10 loại thuốc bị cảnh báo 

Từ “danh sách đen” gần đây của Prescrire, báo L’Express đã nhờ giáo sư Jean-Paul Giroud của Viện Y học quốc gia (Pháp) thẩm định lại và đưa ra 10 loại thuốc nên cấm lưu hành. 

Actos (sản phẩm của hãng Takeda): có chứa glitazones, một dược chất mới nhằm chữa trị bệnh tiểu đường type 2. Tác dụng phụ: gây phù nề, tổn hại xương (ở phụ nữ), suy tim cũng như bị nghi gây ung thư bàng quang. Trên thị trường trước đây có thuốc Avandia của GlaxoSmithKline (GSK) cũng chứa chất này. Từ ngày 3.11.2010, Avandia đã bị Afssaps cấm lưu hành trong khi Actos vẫn “an toàn”. 

Adartrel (GSK): thuốc thường được dùng cho bệnh nhân Parkinson, gây buồn nôn, ảo giác, thậm chí ngất xỉu. Các chuyên gia nghi ngờ Adartrel làm bệnh trầm trọng hơn, sau một giai đoạn đầu tiên tạm thuyên giảm. 

Di-Antalvic (Sanofi-Aventis): thuốc giảm đau. Di-Antalvic là sự kết hợp giữa dextropropoxyphène và paracétamol, lưu hành trên thị trường từ 40 năm qua. Thuốc này được cho là giảm đau hiệu quả hơn các loại dược phẩm chỉ chứa paracetamol. Tuy nhiên công dụng này trên thực tế chưa từng được chứng minh trong khi những nguy cơ khi sử dụng quá liều có thể rất nghiêm trọng, từ rối loạn tâm lý, hệ tim mạch cho đến ngưng tim. Anh, Thụy Điển và Thụy Sĩ đã cấm thuốc này từ nhiều năm nay. Mỹ từ ngày 19.11.2010. Riêng Pháp dự định sẽ rút sản phẩm này khỏi thị trường vào tháng 9.2011. 

Hexaquine (Gomenol): thuốc trị chứng co cơ. Hexaquine chứa quinine (ký ninh), dược chất giúp chữa bệnh sốt rét khá hiệu quả nhưng lại dẫn đến nguy cơ loạn nhịp tim, giảm tiểu cầu, sốc thuốc do dị ứng. Tại Mỹ, loại thuốc này đã không được kê toa chữa chứng co cơ từ năm 1995 sau hàng trăm ca tử vong vì phản ứng phụ. 

Intrinsa (Warner Chilcott): thuốc dành cho những phụ nữ không còn “hưng phấn” sau khi cắt bỏ buồng trứng và tử cung. Intrinsa không được lưu hành ở Mỹ vì bị đánh giá thiếu hiệu quả có nhiều tác dụng phụ: tăng nam tính (mọc nhiều lông, giọng khàn), nổi mụn, ảnh hưởng chức năng gan và tim mạch, tăng cân. 

Ketek (Sanofi-Aventis): thuốc trị nhiễm trùng hệ hô hấp. Những nghiên cứu ở châu Âu năm 2006, 2007 cho thấy thuốc này thường dẫn đến chứng nhược cơ, mất nhận thức, rối loạn thị giác, nhịp tim và ảnh hưởng gan. 

Nexen (Thérabel Lucien Pharma): thuốc giảm đau cho bệnh nhân bị thoái hóa khớp và đau bụng do hành kinh. Nexen có thể làm tổn hại gan trầm trọng. Phần Lan, Tây Ban Nha đã cấm lưu hành từ năm 2002, Ireland cấm từ năm 2007. 

Vastarel (Servier): thuốc chỉ định cho người bị chóng mặt, ù tai, nhói tim, rối loạn thị giác. Được lưu hành từ 40 năm qua, loại thuốc này rất hay được kê toa cho các bệnh nhân cao tuổi. Từ 10 năm nay, rất nhiều trường hợp phản ứng phụ được ghi nhận: run rẩy, ảnh hưởng nhiều đến việc di chuyển, biểu hiện của bệnh Parkinson. 

Zyprexa (Lilly France): chỉ định cho bệnh nhân tâm thần phân lập. Chính hãng Lilly France thừa nhận năm 2003 rằng Zyprexa có thể gây béo phì nặng và nguy cơ tiểu đường. 

Zyban (GSK): dành cho người muốn cai thuốc lá. Tác dụng của Zyban bị đánh giá không cao trong khi thuốc này có thể gây ra cao huyết áp. 

Nhiều loại thuốc bị cảnh báo cũng có mặt ở Việt Nam 

Qua tìm hiểu của Thanh Niên, trong số những loại thuốc do các chuyên gia Pháp cảnh báo, có những loại không còn bán tại VN, có loại còn nhưng chỉ là hàng xách tay và cũng có loại đang được sản xuất và lưu hành. 

Thuốc Zyprexa (hoạt chất Olanzapine) được chỉ định điều trị bệnh tâm thần. Theo các dược sĩ, tác dụng ngoại ý của thuốc này là làm tăng trọng. Vastarel (hoạt chất trimetazidine), các nhà máy dược trong nước có sản xuất nhưng chưa nghe nói về phản ứng phụ run rẩy khi dùng. Zyban (hoạt chất bupropion) cũng được lưu hành trong nước, dùng theo toa chỉ định của bác sĩ. Di-Antalvic có mặt ở VN gần 30 năm nay và nhiều đơn vị trong nước đang sản xuất.