Vai trò của người trẻ

Trong kỷ nguyên số hiện đại, vai trò của thanh niên và thế hệ trẻ trong việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, và chấn hưng văn hóa không chỉ là một nhiệm vụ mà còn là một trách nhiệm thiêng liêng. Đó là chia sẻ của đại biểu Trần Thị Quỳnh, Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trường THPT Nguyễn Khuyến, tỉnh Nam Định.

Cũng theo Quỳnh, để làm được điều đó phải xuất phát từ nhận thức rằng văn hóa là nền móng của một dân tộc, văn hóa là hồn cốt của dân tộc, là những giá trị, truyền thống và lịch sử đã hình thành nên bẳn sắc riêng của mỗi quốc gia.

Bạn Quỳnh cũng chỉ ra những lợi thế của người trẻ hiện nay đó là: Thế hệ trẻ hiện nay có sức mạnh của công nghệ số và truyền thông, mở ra cơ hội mới để bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc; có sự sáng tạo và động lực để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc và văn hóa số độc đáo. “Tuy nhiên, một số thanh niên có thể mất kết nối với văn hóa truyền thống do áp lực từ văn hóa quốc tế và môi trường số hóa. Sự thiếu hiểu biết và tự hào về văn hóa dân tộc cũng có thể là một thách thức. Nguyên nhân được cho là do sự tiếp cận rộng rãi của văn hóa quốc tế thông qua phương tiện truyền thông và mạng xã hội có thể làm mất đi sự tập trung vào văn hóa dân tộc. Sự thiếu thông tin và giáo dục về văn hóa truyền thống góp phần vào thực trạng này”, bạn Quỳnh chia sẻ.

Vậy để có thể giảm thiểu thực trạng đó, đại biểu Trần Thị Quỳnh chỉ ra, thanh niên và thế hệ trẻ cần đóng vai trò then chốt trong việc duy trì và phát triển những khía cạnh này trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

Khía cạnh quan trọng của sứ mệnh này là việc bảo tồn và phát triển ngôn ngữ. Ngôn ngữ không chỉ là một phương tiện để giao tiếp, mà còn là một phần không thể thiếu của văn hóa dân tộc. Nó mang trong mình lịch sử, tri thức, và tâm hồn của một dân tộc. Thanh niên có trách nhiệm học và truyền đạt ngôn ngữ cho thế hệ sau, giúp duy trì sự đa dạng ngôn ngữ và di sản văn hóa. Họ cũng có thể tham gia vào việc tạo ra tài liệu bằng ngôn ngữ của họ trên các nền tảng số để tạo cơ hội cho sự học hỏi và tương tác liên quan đến ngôn ngữ và văn hóa dân tộc. Giữ gìn sự trong sáng và giàu đẹp của tiếng Việt cũng là một cách để bảo tồn văn hóa trong thời đại hiện nay…

Sứ mệnh của thanh niên và thế hệ trẻ còn liên quan đến việc tạo ra sự hiểu biết và tôn trọng về văn hóa dân tộc trong xã hội đa dạng. Thông qua việc tham gia vào các hoạt động xã hội và giáo dục, họ có thể tạo cơ hội để mọi người hiểu rõ hơn về giá trị của văn hóa dân tộc và tạo ra một môi trường đa dạng và hòa nhập. Thanh niên và thế hệ trẻ có thể đóng vai trò là những cầu nối, giúp xây dựng sự kết nối và giao tiếp giữa các cộng đồng và văn hóa khác nhau.

Hơn nữa, việc sử dụng công nghệ và phương tiện truyền thông trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc cũng rất quan trọng. Thanh niên và thế hệ trẻ có thể sử dụng mạng xã hội, video trực tuyến, và các công cụ số khác để chia sẻ câu chuyện, hình ảnh, và nghệ thuật liên quan đến văn hóa dân tộc của họ. Điều này giúp kết nối với mọi người trên toàn thế giới và tạo cơ hội cho việc trao đổi và học hỏi từ các văn hóa khác nhau. Từ việc chia sẻ hình ảnh về lễ hội truyền thống đến việc tạo ra ứng dụng di động để học tiếng và trải nghiệm văn hóa dân tộc, công nghệ có thể hỗ trợ thanh niên và thế hệ trẻ trong việc thực hiện sứ mệnh này.

