“Hành trình tri ân – Hành trình tình nguyện” – Dấu ấn trong hoạt động tình nguyện và công tác tập hợp, đoàn kết, phát huy, giáo dục bồi dưỡng thanh niên của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh khối các cơ quan Trung ương

(CTG) Mục tiêu lớn nhất của “Năm thanh niên tình nguyện” 2014 được Trung ương Đoàn xác định đó là “phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội xóa đói giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị”.


Để cụ thể hóa mục tiêu trên, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đoàn Khối các cơ quan Trung ương đã trăn trở, tìm tòi, nghiên cứu và quyết định lựa chọn Chương trình “Hành trình tri ân - Hành trình tình nguyện” (sau đây gọi tắt là Hành trình) để triển khai trong toàn Khối. Trải qua 8 tháng hoạt động trên địa bàn cả nước, với trọng tâm là 04 tỉnh miền Trung (Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị), chương trình đã thu được những kết quả rất thiết thực, ngoài sự mong đợi; chương trình thực sự là hành trình lan tỏa tri ân, một mốc son trong hoạt động tình nguyện, một dấu ấn trí tuệ trong công tác tập hợp, đoàn kết, phát huy, giáo dục và bồi dưỡng thanh niên của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Khối các cơ quan Trung ương.

Khi xây dựng Hành trình, một trong những vấn đề lớn được đặt ra là lựa chọn địa bàn trọng điểm để triển khai. Hành trình được triển khai trên địa bàn cả nước, nhưng việc chọn địa bàn trọng điểm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, có tác động đến mục đích chính trị, hiệu ứng xã hội, tính lan tỏa, đối tượng, lộ trình, cách thức triển khai, phương thức huy động nguồn lực... Những vấn đề này, được Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đoàn Khối tính toán và cân nhắc kỹ và đi đến quyết định, lựa chọn mảnh đất miền Trung thân thương làm địa bàn trọng điểm để tổ chức thực hiện. Nếu ví đất nước thân yêu như đôi quang gánh thóc, đồng bằng Nam Bộ và Bắc Bộ phì nhiêu là hai thúng thóc đầy, thì miền Trung là phần thấm đẫm mồ hôi của chiếc đòn gánh trĩu nặng hai đầu. Hình ảnh ấy đã luôn nhắc nhở mỗi người dân Việt Nam nói chung, tuổi trẻ nói riêng về một miền Trung luôn phải oằn mình trong gian lao, thử thách. Miền Trung trong chiến tranh giữa mưa bom bão đạn, miền Trung trong thời bình giữa bão dông của thiên nhiên khắc nghiệt. Mảnh đất miền Trung cũng là nơi các đối tượng gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng, gia đình thương binh, liệt sỹ, cựu thanh niên xung phong… chiếm tỷ lệ cao nhất trong cả nước. Nhận thức sâu sắc về những vất vả, khó khăn và sự đóng góp, hi sinh lớn lao đó; đồng thời bám sát “tính rộng khắp, tính định hướng, tính dẫn dắt, tính thiết thực và tính bền vững” trong việc tổ chức các hoạt động tình nguyện đã được Ban Bí thư Trung ương Đoàn xác định trong năm 2014, Đoàn Khối đã lựa chọn miền Trung với 04 tỉnh: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị làm địa bàn trọng điểm triển khai Hành trình.

Hành trình được triển khai với các nội dung: Xây tặng nhà nhân ái, nhà chống lũ cho cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh khó khăn, nạn nhân nhiễm chất độc da cam và trẻ em nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; tổ chức các hoạt động khám, chữa bệnh, phát thuốc miễn phí cho cựu thanh niên xung phong và các hộ nghèo; thăm hỏi, động viên, tặng quà các kiểm ngư, cảnh sát biển và ngư dân đang ngày đêm bám biển, giữ vững chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc; tổ chức các hoạt động tuyên truyền về An toàn Giao thông và thăm hỏi, tặng quà cho các nạn nhân bị tại nạn giao thông có hoàn cảnh khó khăn; các hoạt động về nguồn, giáo dục truyền thống kỉ niệm ngày Thương binh liệt sĩ 27-7 tại các địa phương nơi hành trình diễn ra. 

