|
Giá trị của Phong trào Thanh niên tình nguyện trong công tác đoàn kết, tập hợp, phát huy thanh niên tại địa phương, đơn vị.
Phong trào thanh niên tình nguyện được Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Ninh Thuận chỉ đạo triển khai phát động sâu rộng đến các cấp bộ Đoàn, các tầng lớp thanh niên trong toàn tỉnh; góp phần đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên trong giai đoạn hiện nay; tạo môi trường thuận lợi để thanh niên học tập, rèn luyện, cống hiến, trưởng thành. Qua đó, phong trào thanh niên tình nguyện từng bước lan toả và phát triển mạnh mẽ, thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia; khẳng định rõ vai trò của phong trào trong công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên.
Phong trào thanh niên tình nguyện 15 năm qua đã khẳng định một phương thức mới trong các hành động cách mạng của thanh niên trong thời kì mới, khơi dậy tiềm năng, khát vọng sống có ích của thanh niên vào các hoạt động góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của quê hương đất nước. Hình ảnh của người thanh niên trong lòng người dân ngày càng đẹp hơn, đó là những con người mới, những người chủ tương lai biết chủ động trong công việc, biết sống chan hòa và biết sống vì mọi người.
Hoạt động Thanh niên tình nguyện mang đậm sắc thái tuổi trẻ, thể hiện nét đẹp vì cộng đồng. Từ việc giúp nhân dân làm nhà, làm đường, thắp nến tri ân, chăm sóc các Mẹ Việt Nam anh hùng, khám chữa bệnh cho người nghèo, trao học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn… tuổi trẻ tỉnh nhà đã tiếp tục xây dựng “Thương hiệu” của thanh niên. Có thể nói, mỗi người dân đều tự hào khi nhìn thấy màu áo xanh tình nguyện của thanh niên có mặt khắp nơi. Họ có thể là những bác sĩ trẻ, những tình nguyện viên hiến máu, giữ gìn trật tự an toàn giao thông, họ có mặt ở giữa thành thị hay có thể là giữa cánh đồng bạt ngàn màu xanh, vùng đất còn nhiều khó khăn.
Phong trào Thanh niên tình nguyện đã thực sự là cơ hội để tuổi trẻ khẳng định sức mình ở những nơi, lĩnh vực đòi hỏi sự hi sinh, gian khổ, sự nỗ lực sáng tạo không ngừng, như: Phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng; tiến quân vào khoa học công nghệ; tham gia cải cách hành chính, bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn giao thông; phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội; khắc phục thiên tai, dịch bệnh; các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng; hoạt động đền ơn đáp nghĩa; xung kích bảo vệ Tổ quốc.
Với những ý nghĩa đó, Phong trào Thanh niên tình nguyện thật sự đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng học tập, rèn luyện, cống hiến sức trẻ xây dựng quê hương, đất nước của thanh niên; khẳng định giá trị, vai trò rất lớn của phong trào trong đoàn kết, tập hợp, phát huy thanh niên.
Những mô hình, phương thức triển khai hiệu quả, sáng tạo trong phong trào thanh niên tình nguyện.
Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã chỉ đạo, triển khai vận dụng sáng tạo các nội dung của phong trào thanh niên tình nguyện đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên trên các lĩnh vực: Thanh niên nông thôn tình nguyện ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tình nguyện tham gia xây dựng nông thôn mới, thực hiện tốt phong trào “Thanh niên nông thôn thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi”; Thanh niên thành phố tình nguyện tham gia xây dựng Văn minh đô thị, tình nguyện tham gia giữ gìn an ninh trật tự, an toàn giao thông; Thanh niên lực lượng vũ trang tình nguyện vì an ninh, chủ quyền Tổ quốc; Thanh niên Công nhân tình nguyện, sáng tạo, cải tiến ứng dụng Khoa học kỹ thuật vào sản xuất vì sự phát triển của Công ty, doanh nghiệp, thi đua thực hiện tốt phong trào “4 nhất”; Thanh niên cán bộ, công chức, viên chức tình nguyện phục vụ nhân dân, tình nguyện chuyên sâu giúp nhân dân áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi; Thanh niên học sinh, sinh viên, giáo viên tình nguyện tăng cường tham gia tích cực giải quyết những vấn đề khó khăn, bức xúc của cộng đồng, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Đã xuất hiện nhiều mô hình, phương thức triển khai sáng tạo, có hiệu quả như:
