, kết nối, giao thông, hải dương, xã hội nhân văn, văn hóa cũng như giao lưu nhân dân, khoa học và công nghệ, phòng chống dịch bệnh, biến đổi khí hậu, quản lý thiên thảm họa, sử dụng bền vững nguồn nước sông Mê-công; triển khai hiệu quả các thoả thuận trong khuôn khổ Hiệp định Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA) nhằm đưa thương mại hai chiều lên mức 500 tỷ đô la vào năm 2015.

Tại các Hội nghị trên, Bộ trưởng Phạm Bình Minh cũng đã phát biểu về vấn đề Biển Đông và nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cần hợp tác để bảo vệ hòa bình, ổn định và an ninh hàng hải ở Biển Đông, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, cũng như sớm xây dựng COC như đã khẳng định trong Tuyên bố chung được thông qua tại Cấp cao ASEAN - Trung Quốc nhân dịp kỷ niệm 10 năm DOC; thực hiện các nguyên tắc kiềm chế, không sử dụng vũ lực và giải quyết hòa bình các tranh chấp, tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển 1982 của Liên Hợp Quốc; đánh giá cao việc ASEAN - Trung Quốc lần này nhất trí khởi động đàm phán chính thức về COC, và theo đó, hai bên sẽ tổ chức họp SOM ASEAN - Trung Quốc lần thứ 6 và Nhóm Công tác lần thứ 9 tại Trung Quốc, tháng 9/2013.

Tại các Hội nghị Bộ trưởng Mê Công - Nhật Bản và Mê Công - Hàn Quốc, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã phát biểu đánh giá cao việc triển khai các hoạt động hợp tác giữa các nước Mê Công với Nhật Bản và Hàn Quốc. Một số dự án điển hình mà Việt Nam tham gia như dự án xây dựng cảng Cái Mép – Thị Vải, cảng Lạch Huyện, hiện đại hoá hải quan khu vực (hợp tác với Nhật Bản), thành lập Đại học qua mạng internet - Cyber University (hợp tác với Hàn Quốc) đang được tích cực triển khai. Về hợp tác thời gian tới, Việt Nam mong muốn Nhật Bản và Hàn Quốc tiếp tục tài trợ các dự án cơ sở hạ tầng, tăng cường chia sẻ kinh nghiệm về tăng trưởng xanh, hợp tác bảo vệ môi trường và quản lý bền vững nguồn nước sông Mê Công, hợp tác công nghệ thông tin, và hỗ trợ công nhận chứng chỉ nghề giữa các nước Mê Công. Trong khuôn khổ hợp tác Mê Công – Hàn Quốc, Việt Nam sẽ đăng cai Diễn đàn Doanh nghiệp Mê Công – Hàn Quốc lần 2 vào năm 2014 nhằm tăng cường sự tham gia của các doanh nghiệp Hàn Quốc và Mê Công vào tiến trình hợp tác. Các nước cũng hoan nghênh các đề xuất của Việt Nam về nâng cao hiệu quả triển khai Kế hoạch Hành động Mê Công – Nhật Bản giai đoạn 2013 – 2015 và xây dựng Kế hoạch Hành động Mê Công – Hàn Quốc giai đoạn tới.

Được sự ủy quyền của Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh đã tham dự Hội nghị Bộ trưởng ASEAN - Nhật Bản. Đóng góp thảo luận tại Hội nghị, Thứ trưởng đánh giá cao và đề nghị Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ ASEAN đẩy mạnh triển khai Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN, thúc đẩy phát triển bền vững tại tiểu vùng sông Mê-công, bao gồm sử dụng và quản lý bền vững nguồn nước, phát triển giáo dục, y tế và phát triển cơ sở hạ tầng; đẩy mạnh hợp tác thương mại và đầu tư thông qua triển khai hiệu quả Lộ trình Hợp tác Kinh tế chiến lược 10 năm ASEAN - Nhật Bản; tăng cường hợp tác ứng phó với các thách thức toàn cầu như thiên tai, biến đổi khí hậu, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia và an ninh biển… Thứ trưởng cũng đánh giá cao những cam kết của Nhật bản trong việc bảo vệ hoà bình, an ninh và an toàn hàng hải trong khu vực, và mong ASEAN và Nhật bản sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong thời gian tới./.

 
Theo ĐCSVN