Chiều 3/3, tại Hà Nội, 3 trong số 19 đề cử tiêu biểu vòng bình chọn trực tuyến Giải thưởng Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024, gồm: TS. Nguyễn Viết Hương, TS. Phạm Huy Hiệu và Thân Thế Công đã tham gia giao lưu trực tuyến với độc giả Báo VietNamNet.

Thân Thế Công (SN 2006) - cựu học sinh Trường THPT Chuyên Bắc Giang, xuất sắc giành HCV Olympic Vật lý châu Á và quốc tế 2024, được trao Huân chương Lao động hạng Nhì.

TS Nguyễn Viết Hương (SN 1990) - Phó trưởng khoa Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu, Trường ĐH Phenikaa. Anh sở hữu 1 bằng độc quyền sáng chế quốc tế; có 39 bài báo khoa học công bố trên tạp chí khoa học quốc tế, trong đó có 32 bài thuộc danh mục Q1.

TS Phạm Huy Hiệu (SN 1992) - giảng viên Viện Kỹ thuật và Khoa học máy tính, đồng thời là chuyên gia nghiên cứu tại Trung tâm Sức khỏe thông minh VinUni-Illinois, trường Đại học VinUni. Anh giữ vai trò Giám đốc Khoa học Trung tâm Khởi nghiệp (E-lab) thuộc VinUni và Ủy viên Ủy ban Nghiên cứu của trường.

Phó Tổng biên tập Báo VietNamNet Lê Thế Vinh tặng hoa chúc mừng 3 đề cử Giải thưởng Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024 tham gia giao lưu trực tuyến với độc giả. Ảnh: Xuân Tùng

TS. Phạm Huy Hiệu, Thân Thế Công và TS. Nguyễn Viết Hương (từ trái sang phải). Ảnh: Xuân Tùng

Từ câu hỏi vì sao của bà đến "tấm vé" vào đội tuyển

Người thầy có ảnh hưởng lớn nhất với Công là thầy Nguyễn Văn Đóa - giáo viên Trường THPT Chuyên Bắc Giang. Thầy Đoá không chỉ truyền đam mê, chia sẻ ứng dụng thực tiễn vào môn học, còn luôn sẵn sàng giải đáp những bài khó cho học trò, không kể ngày đêm.

“Có những lần hai thầy trò căng thẳng khi tranh luận về các vấn đề gặp phải trong quá trình luyện thi. Đa số các lần đó thầy đã biết rõ điều nào là đúng nhưng vẫn sẵn sàng lắng nghe em bày tỏ ý kiến, để em tự nhận ra, tìm ra giải phải. Sau mỗi lần như vậy, em sẽ ghi nhớ lâu hơn”, Công chia sẻ.

Công cũng cho biết, năm lớp 8 cậu đi học thêm khá nhiều, chủ yếu là học môn Vật lý, 3 – 4 buổi/tuần.

Lên cấp THPT, cậu dành nhiều thời gian cho việc tự học, tự nghiên cứu và tìm tòi tài liệu internet, sách vở. Thầy cô là người cho cậu ý tưởng, kiến thức ban đầu.

“Tôi nghĩ việc tự học rất quan trọng, vì hiện khối lượng tài liệu xung quanh rất lớn, giúp bản thân biết chọn lọc kiến thức”, Công nói.

Thân Thế Công chia sẻ tại chương trình. Ảnh: Xuân Tùng

Theo Công, để học tốt môn Vật lý, đầu tiên là phải nắm vững kiến thức nền của môn học, đặc biệt là các công thức để giải bài tập. Ngoài ra, môn Vật lý, liên quan nhiều đến thực nghiệm nên các bạn phải hiểu rõ các hiện tượng trong đời sống. Với các bạn tham gia kỳ thi quốc gia môn Vật lý, có thể luyện nhiều đề thi trên mạng để tự mở rộng kiến thức cũng như kinh nghiệm làm bài thi.

Công cho biết, kế hoạch tương lai gần là du học tại Mỹ hoặc Singapore ngành Vật lý. Với chương trình học tại Đại học Bách khoa Hà Nội, cậu xin tạm bảo lưu một thời gian. Cậu đã nộp hồ sơ vào các trường đại học ở nước ngoài theo hình thức dùng học bổng du học và đang chờ kết quả.

Vấn đề khó chưa giải quyết

Giao lưu với độc giả, TS. Nguyễn Viết Hương cho biết, thời gian đầu du học ở Pháp đã nỗ lực để vượt qua rào cản ngôn ngữ bằng cách tự học và ở cùng ký túc xá với một người bạn Pháp (hiện là một nhà Toán học trẻ). Sau khoảng 2 năm được đào tạo trong môi trường Pháp ngữ hoàn toàn, anh dần khắc phục những yếu điểm về ngoại ngữ và kết thúc chương trình kỹ sư, thạc sĩ ở vị trí tốt nhất khóa.