Từ ý tưởng, đến thiết kế, xây dựng chương trình, nội dung, phương thức huy động nguồn lực, phương pháp truyền thông, phân công, phân nhiệm, cơ chế phối hợp… đều được triển khai một cách đồng bộ, chặt chẽ với lộ trình cụ thể. Ngay sau khi Chương trình được phê duyệt, Ban Thường vụ Đoàn Khối đã tổ chức gặp mặt các cơ quan báo chí, truyền thông, các tổ chức, cá nhân để thông tin về Chương trình; phát động rộng rãi tới các cấp bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên trong Khối. Chương trình được mở đầu bằng Đêm Nghệ thuật “Miền Trung - Hành trình tri ân”  nhận được sự ủng hộ, quyên góp rộng rãi của đoàn viên thanh niên; sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp ủy đảng, lãnh đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị các cơ quan Trung ương. Qua đêm nghệ thuật, 500 triệu đồng đã được quyên góp ủng hộ đồng bào miền Trung. 

Trong thời gian, từ tháng 12/2013 đến hết tháng 7/2014, Hành trình đã triển khai rộng khắp trên địa bàn cả nước, trong đó, Ban Thường vụ Đoàn Khối đã giao cho các ban chuyên môn phối hợp chặt chẽ với 04 Cụm hoạt động, đảm nhận Hành trình tại 01 địa phương cụ thể. Cụm hoạt động do Ban Tuyên giáo phụ trách tổ chức Hành trình tại tỉnh Nghệ An, Cụm hoạt động do Ban Trường học phụ trách tổ chức Hành trình tại Hà Tĩnh, Cụm hoạt động do Ban Tổ chức - Kiểm tra phụ trách tổ chức Hành trình tại Quảng Bình và Cụm hoạt động, điểm hội tụ, điểm khép lại của Hành trình do Ban Phong trào thanh niên phụ trách tổ chức tại tỉnh Quảng Trị. Tại tỉnh Quảng Trị, Đoàn Khối các cơ quan Trung ương đã tổ chức lễ tưởng niệm, dâng hương các anh hùng liệt sĩ tại Thành cổ Quảng Trị và tổ chức Đêm hoa đăng trên sông Thạch Hãn. Đó là lời tri ân sâu sắc của thế hệ trẻ đối với những linh hồn bất tử đã hi sinh xương máu của mình cho hạnh phúc hôm nay.

Ban Thường vụ Đoàn Khối đã tổ chức tổng kết hành trình bằng đêm nghệ thuật “Trái tim Việt Nam” với thông điệp: “Cuộc đời đẹp nhất là khi biết mình sống có ý nghĩa đối với cộng đồng và đất nước, hình thành động lực tinh thần để tuổi trẻ quyết tâm phấn đấu xây dựng đất nước giàu mạnh, bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc”. Sau 8 tháng triển khai, toàn Đoàn Khối tổ chức được gần 150 đoàn tình nguyện tại các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; xây tặng 10 nhà nhân ái; thăm và tặng 2.000 suất quà cho các gia đình thương binh, liệt sỹ, gia đình có công với cách mạng, cựu thanh niên xung phong; trao tặng 200 suất học bổng cho các em học sinh vượt khó học giỏi; khám bệnh và phát thuốc miễn phí cho gần 6000 người thuộc đối tượng chính sách và trẻ em; 5km đường giao thông tặng các địa phương với tổng giá trị lên tới gần 5 tỉ đồng. 

