Người mẹ thứ hai của những đứa trẻ miền sơn cước

CTG: Ở Thắng Mố, 100% học sinh là người dân tộc thiểu số, gia cảnh nghèo khó. Để bám lớp, cô giáo Bùi Thị Liệu phải kiên nhẫn từng ngày. Trời lạnh, cô đến tận nhà gọi học sinh, cõng các em nhỏ qua suối. Trò ốm, cô tự tay nấu cháo mang đến. Có em ở xa, cô đón về ở cùng trong khu bán trú, chăm sóc như con. Giữa miền sơn cước nghèo khó, cô giáo ấy trở thành người mẹ hiền thứ hai của bao đứa trẻ.

Giữa núi rừng biên giới Tuyên Quang, nơi sương phủ quanh năm và những dãy đá tai mèo xám bạc trải dài tận chân trời, có một người phụ nữ vẫn ngày ngày miệt mài đến trường, mang trong tim niềm tin và tình yêu thương vô bờ dành cho học trò. Đó là cô Bùi Thị Liệu, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Thắng Mố, người đã hơn mười bốn năm gắn bó với bục giảng nơi biên cương, thầm lặng gieo chữ cho những đứa trẻ vùng cao.

Cô giáo Bùi Thị Liệu cùng các học trò trải nghiệm ngày hội đọc sách

Sinh ra trong một gia đình thuần nông ở xã Bảo Hiệu, tỉnh Hòa Bình (cũ), tuổi thơ của cô Liệu gắn liền với những ngày chăn trâu, thả diều và những trò chơi giản dị của lũ trẻ làng quê. Trong những buổi chiều lộng gió, cô cùng bạn bè chơi trò “làm cô giáo” – trò chơi mà ai thắng nhiều lần được làm “cô”, còn lại làm “học trò”. Khi ấy, cô giáo trong mắt đám trẻ thật oai, thật giỏi, là người biết nhiều điều hay, có thể dạy người khác những điều mới lạ. Có lẽ chính từ những buổi chiều ấy, ước mơ trở thành cô giáo đã len lỏi vào tâm hồn cô bé Bùi Thị Liệu, rồi lớn dần theo năm tháng.

Khi trưởng thành, ước mơ ấy trở thành hiện thực. Sau những năm miệt mài học tập, cô thi đỗ vào Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nam, ngôi trường đã nuôi dưỡng và hun đúc trong cô tình yêu nghề giáo. Cô vẫn nhớ mãi khoảnh khắc đầu tiên khi được nghe học sinh gọi hai tiếng “cô ơi” trong kỳ thực tập. Tiếng gọi thân thương ấy khiến trái tim cô run lên vì xúc động. Cô hiểu rằng mình đã chọn đúng con đường, con đường của yêu thương, của hy sinh và của những điều giản dị mà cao quý nhất trong cuộc đời.

Năm 2010, sau khi tốt nghiệp, cô Liệu nhận công tác tại Trường PTDTBT Tiểu học Du Già, tỉnh Hà Giang (cũ). Một năm sau, cô được điều chuyển về Trường Mầm non Bát Đại Sơn, rồi đến nay là Trường Tiểu học Thắng Mố – nơi cô coi như quê hương thứ hai của mình. Con đường đến trường của cô gập ghềnh, quanh co, có những đoạn phải lội suối, có những khúc đèo trơn trượt đến nỗi xe không thể đi được. Vào mùa mưa, nước ngập trắng bản; mùa đông, sương giăng kín lối, cái rét cắt da cắt thịt. Ấy vậy mà, chưa một ngày nào cô bỏ lớp, bỏ trò. Mỗi sáng, cô vẫn dậy thật sớm, khoác chiếc áo ấm đã sờn, mang theo túi giáo án, đôi ủng và nụ cười để kịp giờ dạy.

Cô Liệu dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số đầu năm học

Ở Thắng Mố, 100% học sinh là người dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Mông. Nhiều em chưa nói sõi tiếng phổ thông, đến lớp còn rụt rè, bỡ ngỡ. Cô Liệu hiểu rằng để dạy được chữ cho các em, trước hết phải dạy bằng trái tim. Cô kiên nhẫn từng ngày, dạy từng âm, từng tiếng, dùng cả cử chỉ, hình ảnh để các em dễ hiểu. Những hôm trời lạnh, cô đến tận nhà gọi học sinh, cõng các em nhỏ qua suối. Những lúc trò ốm, cô tự tay nấu cháo mang đến. Có em ở xa, cô đón về ở cùng trong khu bán trú, chăm sóc như con. Giữa miền sơn cước nghèo khó, cô giáo ấy trở thành người mẹ hiền thứ hai của bao đứa trẻ.