Để đạt được những kết quả ấn tượng trong học tập và nghiên cứu, trong những năm tháng đại học, anh Hương duy trì thói quen đọc trước các tài liệu, giáo trình của thầy cô trước khi lên giảng đường. "Việc chú tâm nghe giảng các kiến thức trên lớp và tìm hiểu thêm các nguồn học liệu khác giúp tôi nắm bắt và nắm vững các kiến thức hơn. Tôi luôn có một suy nghĩ rằng, với xuất phát điểm của mình, luôn cần phải nỗ lực gấp nhiều lần so với bạn bè quốc tế để đạt được kết quả tốt", anh Hương bộc bạch.

Sau thời gian ở Pháp, anh Hương quyết định về nước, dù nhận được lời mời làm việc lâu dài từ một số cơ sở nghiên cứu. "Điều thôi thúc tôi trở về Việt Nam xuất phát từ suy nghĩ phải có hoài bão gì đó lớn hơn, đóng góp lớn hơn cho quê hương, cộng đồng", anh nói.

Những nghiên cứu của anh Hương đang phát triển theo hướng đi sâu tìm hiểu cấu trúc nano, tính chất vật lý của các vật liệu tiên tiến. Nói về tính ứng dụng, có thể là những việc về phát triển công nghệ lắng đọng đơn lớp nguyên tử để chế tạo vật liệu nano ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, gồm: chuyển đổi và lưu trữ năng lượng sạch, thiết bị điện tử thông minh, xử lý nước sạch và môi trường…

TS. Nguyễn Viết Hương chia sẻ tại chương trình. Ảnh: Xuân Tùng

Với anh Hương, số lượng bài báo không quan trọng bằng chất lượng công bố, do đó anh luôn cố gắng tập trung vào những vấn đề nan giải chưa được giải quyết.

Một trong những phương pháp hiệu quả là tích cực trao đổi, thảo luận với các chuyên gia khác; từ quá trình trao đổi khoa học đó sẽ giúp nảy sinh ra nhiều ý tưởng hay và hiệu quả để giải quyết vấn đề - vốn dĩ thường có tính liên ngành. Hợp tác trong nghiên cứu khoa học rất quan trọng.

Đưa thành quả nghiên cứu vào thực tiễn

Chia sẻ tại buổi giao lưu, TS. Phạm Huy Hiệu cho hay hoàn thành chương trình tiến sĩ về Khoa học máy tính, đã quyết định về nước cống hiến. Anh mong muốn trực tiếp tham gia vào hoạt động nghiên cứu khoa học và đào tạo ở Việt Nam nhằm thiết lập, định hướng và vận hành các nhóm nghiên cứu mới trong lĩnh vực khoa học dữ liệu và y tế thông minh. "Mong muốn tạo ra các công nghệ y tế thông minh với chi phí thấp và dễ tiếp cận với mọi người đã định hình các nghiên cứu của tôi", anh nói.

Theo anh Hiệu, một trong những khó khăn lớn nhất khi anh bắt đầu tiến hành các nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo trong y tế, là thiếu các kiến thức căn bản về dữ liệu y khoa và sự tiến triển của các bệnh lý. Bên cạnh đó, các dự án của anh là các dự án nghiên cứu liên ngành đòi hỏi sự tham gia, đóng góp chuyên môn của nhiều nhà khoa học trong nhiều lĩnh vực. "Rất may tôi có cơ hội làm việc cùng mạng lưới rộng lớn các bác sĩ và chuyên gia y tế. Tôi đã được học hỏi từ họ rất nhiều", anh nói.

TS. Phạm Huy Hiệu chia sẻ tại chương trình. Ảnh: Xuân Tùng

TS. Hiệu bày tỏ: “Trong tương lai có hai việc quan trọng tôi mong muốn thực hiện. Thứ nhất là xây dựng một đội ngũ nghiên cứu mạnh với chuyên môn có khả năng cạnh tranh quốc tế ngay tại Việt Nam. Thứ hai, tiến hành các nghiên cứu ngày càng chuyên sâu và đưa các thành quả nghiên cứu vào ứng dụng thực tế để tạo ra sự thay đổi và giá trị mới”.

Thách thức lớn nhất với nhà khoa học là nuôi dưỡng sự đam mê, trí tò mò và sự kiên trì. Hành trình nghiên cứu sẽ có muôn vàn khó khăn, thách thức và cần nhiều thời gian. Chính vì thế nếu có sẵn trong mình tình yêu với khoa học thì lựa chọn theo đuổi khoa học cũng là một lựa chọn rất đáng cân nhắc. Một nhà khoa học xuất sắc với những công nghệ có giá trị hoàn toàn có thể trở nên giàu có bằng chính chất xám của mình”, TS. Phạm Huy Hiệu.