Đặc biệt, trong các chuỗi hoạt động của Hành trình, các cấp bộ đoàn trong Khối luôn chủ động lồng ghép các hoạt động chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển giao, xây dựng các công trình thanh niên cho các địa phương trên địa bàn cả nước. Tiêu biểu như: Nghiên cứu, khảo sát và thống nhất chuyển giao kỹ thuật trồng hoa quả, rau sạch, trồng cây thuốc nam và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn cho bà con nhân dân xã Nam Tân, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An của Câu lạc bộ Tiến sĩ trẻ; chuyển giao kỹ thuật chăm sóc và nuôi dưỡng bò sữa cho xã Lũng Táo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, chuyển giao mô hình trồng rau an toàn trên huyện đảo Bạch Long Vĩ của Đoàn Thanh niên Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; công trình thanh niên mang tên “Hệ thống xử lý nước sinh hoạt - NANO VAST”  của Đoàn Thanh niên Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; các công trình thanh niên làm theo lời Bác, công trình thanh niên mang tên đồng chí Lý Tự Trọng; các hoạt động đóng góp xây dựng đường giao thông, nhà tình nghĩa, nhà mái ấm đồng đội, các dự án tuyên truyền về An toàn giao thông, giáo dục pháp luật, truyền truyền về biến đổi khí hậu, an toàn vệ sinh thực phẩm, phối hợp tổ chức các hoạt động tuyên truyền, diễn đàn, hội nghị, hội thảo về tình hình biển đông, về Hiến pháp, về kỹ năng nghiệp vụ công tác Đoàn... của  Đoàn Thanh niên Bộ Văn hóa Thể thao và Dụ lịch, Đài Truyền hình Việt Nam, Thống Tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Cơ quan Trung ương Đoàn, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng, Ngân hàng Trung ương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Thông tin và Truyền thông, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam... Đây chính là điểm nhấn quan trọng của “Hành trình tri ân - Hành trình tình nguyện”, là những “sản phẩm tình nguyện” mang nét đặc thù riêng của tuổi trẻ trong Khối; những “sản phẩm tình nguyện”  nói trên đã và đang góp phần giúp cho các địa phương phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo theo hướng bền vững.

Đánh giá về ý nghĩa và tầm quan trọng của “Hành trình tri ân - Hành trình tình nguyện”, đồng chí Nguyễn Ngọc Lương, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Khối các cơ quan Trung ương nhấn mạnh: “Hành trình là những hoạt động tri ân thiết thực, giàu cảm xúc của mỗi cán bộ, đoàn viên, thanh niên Khối các cơ quan Trung ương nhân dịp kỉ niệm 50 Phong trào “Ba sẵn sàng” và 15 năm “Phong trào thanh niên tình nguyện”. Đó là tình cảm của cán bộ, đoàn viên thanh niên gửi gắm, tri ân, chia sẻ đối với các gia đình chính sách, các cựu thanh niên xung phong, nạn nhân nhiễm chất độc màu da cam, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn học giỏi; đặc biệt đối với ngư dân đang ngày đêm bám biển tại các tỉnh miền Trung. Đối với Đoàn Khối các cơ quan Trung ương, đây còn là hoạt động thiết thực, một “cuộc diễn tập” quy mô lớn, triển khai trên địa bàn rộng, huy động tổng hợp mọi nguồn lực cho hoạt động góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động tình nguyện của Đoàn Khối trong năm 2014. Kết quả của Hành trình là cú “hích” để tiếp tục khẳng định vị thế, tiềm năng và vai trò của tuổi trẻ Khối các cơ quan Trung ương trong quá trình tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Qua đây cũng lan tỏa những tình cảm tri ân, nhân rộng các hoạt động tình nguyện của tuổi trẻ Khối đối với cộng đồng, với các địa phương trên cả nước, thắp sáng ngọn lửa tình nguyện trong trái tim mỗi cán bộ, đoàn viên thanh niên Khối các cơ quan Trung ương”.