Khó khăn là vậy, nhưng cô Liệu chưa bao giờ để hoàn cảnh khiến mình chùn bước. Cô luôn tâm niệm: “Không thể để nghèo khó gặm nhấm ước mơ của trẻ nhỏ.” Những buổi tối, khi bản làng đã chìm trong yên tĩnh, ánh đèn nhỏ trong căn phòng cô vẫn sáng. Cô mày mò tìm tòi phương pháp giảng dạy mới, học hỏi đồng nghiệp, đọc sách, tra cứu tài liệu, thử nghiệm cách học bằng hình ảnh, trò chơi, bài hát. Với cô, dạy học không chỉ là truyền đạt kiến thức, mà là khơi dậy trong học trò niềm yêu thích học tập, là dạy các em cách yêu thương, biết trân trọng cuộc sống và tin vào bản thân.

Từ sự kiên trì và sáng tạo đó, cô Liệu đã đạt được nhiều thành tích đáng trân trọng. Năm học 2021–2022, cô đạt danh hiệu Giáo viên dạy giỏi cấp huyện, Chiến sĩ thi đua cơ sở, với sáng kiến “Giúp học sinh lớp 1 giữ vở sạch, chữ đẹp”. Sang năm học 2022–2023, cô tiếp tục đạt Giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp huyện, có sáng kiến “Rèn nền nếp học tập cho học sinh lớp 1”, giúp các em chủ động, sáng tạo hơn trong học tập. Năm học 2023–2024, cô được Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang (cũ) tặng Bằng khen và Liên đoàn Lao động huyện Yên Minh tặng Giấy khen vì thành tích xuất sắc trong hoạt động công đoàn. Và đến năm học 2024–2025, cô vinh dự đạt Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, Chiến sĩ thi đua cơ sở, được UBND huyện Yên Minh (cũ) và Hội Khuyến học huyện khen thưởng.

Không chỉ dừng lại ở đó, cô còn tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Tiếng Việt lớp 1. Với cách trình chiếu bài giảng sinh động, sử dụng hình ảnh, âm thanh phù hợp, cô giúp học sinh vùng cao hứng thú và tiếp thu nhanh hơn. Những giờ học của cô luôn tràn ngập tiếng cười, ánh mắt háo hức và những bàn tay nhỏ xíu giơ lên xin đọc bài. Chính sự tâm huyết ấy đã khiến học sinh của cô ngày càng tiến bộ, yêu trường, yêu lớp, coi việc đến trường là niềm vui mỗi ngày.

Giữa bộn bề gian khó, cô Liệu vẫn luôn tìm thấy niềm hạnh phúc trong nghề. Cô bảo, điều khiến mình hạnh phúc nhất là khi thấy học trò biết đọc, biết viết, biết nói lời cảm ơn và biết mỉm cười. Cô không xem mình là người truyền dạy tri thức, mà là người gieo mầm hy vọng. Những đứa trẻ nơi đây, có thể sau này không phải ai cũng thành công lớn, nhưng trong tim các em, hình bóng của cô giáo vùng cao sẽ mãi là ngọn lửa ấm, nhắc nhớ về những năm tháng tuổi thơ được cắp sách đến trường giữa núi rừng sương phủ.

Trải qua hơn mười bốn năm gắn bó với nghề, cô Bùi Thị Liệu đã nhiều lần được vinh danh là viên chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua cơ sở, giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Nhưng trên hết, cô là người được học sinh, phụ huynh và đồng nghiệp yêu quý, là tấm gương sáng về nghị lực, tình yêu nghề và lòng nhân ái. Với cô, phần thưởng lớn nhất không phải là tấm giấy khen hay danh hiệu, mà là những cái ôm, những lời gọi “cô ơi” thân thương vang lên mỗi sáng.

Khi được hỏi: “Nếu được chọn lại một lần nữa, cô có chọn nghề giáo không?”, cô mỉm cười nhẹ nhàng: “Tôi sẽ vẫn chọn. Bởi nghề giáo là sứ mệnh của trái tim.” Ở nơi biên cương xa xôi này, giữa gió núi và sương rừng, cô Bùi Thị Liệu vẫn ngày ngày lặng lẽ thắp sáng tri thức, gieo hy vọng cho những mầm non tương lai của đất nước. Cô là một trong những “người anh hùng thầm lặng” của giáo dục vùng cao – người đã chọn cho mình con đường khó nhất, nhưng cũng đẹp đẽ và ý nghĩa nhất.

 NA