Theo PGS. TS Trần Thành Nam, từ clip xin ‘vía’ học giỏi của Thơ Nguyễn, nếu đẩy con cho ‘bảo mẫu’ Youtube, mối quan hệ giữa cha mẹ và con ngày càng xa cách. (Ảnh: NVCC)

Báo TG&VN đã có cuộc trao đổi với PGS. TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa các Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội về vấn đề này.

Bản chất của Youtube không xấu, chúng ta học được rất nhiều điều thú vị, thư giãn, giải trí. Tuy nhiên, các clip chứa nội dung không lành mạnh hay những bộ phim có nội dung bạo lực được chiếu tràn lan trên YouTube tiềm ẩn mối nguy hại cho trẻ nhỏ ra sao, thưa ông?

Đúng là bản chất của Internet hay các mạng xã hội như Youtube không xấu. Chúng hiện tại đang được xem như những kênh học liệu trong hệ sinh thái học tập của xã hội trong thời đại CMCN 4.0.

Tuy nhiên, cũng giống như trong xã hội thực có những hiện tượng tiêu cực, trên không gian mạng và Youtube vẫn có rất nhiều các rủi ro và nguy cơ đối với giới trẻ. Đó là những nội dung không lành mạnh, clip mang tính bạo lực, khiêu dâm, loan truyền tin giả, các tư tưởng lệch lạc, phản khoa học, mê tín dị đoan.

Trẻ em trong những giai đoạn đầu đời dễ bị tò mò hấp dẫn bởi cái mới lạ, những âm thanh màu sắc bắt mắt nên có thể trở nên nghiện với các chương trình trên Youtube quá sớm, không tốt cho sự phát triển của trẻ kể cả về mặt thể chất lẫn tâm lý, nhận thức.

Đồng thời, trẻ nhỏ chưa có năng lực tư duy phản biện và phản ứng dựa vào cảm xúc nên hứng thú với cái gì cũng liền tin vào cái đó. Từ đó thay đổi thái độ, thay đổi thế giới quan theo những nội dung xấu đã xem được.

Trẻ nhỏ cũng là độ tuổi học hành vi ứng xử qua bắt chước. Khi vô tình xem được các nội dung trên các em sẽ cho là bình thường và bắt chước theo. Người thực hiện hành vi trên mạng càng quen thuộc với các em (nhân vật nổi tiếng) thì các em càng có xu hướng làm theo cho bằng được.

Đã có nghiên cứu chỉ ra, những đứa trẻ chứng kiến cảnh bạo hành gia đình cũng bị tổn thương tâm lý như khi chính các em là nạn nhân của bạo hành. Vậy để cho con chứng kiến những hình ảnh bạo lực, phản cảm, phản khoa học, gây sợ hãi trên mạng cũng không khác việc bắt đứa trẻ chứng kiến bạo lực trong cuộc sống thực là mấy.

Phụ huynh đang lạm dụng các Youtuber để điều khiển con theo ý muốn như khi ăn uống, khi muốn con giữ im lặng, khi quản lý con. Điều này sẽ khiến phụ huynh phụ thuộc ra sao trong việc nuôi dạy và giáo dục con?

Đáng buồn là thực trạng “bảo mẫu” Youtube không phải hiếm trong các gia đình. Đứa trẻ rất nhạy cảm và thông minh, chúng biết ai quan tâm đến chúng. Chúng sẽ trở nên gắn bó với những người dành thời gian chơi với chúng, nói chuyện, gợi ý chơi cùng. Và trẻ sẽ chỉ nghe lời, làm theo những người đó.

Bằng cách đẩy con cho “bảo mẫu” Youtube để rảnh tay làm việc khiến cho quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong các gia đình ngày càng xa cách. Nhiều gia đình phàn nàn chẳng thể biết con đang nghĩ gì, nói với con được 3 câu là cáu giận.

Đứa trẻ dường như trở nên gắn bó đến mức nghiện các thiết bị điện tử. Nếu bị ngắt khỏi Youtube sẽ trở nên lầm lì, ít nói hoặc bướng bỉnh, cãi lại, phản ứng chống đối. Chúng sẽ sẵn sàng nói dối để lại được xem Youtube. Chúng sẽ giấu bố mẹ để thực hiện những điều “cô” Youtube kêu gọi (nếu bố mẹ không ủng hộ).