“Hành trình tri ân - hành trình tình nguyện” đã nhận được sự quan tâm và ủng hộ đặc biệt của lãnh đạo Đảng ủy Khối, Ban Bí thư Trung ương Đoàn, các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, của lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, các địa phương, các nhà doanh nhân, doanh nghiệp, của người dân và cộng đồng xã hội. Với ý nghĩa và mục đích thiết thực của nó, Hành trình đã được các cấp bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên trong Khối đón nhận với thái độ, tình cảm và sự hứng khởi cao nhất. Hành trình đã gửi một thông điệp đến thế hệ trẻ  “Tri ân để nâng cao quyết tâm cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là lực lượng nòng cốt đưa đất nước bứt phá giàu mạnh, để xứng đáng với những hy sinh của các thế hệ đi trước”.

Kết quả và ý nghĩa của “Hành trình  tri ân - Hành trình tình nguyện” không chỉ dừng lại ở những con số, bằng hiện vật, kinh phí mà quan trọng hơn, thông qua Hành trình Đoàn Khối đã gửi gắm “một thông điệp, một mô hình hoạt động tình nguyện, một phương thức tập hợp, đoàn kết, phát huy, giáo dục và bồi dưỡng thanh niên đầy tính trí tuệ, sáng tạọ và hiệu quả của Đoàn hiện nay”. Thông qua chuỗi hoạt động của Hành trình, tính liên kết, phối hợp giữa các tổ chức đoàn và đoàn viên, thanh niên trong Khối ngày càng được củng cố; việc trao đổi thông tin, lan tỏa trí tuệ, giáo dục, bồi dưỡng thanh niên về kỹ năng sống, phẩm chất chính trị, rèn luyện đạo đức công vụ, tinh thần yêu nước, yêu dân tộc, đồng cảm, sẽ chia của thanh niên ngày càng được nhân rộng và tăng cường. Màu áo xanh tình nguyện của tuổi trẻ Khối các cơ quan Trung ương đã có mặt trên khắp mọi miền của Tổ quốc; mỗi mảnh đất, mỗi con đường, mỗi làng quê, mỗi chặng dừng chân... là mỗi lần thanh niên được trải nghiệm, được đồng hành với những khó khăn, vất vả, thiếu thốn của đồng bào, của nhân dân. Từ những trải nghiệm đó, đã góp phần giúp cho mỗi cán bộ, công chức, viên chức trẻ đang công tác và làm việc tại các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương ý thức rõ hơn trách nhiệm của mình trước những vấn đề chung của đất nước, của nhân dân, giúp cho quá trình tham mưu, xây dựng đường lối, chủ trưởng, pháp luật, cơ chế, chính sách từng bước sát với thực tế, gần với dân hơn... Hành trình khép lại nhưng không phải là sự kết thúc mà đã và đang tiếp tục mở ra những cuộc Hành trình mới, ý tưởng mới, tư duy mới cho những năm tiếp theo. Hành trình đã đáp ứng được đầy đủ “tính rộng khắp, tính định hướng, tính dẫn dắt, tính thiết thực và tính bền vững” của hoạt động tình nguyện đã được Ban Bí thư Trung ương Đoàn xác định trong Năm thanh niên tình nguyện 2014. 

So với 15 ra đời và phát triển của Phong trào thanh niên tình nguyện, thì “Hành trình tri ân - Hành trình tình nguyện” do Đoàn Khối các cơ quan Trung ương triển khai trong năm 2014 chỉ là một lát cắt nhỏ, một thành quả nhỏ bé, nhưng đã góp phần tô thắm thêm truyền thống và thành quả lớn lao của Phong trào thanh niên tình nguyện trong suốt 15 năm qua. Có thể khẳng định “Hành trình tri ân - Hành trình tình nguyện”  là một dấu ấn trí tuệ trong hoạt động tình nguyện và trong công tác tập hợp, đoàn kết, phát huy, giáo dục và bồi dưỡng thanh niên của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Khối các cơ quan Trung ương.

Ban Thường vụ Đoàn Khối Các cơ quan Trung ương