Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng (ảnh) cho biết, về hội nhập kinh tế quốc tế, từ năm 2007, khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên Tổ chức thương mại thế giới (WTO) đến nay, bức tranh về xuất - nhập khẩu của nước ta thay đổi rất nhiều. Trước hết về tỷ lệ tăng trưởng xuất nhập khẩu. Năm 2013, Việt Nam xuất được 133 tỷ đô-la, tăng gấp khoảng ba lần trong vòng sáu năm. Đặc biệt, nhập siêu giảm dần. Năm 2007, chúng ta nhập siêu khoảng 30% trên tổng kim ngạch xuất khẩu, con số tuyệt đối là 14 tỷ đô-la, nhưng đến năm 2012 đã xuất siêu, năm 2013 tiếp tục xuất siêu. Năm tháng đầu năm 2014 cũng tiếp tục xuất siêu khoảng 1,6 tỷ đô-la. Tất nhiên, theo nhận định, tình hình này cũng chưa thực sự ổn định, chưa thực sự vững chắc, nhưng dẫu sao về mặt định hướng, đây là kết quả khả quan.

Hiện nay, Việt Nam có quan hệ xuất - nhập khẩu với hơn 180 nước và vùng lãnh thổ, trong đó tập trung vào một số đối tác chính như Liên minh châu Âu (EU), Hoa Kỳ, Nhật Bản, các nước ASEAN, Trung Quốc. Trung Quốc là một đối tác quan trọng. Theo con số thống kê, trong năm 2013, xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm khoảng 9% trong tổng kim ngạch xuất khẩu, tức là hơn 10 tỷ đô-la trên 133 tỷ đô-la xuất khẩu.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nêu rõ, quá trình hội nhập quốc tế đang có nhiều thuận lợi. Các đối tác lớn đều quan tâm đến Việt Nam và mong muốn đàm phán và thỏa thuận các hiệp định hợp tác kinh tế với Việt Nam. Ta đang chủ trương thúc đẩy mạnh hơn việc đàm phán này. Chúng ta đã ký tám hiệp định thương mại tự do, đồng thời đang đàm phán để ký kết sáu hiệp định nữa. Với việc đàm phán và có thể kết thúc ký kết sáu hiệp định này, về cơ bản, những đối tác kinh tế quan trọng nhất đều có các hiệp định thương mại tự do, qua đó sẽ góp phần tạo thuận lợi thêm cho hàng hóa Việt Nam có thể xâm nhập được vào các thị trường. Trong phiên họp thường kỳ tháng 5 vừa qua, Chính phủ cũng đã bàn và giao các bộ, ngành, trong đó có Bộ Công thương phối hợp với các địa phương và các doanh nghiệp thúc đẩy mạnh hơn việc tái cơ cấu sắp xếp và thay đổi thị trường.

Trong quá trình hội nhập, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi thì có thách thức, nhất là những đối tượng dễ bị tổn thương. Thí dụ như khu vực nông nghiệp, nông dân, trong đàm phán khi gia nhập tổ chức thương mại thế giới. Trung ương cũng đã chỉ đạo làm sao đối tượng là người nông dân và một số mặt hàng nông sản phải được bảo hộ ở mức độ hợp lý. Chúng ta cũng đã đạt được cam kết riêng đối với bốn mặt hàng trong nông nghiệp, có bảo hộ bằng cách duy trì hạng ngạch nhập khẩu, được phép duy trì khoảng 10% tổng số chi phí cho nông nghiệp để trợ cấp cho khu vực nông nghiệp, nông thôn, nông dân.

Trong lần đàm phán sáu hiệp định, chúng ta cũng được chỉ đạo phải thực hiện các nguyên tắc sau:

Thứ nhất, các nước phải tôn trọng thể chế chính trị, không can thiệp vào thể chế chính trị của chúng ta.

Thứ hai, các hiệp định phải được thực hiện trên cơ sở cân bằng lợi ích, nhưng có tính đến chênh lệch về trình độ phát triển. Việt Nam tham gia đàm phán với các đối tác thường ở vị thế về kinh tế quy mô và trình độ kém hơn. Cho nên, đấu tranh để có được sự linh hoạt và sự công nhận của các đối tác, chúng ta có một lộ trình phù hợp để nền kinh tế từng bước thích ứng được và phải đạt được lợi ích cốt lõi, lợi ích căn bản trong các hiệp định khu vực. Lợi ích căn bản đó là hàng dệt may, hàng may mặc, một số nông sản. Chính phủ chỉ đạo vấn đề này hết sức quyết liệt, đây là một nguyên tắc chúng ta phải giữ bằng được.

Thứ ba, đối với một số lĩnh vực còn đang yếu kém nhưng có khả năng, có tiềm năng, yêu cầu phải có những lộ trình phù hợp, có thời gian để thực hiện dần chứ không thực hiện ngay. Cho đến nay, các đàm phán trong khuôn khổ Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định với EU, với Liên minh thuế quan Nga, Belarus, và Kazakhstan, Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực đã và đang thực hiện theo đúng nguyên tắc này.
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng mong muốn, trong quá trình giám sát và theo dõi chỉ đạo, Quốc hội cũng thường xuyên quan tâm, có chỉ đạo để đoàn đàm phán Chính phủ các bộ, các ngành thực hiện đúng những nguyên tắc này, góp phần khi ký kết những hiệp định này mang lại lợi ích, đồng thời giữ cho Việt Nam có vị thế độc lập tương đối trong quá trình quan hệ kinh tế với bên ngoài

Theo ND