Đại diện đoàn công tác tỉnh Cà Mau, Bí thư Tỉnh Đoàn Trương Đăng Khoa cho biết đảo Hòn Chuối là đảo nằm ở vùng biển phía Tây tận cùng của Tổ quốc, còn nhiều khó khăn. Thời tiết khắc nghiệt ảnh hưởng lớn đến đời sống nhân dân và lực lượng biên phòng trên đảo; nhà cửa tạm bợ, chưa có cơ sở hạ tầng đường, trường, trạm; hương tiện nối đất liền với đảo còn hạn chế. Đảo được chọn làm xây dựng Đảo thanh niên là điều kiện phát triển kinh tế, xã hội và an ninh quốc phòng trên đảo. 

Tại Hội nghị, các đại biểu đã trao đổi định hướng xây dựng của từng Đảo thanh niên. Đại diện huyện Cô Tô (Quảng Ninh) chia sẻ định hướng xây dựng Đảo Trần như Tỉnh ủy Quảng Ninh ban hành một Nghị quyết để đưa nhân dân ra đảo Trần sinh sống để vừa phát triển kinh tế xã hội, vừa đảm bảo quốc phòng an ninh giữ vững chủ quyền của Tổ quốc. Đối với huyện Cô Tô, lãnh đạo tỉnh cũng rất quan tâm đến vấn đề đưa nhân dân ra đảo, đặc biệt là đối với lao động trẻ. Hiện nay, Tỉnh Đoàn Quảng Ninh cũng phối hợp được với các đơn vị đưa 17 hộ dân ra đảo Trần sinh sống và cũng đã cơ bản xây dựng xong 17 căn hộ để cho ngư dân ra sinh sống giai đoạn 1.

Là một trong hai Đảo thanh niên đầu tiên, đảo Cồn Cỏ đã có những dấu ấn trong quá trình xây dựng, phát triển. Phó Bí thư kiêm Chủ tịch huyện đảo Cồn Cỏ Phạm Thanh Bình cho biết: được thành lập năm 1974 nhưng thực tế Đảo thanh niên Cồn Cỏ có hoạt động từ năm 2002. Trong quá trình xây dựng và phát triển đảo, lực lượng thanh niên đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng kết cấu hạ tầng, cải thiện đời sống dân sinh. Chẳng hạn, hệ thống đường giao thông trên đảo, công tác quy hoạch, thiết chế văn hóa, hệ thống trụ sở làm việc...

Anh Phạm Thanh Bình cũng chia sẻ nhiều bài học kinh nghiệm trong quá trình xây dựng, phát triển Đảo thanh niên như cần có sự đồng thuận rất cao giữa các đơn vị chủ quản, từ Trung ương Đoàn đến các cấp bộ Đoàn với các cấp chính quyền có đảo được lựa chọn xây dựng Đảo thanh niên. Vừa có sự chỉ đạo từ Trung ương Đoàn, vừa sự chỉ đạo của các cấp ủy chính quyền địa phương sẽ phát huy được sự đồng bộ và có hiệu quả. Vấn đề thứ hai là phải đảm bảo tốt ở mức có thể các điều kiện tối thiểu cho điều kiện sinh hoạt cho thanh niên xây dựng đảo. Thanh niên là lực lượng năng động có chí tiến thủ nhưng phải có đất và tạo điều kiện thuận lợi để cho họ hoạt động.

Đại diện lãnh đạo huyện đảo Bạch Long Vĩ phát biểu trong số lực lượng thanh niên xung phong xây dựng đảo cần tuyển lựa những người có nghề biển, trình độ. Hiện nay, ngoài đảo không có đội tàu Thanh niên xung phong. Ngoài xây dựng dịch vụ trên biển, lực lượng thanh niên xung phong ra đảo phải biết đánh bắt khai thác thủy hải sản. Còn những thanh niên xung phong có trình độ sẽ góp phần nâng cao trình độ dân chí của địa phương, có điều kiện sẽ đào tạo, phát triển để làm lãnh đạo các cấp xã.

Phát biểu tại Hội nghị, anh Nguyễn Mạnh Dũng, Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn cho biết cách thức xây dựng Đảo thanh niên, đợt này Thủ tướng Chính phủ giao cho UBND các tỉnh, thành phố phải có trách nhiệm phê duyệt các dự án để làm sao cho phù hợp với việc quy hoạch phát triển của các đảo tại các địa phương. Thứ nhất, Trung ương Đoàn có trách nhiệm trong việc tuyên truyền vận động, đề ra các nội dung trong việc xây dựng các lực lượng thanh niên xung phong cũng như tuyên truyền để thanh niên ra đảo; thứ hai là phối hợp UBND các tỉnh, thành phố trong việc đề xuất tham mưu các chính sách cho ĐVTN yên tâm công tác ở các đảo; thứ ba là sau khi đề xuất thực hiện Trung ương Đoàn đề xuất các giải pháp cũng như chính sách để tiếp tục phát huy các lực lượng thanh niên ra đảo và yên tâm công tác tại các đảo. 

Với mục tiêu là góp phần đào tạo đội ngũ lãnh đạo cho các đảo, Trung ương Đoàn coi đây là trách nhiệm của Trung ương cũng như các tỉnh, thành Đoàn, nhất là trong việc tuyển chọn cũng như đào tạo đội ngũ cán bộ. Để những người được lựa chọn có trình độ phù hợp để triển khai thực hiện các dự án và phù hợp với quy hoạch đào tạo cán bộ cho các huyện, xã đảo trong thời gian từ này 2020. Và vai trò của Trung ương Đoàn là định hướng, phối hợp với các địa phương để chỉ đạo tỉnh, thành Đoàn trong việc lựa chọn đào tạo đội ngũ cán bộ cho phát triển lâu dài của các đảo.

Khẳng định Đảo thanh niên là biểu tượng của thế hệ trẻ Việt Nam, anh Nguyễn Mạnh Dũng mong muốn Đề án sẽ được triển khai thành công và thể hiện tinh thần xung kích của tuổi trẻ trong việc xây dựng phát triển kinh tế biển đảo. 

Đề án dự kiến sẽ bắt đầu triển khai thực hiện năm 2015, đồng thời sẽ tuyển chọn và đưa thanh niên ra đảo.