Tổ chức cho đoàn viên, thanh niên đảm nhận thực hiện các công trình, phần việc thanh niên tình nguyện gắn với xây dựng nông thôn mới, xây dựng Văn minh đô thị: Bê tông hoá đường giao thông nông thôn; đưa đèn chiếu sáng về nông thôn; nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy; giữ gìn an ninh trật tự, an toàn giao thông; giữ gìn cảnh quan, môi trường, đảm nhận tuyến đường thanh niên,…
Tình nguyện tham gia giữ vững chủ quyền biên giới, hải đảo và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng, vì an sinh xã hội: Đảm nhận chăm sóc Mẹ Việt Nam Anh hùng; nhận giúp đỡ, thăm, tặng quà gia đình chính sách, gia đình có hoàn cảnh khó khăn; xây dựng tặng Nhà ái; giúp đỡ hộ nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn; Khám bệnh, tư vấn sức khoẻ, phát thuốc miễn phí cho nhân dân; tặng suất cơn nhân ái; …
Tình nguyện “Vì đàn em thân yêu”, tổ chức "Chương trình Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Ninh Thuận", trao học bổng cho các em học sinh nghèo vượt khó học giỏi; nhận đỡ đầu các em thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn; …
Tổ chức cho thanh niên trực tiếp tham gia tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên và nhân dân, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa. Tình nguyện tham gia phát triển kinh tế xã hội vùng sâu, vùng xa; trí thức trẻ tham gia các Tổ công tác về giúp các xã thuộc huyện nghèo; tổ chức các hoạt động tình nguyện tăng cường về giúp nhân dân vùng sâu vùng xa của tỉnh; …
Đặc biệt, trong thời gian qua, các cấp bộ Đoàn, Hội trong toàn tỉnh đã tham mưu tốt với các cấp uỷ Đảng, chính quyền, phối hợp tốt với các ban, ngành, đoàn thể và tranh thủ được các nguồn lực của xã hội để tăng cường sức mạnh thực hiện có hiệu quả các hoạt động của phong trào thanh niên tình nguyện; nâng cao vai trò tiếp nhận và định hướng hoạt động tình nguyện trong xã hội của tổ chức Đoàn, Hội. Bên cạnh đó, các mô hình, phương thức thực hiện phong trào thanh niên tình nguyện được các cấp bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên tổ chức huy động các nguồn lực thực hiện rõ nét vào các thời gian cao điểm trong năm như: Tháng Thanh niên, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè.
Những thách thức, khó khăn của phong trào thanh niên tình nguyện trong giai đoạn mới
Do tác động mặt trái của cơ chế thị trường thời kỳ hội nhập, một số ít thanh niên phai nhạc lý tưởng, sống thực dụng, thích hưởng thụ, có hành vi vi phạm pháp luật sẽ tác động làm ảnh hưởng đến hình ảnh đẹp của thanh niên và phong trào thanh niên tình nguyện.
Nhu cầu và nguyện vọng tình nguyện của tuổi trẻ ngày càng đa dạng; tuy nhiên điều kiện, cơ sở vật chất hoạt động của Đoàn, Hội còn thiếu, chưa đáp ứng được các yêu cầu; bên cạnh đó, trình độ, năng lực và nhận thức của một số cán bộ Đoàn cơ sở còn hạn chế.
Các chính sách bảo vệ quyền lợi cho thanh niên khi tham gia các hoạt động tình nguyện chưa đảm bảo; từ đó chưa thúc đẩy thanh niên nhiệt tình tham gia các hoạt động tình nguyện.
Phong trào Thanh niên tình nguyện có lúc, có nơi chưa được tổ chức thường xuyên; số lượng, quy mô và thời gian cao điểm tổ chức các hoạt động tình nguyện, đặc biệt là tình nguyện chuyên sâu, tình nguyện chi viện còn hạn chế.
Những giải pháp nâng cao chất lượng phong trào thanh niên tình nguyện.
Để phong trào tình nguyện tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đồng bộ, phát huy và bồi dưỡng tốt cho thanh niên; thu hút, tạo sân chơi, môi trường thuận lợi giáo dục toàn diện cho thanh niên; các cấp bộ Đoàn cần tập trung quan tâm một số nội dung, giải pháp sau đây:
Một là, Các cấp bộ Đoàn tích cực tuyên truyền sâu rộng về ý nghĩa, hiệu quả và vai trò của phong trào thanh niên tình nguyện đối với phát triển kinh tế - xã hội địa phương, đơn vị, đất nước; đối với việc học tập, rèn luyện, hoàn thiện bản thân của thanh niên. Tăng cường giới thiệu ý nghĩa, giá trị kinh tế - chính trị, văn hóa - xã hội của những công trình do đoàn viên, thanh niên tình nguyện đảm nhận để tạo sự đồng thuận và huy động nguồn lực của toàn xã hội.