Đại biểu Trần Thị Quỳnh cho rằng, vai trò và sứ mệnh của thanh niên và thế hệ trẻ trong việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, và chấn hưng văn hóa trong kỷ nguyên số là trọng đại đối với sự đa dạng và giàu giá trị của xã hội. Thanh niên và thế hệ trẻ có thể thực hiện nhiệm vụ này thông qua việc bảo tồn ngôn ngữ và truyền thống, tôn trọng và hiểu biết về văn hóa dân tộc, và sử dụng công nghệ để tạo cơ hội cho sự truyền đạt và sáng tạo văn hóa. Điều này giúp đảm bảo rằng văn hóa dân tộc sẽ tiếp tục tồn tại và phát triển trong thế kỷ 21 và các thế hệ sau này.

Thanh niên phải là sứ giả văn hoá

Với đại biểu Trần Thị Thu, Bí thư Đoàn thanh niên xã Tóc Tiên, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cho rằng: văn hóa Việt Nam là thành quả hàng ngàn năm lao động, sáng tạo của các thế hệ cùng sinh sống trên lãnh thổ. Đó là toàn bộ những giá trị văn hóa vật chất, văn hóa tinh thần, văn hóa tổ chức đời sống xã hội được hình thành, được gìn giữ, được trao truyền qua thời gian và không gian.

Để phát huy vai trò của thanh niên trong giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, bạn Trần Thị Thu chỉ ra những biện pháp như: Thanh niên phải nhận thức rõ ý nghĩa tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, bởi chỉ có trên cơ sở nhận thức đúng thì mới giúp thanh niên có những hành động đúng trong việc đề ra chương trình, kế hoạch hành động có hiệu quả nhất; mỗi thanh niên là một sứ giả văn hóa. Bên cạnh đó các cấp bộ Đoàn, Hội, Đội tăng cường giáo dục đoàn viên thanh niên ý thức trân trọng giá trị văn hóa dân tộc; tổ chức thêm nhiều hoạt động đối ngoại, giao lưu với thanh niên các nước. Thông qua các hoạt động giao lưu mở ra nhiều cơ hội tiếp cận, tiếp thu tinh hoa văn hóa của các vùng miền, khu vực và quốc tế; đồng thời giới thiệu, quảng bá văn hóa của đất nước đến với bạn bè quốc tế, thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác với tuổi trẻ các nước.

Cùng với đó, thanh niên cần phát huy tính tích cực chủ động trong việc bảo tồn văn hóa thời 4.0. Mỗi thanh niên cần chủ động trang bị những kiến thức cần thiết, chủ động học tập, nghiên cứu khoa học - kỹ thuật, nhất là những lĩnh vực công nghệ mới phù hợp với xu thế phát triển và nhu cầu thực tiễn sản xuất, đời sống. Làm sao để thích ứng nhanh với sự phát triển của công nghệ hằng ngày, hằng giờ cùng với khả năng giải quyết vấn đề một cách linh hoạt, sáng tạo là chìa khóa để nâng cao năng suất lao động, đóng góp có hiệu quả cho sự phát triển của đất nước

Song song với đó, thanh niên phải tích cực đấu tranh chống lại âm mưu chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch trên mặt trận không gian mạng, tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng….; xây dựng và phát triển môi trường văn hóa số. Thanh niên cần tích cực đóng góp ý kiến, xây dựng nên môi trường hoạt động vui tươi, phù hợp với thời đại qua các cuộc thi khởi nghiệp, các hoạt động đổi mới sáng tạo trên lĩnh vực văn hóa như thời trang, nghệ thuật biểu diễn, du lịch văn hóa, … từ đó tạo nên sức lan tỏa lớn trong thanh thiếu nhi.

Còn với đại biểu Nguyễn Anh Hải, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên cho rằng: Văn hoá dân tộc là một kho tàng vô giá, bản sắc độc đáo của mỗi quốc gia. Vai trò và sứ mệnh của thanh niên và thế hệ trẻ trong việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, và chấn hưng văn hoá trong kỷ nguyên số là quan trọng vô cùng.

Bạn Hải cũng đề xuất những giải pháp để giữ gìn và chấn hưng văn hoá dân tộc như: Tạo nội dung số về văn hoá dân tộc: Sáng tạo video, blog, hoặc podcast để lan truyền giá trị văn hoá của dân tộc mình và chia sẻ với thế giới; tham gia vào hoạt động văn hoá truyền thống như: Tham dự lễ hội, triển lãm, và các sự kiện văn hoá truyền thống để duy trì và phát triển bản sắc văn hoá; học và nắm vững về văn hoá dân tộc. Tìm hiểu về lịch sử, truyền thống, và giá trị của dân tộc mình để thấu hiểu và trân trọng.

CTG