Nông nghiệp Việt Nam hội nhập vào cộng đồng kinh tế ASEAN

(CTG) Nông nghiệp làm gì để canh tranh khi vào cộng đồng kinh tế ASEAN Bên cạnh việc cùng các Bộ thực hiện lộ trình xây dựng các cộng đồng an ninh - chính trị và văn hóa – xã hội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham gia chính trong thực hiện các hoạt động của cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC).


Tham gia AEC giúp Việt Nam tăng thêm khối lượng trao đổi thương mại với các nước trong khu vực. Trong đó, thương mại nông sản giữ một vị trí quan trọng với gạo, thủy sản, rau quả, ... là những nhóm hàng chính Việt Nam xuất sang thị trường này, với trị giá chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang ASEAN.

AEC sẽ tác động tới việc thay đổi cơ cấu sản phẩm xuất khẩu theo chiều hướng tích cực. Trong thời gian qua, cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam sang ASEAN đang chuyển biến theo chiều hướng tích cực, được nâng cao cả về chất lượng và giá trị, trong đó mặt hàng nông sản và nguyên liệu như gạo, cà phê, cao su, nông sản chế biến với giá trị cao và ổn định. Việt Nam và các nước ASEAN khác cùng gia nhập các câu lạc bộ các nước xuất khẩu lớn nhất trên thế giới về gạo, cao su, cà phê, hạt điều, hạt tiêu, thủy sản,...

Bên cạnh đó, các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam trong đó có hàng nông lâm thủy sản sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh của hàng hóa các nước khác trên thị trường ASEAN. Trong thời gian tới, AEC hình thành sẽ tạo ra thị trường chung, không còn rào cản hàng hóa, dịch vụ, vốn... Hàng hoá ở các nước thành viên ASEAN sẽ có mức thuế ưu đãi như nhau, khi đó sức cạnh tranh sẽ tập trung vào chất lượng và giá trị gia tăng của sản phẩm. Trong khi đó, với thiết bị, công nghệ hiện nay, sản phẩm của doanh nghiệp Việt Nam khó có thể cạnh tranh với sản phẩm xuất khẩu của các nước trong khối. Do đó đòi hỏi cần phải tằng cường năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp thông qua việc tăng cường thu hút đầu tư cải tiến công nghệ sản xuất xuất khẩu, cải tiến mẫu mã quy cách sản phẩm....


Lĩnh vực quan trọng cần tham gia


Tăng cường thương mại nội khối và tăng khả năng cạnh tranh của các sản phẩm nông, lâm, thủy sản ASEAN

Tham gia CEPT/AFTA, Việt Nam giảm 96,2% dòng thuế đạt mức thuế 0 – 5% (1/1/2006). Riêng sản phẩm như đường, trứng thương phẩm và trứng làm giống, gạo lức và thóc, một số loại quả, Việt Nam thực hiện lộ trình giảm thuế xuống 0 – 5% từ 1/1/2006 – 2013 (trừ sản phẩm đường – 2010). Kết quả thực hiện cắt giảm thuế theo ATIGA đến hết 2014 đó là:
 
Xây dựng và áp dụng quy trình sản xuất đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm (GAP, HACCP): Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành quy trình áp dụng GAP cho nhiều sản phẩm trên cơ sở ASEAN GAP. Hiện nay, các sản phẩm nông, lâm, thủy sản của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường ASEAN nói riêng và thị trường thế giới nói chung đều áp dụng VietGAP, Global GAP hoặc EuroGAP trong quá trình sản xuất và chế biến, hoặc các tiêu chuẩn chất lượng của CODEX, phù hợp với yêu cầu của thị trường nhập khẩu.
 
Hài hòa hóa các tiêu chuẩn kiểm dịch (SPS), các MRLs: Bộ Nông nghiệp và PTNT tích cực tham gia các nhóm công tác về cây trồng, chăn nuôi ASEAN, đồng thời, tham gia nhiều tiêu chuẩn kiểm dịch của Việt Nam trong bộ tiêu chuẩn kiểm dịch của ASEAN.

Phát triển rừng bền vững và Chứng chỉ rừng: Hiện nay Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham gia nhiều chương trình bảo vệ rừng và môi trường khu vực và quốc tế như REDD+, đàm phán VPA. Một số công ty lâm nghiệp của Việt Nam đã đủ điều kiện và được cấp chứng chỉ rừng SFC.

Tăng cường hợp tác, chuyển giao công nghệ giữa các nước thành viên ASEAN và với các tổ chức khu vực, quốc tế và khu vực tư nhân

Tích cực tham gia cùng ASEAN trong các hợp tác chung với các đối tác như WTO, FAO, OIE, IPPC, CODEX và CITES. Đây cũng là các tổ chức mà Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham gia làm thành viên chính thức.

Việt Nam cũng hợp tác hỗ trợ chuyển giao công nghệ với các nước trong khu vực, thực hiện nhiều chương trình hỗ trợ kỹ thuật trên nhiều lĩnh vực sản xuất nông lâm nghiệp và thủy sản với Lào, Campuchia, hỗ trợ sản xuất lúa cho  Myanmar và Brunei Darrusalam.

Với khu vực tư nhân đã thành lập sáu Nhóm Công tác PPP thí điểm cho rau quả, chè, cà phê, thủy sản, hàng hóa chung, tài chính nông nghiệp. Các Nhóm Công tác này hoạt động hiệu quả, nhiều mô hình đầu tư tốt có thể nhân rộng trên toàn quốc.

Tăng cường vai trò hợp tác xã nông nghiệp để kết nối với thị trường, mang lại lợi ích thiết thực cho nông dân khu vực

Hiện nay, Việt Nam vẫn duy trì hệ thống hợp tác xã tại khu vực nông thôn. Đại hội IV Liên minh Hợp tác xã Việt Nam (tháng 4/2014) xác định Chiến lược phát triển của từng tổ hợp tác, nhằm phục vụ phát triển kinh tế- xã hội của đất nước, góp phần vào đảm bảo an sinh xã hội, tham gia tích cực trong triển khai các chương trình, dự án, đề án phát triển kinh tế xã hội theo vùng, ngành và lĩnh vực. Cùng với đó là chú trọng đáp ứng nhu cầu thiết thực trong sản xuất kinh doanh, đời sống của xã viên, thành viên.

Các Hợp tác xã được đóng vài trò quan trọng trong đời sống nông dân Việt Nam như phối hợp với hệ thống khuyến nông để chuyển giao công nghệ, mở rộng áp dụng các mô hình GAP, là chỗ dựa vững chắc cho Quỹ Tín dụng nhân dân cơ sở, đồng thời cũng là cầu nối giữa các thành viên trong tổ hợp tác với các doanh nghiệp trong cung ứng vật tư sản xuất, thu mua sản phẩm và kết nối với thị trường tiêu thụ.

Theo DN