Hai là, Kịp thời phát hiện, biểu dương, nhân rộng các điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên tình nguyện. Tăng cường giới thiệu các mô hình hiệu quả, cách làm sáng tạo của thanh niên tình nguyện trên các phương tiện thông tin đại chúng. Cung cấp thông tin phục vụ cho phong trào thanh niên tình nguyện, tiếp nhận và phản ánh kết quả hoạt động tình nguyện nhằm khuyến khích, thúc đẩy phong trào tình nguyện trong thanh niên và cộng đồng.
Ba là, Nội dung hoạt động tình nguyện của thanh niên phải bám sát nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội của từng địa phương, đơn vị; tập trung vào các nội dung: Tham gia xây dựng nông thôn mới; xây dựng văn minh đô thị; đảm bảo an sinh xã hội; bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu; phòng, chống thiên tai, ứng phó lụt, bão; giữ gìn trật tự an toàn giao thông; bảo đảm trật tự an toàn xã hội; chăm sóc sức khỏe nhân dân. Chú trọng triển khai các nội dung tình nguyện phù hợp với điều kiện đặc thù của từng đối tượng thanh niên. Phát huy vai trò của đội ngũ trí thức trong phát hiện và giải quyết những vấn đề mới, khó, định hướng cho sự phát triển của phong trào tình nguyện.
Bốn là, Đa dạng hóa phương thức tổ chức các hoạt động tình nguyện như: tình nguyện thường xuyên, tình nguyện ngắn hạn; khuyến khích các hoạt động tình nguyện tại chỗ. Tiếp tục tổ chức và nâng cao chất lượng các hoạt động tình nguyện cao điểm trong năm: Xuân tình nguyện, Tháng Thanh niên, Chiến dịch thanh niên tình nguyện hè, chương trình Tình nguyện mùa đông. Duy trì và phát triển các đội hình thanh niên tình nguyện chuyên ngành gắn với chuyên môn, nghiệp vụ của thanh niên. Chú trọng giải pháp kết hợp 03 lực lượng: thanh niên lực lượng vũ trang, thanh niên địa bàn, học sinh - sinh viên trong triển khai thực hiện các hoạt động tình nguyện. Từng bước chuyên nghiệp hóa, tổ chức các hoạt động tình nguyện khoa học từ khảo sát nhu cầu, địa điểm dự kiến hoạt động, xây dựng kế hoạch, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai thực hiện, kiểm tra, đánh giá.
Năm là, Tăng cường tham mưu với các cấp uỷ, chính quyền để tạo điều kiện cho Đoàn Thanh niên và các tổ chức thanh niên do Đoàn làm nòng cốt đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên; đẩy mạnh xã hội hóa để tăng cường nguồn lực cho các hoạt động tình nguyện.
Sáu là, Kết nối, nắm bắt thông tin và tạo điều kiện thuận lợi, định hướng và hỗ trợ cho các câu lạc bộ, tổ, đội, nhóm tình nguyện cộng đồng hoạt động phù hợp với mục tiêu của phong trào thanh niên tình nguyện. Các cấp bộ Đoàn xác định nhu cầu, nội dung, làm tốt công tác chuẩn bị, vận động nguồn lực, công tác phối hợp trong các hoạt động tình nguyện; tăng cường phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan trong thực hiện hoạt động tình nguyện.
Bảy là, Tích cực tham mưu với Đảng, Nhà nước về chính sách đối với thanh niên tình nguyện; cơ chế, chính sách hỗ trợ hoạt động tình nguyện, hình thức ghi nhận thanh niên tham gia các hoạt động tình nguyện và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị tổ chức hoạt động tình nguyện. Chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể liên quan để chỉ đạo hệ thống tạo cơ chế tổ chức tốt các hoạt động tình nguyện; nắm bắt, quản lý tốt các câu lạc bộ, tổ, đội, nhóm tình nguyện tự phát.
Qua 15 năm triển khai thực hiện phong trào “Thanh niên tình nguyện”, dưới sự lãnh chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng, sự tạo điều kiện của chính quyền và sự đồng tình ủng hộ của các ban, ngành, đoàn thể và nhân dân; Đoàn thanh niên các cấp đã tranh thủ các nguồn lực và khơi dậy tính xung phong đi đầu trong tham gia thực hiện các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ; đại bộ phận thanh niên tích cực hưởng ứng tham gia, góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng ở tỉnh nhà; được các cấp uỷ Đảng, chính quyền và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Có thể khẳng định các phong trào Thanh niên tình nguyện thật sự là phong trào của tuổi trẻ, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế, xã hội và giữ vững quốc phòng an ninh; là môi trường học tập, trải nghiệm, rèn luyện tốt cho đoàn viên, thanh niên./.
Vũ Ngọc Đương |